Gül Mildiyösü (Downy Mildew Of Rose)

Gül mildiyösü (Downy mildew of rose), güllerde görülen ve bitkinin yapraklarını, sürgünlerini etkileyen mantar kaynaklı bir hastalıktır. Hastalık, nemli ve serin ortamlarda hızla yayılır ve bitkinin sağlığını olumsuz etkiler.

 

Gül Mildiyösü Hakkında Genel Bilgi

1. Etken:

• Hastalığa neden olan etmen, Peronospora sparsa adlı bir oomycete (kök benzeri mantar) türüdür.

• Bu patojen özellikle serin ve nemli hava koşullarında aktif olur.

 

2. Belirtiler:

• İlk belirtiler genellikle yapraklarda ortaya çıkar.

• Yaprakların üst yüzeyinde sarı-yeşil, düzensiz lekeler oluşur.

• Yaprağın alt yüzeyinde, özellikle nemli havalarda, gri-morumsu, pamuksu bir mantar tabakası görülür.

• Zamanla yapraklar sararır, kıvrılır ve kuruyarak dökülür.

• Sürgünlerde de koyu kahverengi veya siyah lekeler ve nekroz alanları oluşabilir.

• Hastalık ilerledikçe bitkinin büyümesi durur ve zayıflar.

 

Gül Mildiyösüne Neden Olan Faktörler

• Serin (15-20°C) ve nemli hava, mildiyö mantarının gelişimi için ideal koşullardır.

• Uzun süre yaprakların ıslak kalması hastalığın yayılmasını kolaylaştırır.

• Hava dolaşımının kötü olduğu, sık dikilmiş güllerde hastalık daha hızlı yayılır.

 

Gül Mildiyösü Mücadelesi

1. Kültürel Önlemler

• Bitkiler arası mesafeyi artırarak hava sirkülasyonunu iyileştirin.

• Sulamayı sabah erken saatlerde yaparak yaprakların gün içinde kurumasını sağlayın.

• Hastalıklı yaprakları ve sürgünleri hemen toplayıp imha edin.

• Gül dikiminde iyi drene olan topraklar tercih edin.

• Hastalık riskinin yüksek olduğu dönemlerde bitkileri sık kontrol edin.

 

2. Kimyasal Mücadele

• Hastalık belirtileri ortaya çıkar çıkmaz, etkili fungisitlerle mücadeleye başlanmalıdır.

• Yaygın kullanılan fungisitler:

  • Mancozeb

  • Metalaksil

  • Chlorothalonil

  • Dimetomorf

Fungisitler 7-10 gün aralıklarla düzenli uygulanmalıdır.

 

3. Biyolojik Mücadele

• Bazı biyolojik ajanlar, örneğin Bacillus subtilis gibi bakteriler, mildiyö mantarının gelişimini engelleyebilir.

• Biyolojik mücadele, özellikle kimyasal mücadele ile desteklendiğinde daha etkili olur.

 

Gül Mildiyösü Nasıl Tanınır?

• Yapraklarda sarı-yeşil lekeler ve alt yüzeyde gri-morumsu mantar örtüsü.

• Yapraklarda sararma, kuruma ve dökülme.

• Sürgünlerde koyu lekeler ve nekroz alanları.

• Bitkinin genel zayıflaması ve büyümede gerileme.

 

Sonuç

Gül mildiyösü, nemli ve serin iklimlerde güllerde önemli zararlara yol açan mantar hastalığıdır. Hastalığın yayılmasını önlemek için düzenli gözlem, hijyen ve uygun fungisit uygulamaları gereklidir. Kültürel önlemlerle birlikte kimyasal ve biyolojik mücadele yöntemlerinin kombine edilmesi hastalığın kontrolünde başarı sağlar.

Gül Mildiyösü: Tam Kapsamlı Rehber

1. Hastalık Teşhisi ve Belirtiler

• Yapraklarda sarı-yeşil düzensiz lekeler oluşur.

• Lekelerin alt yüzeyinde gri-morumsu, pamuksu mantar tabakası (spor kütlesi) görülür.

• Yapraklar sararır, kıvrılır, kurumaya başlar ve düşer.

• Sürgünlerde koyu kahverengi ya da siyah lekeler, nekrozlar ortaya çıkar.

• Bitkinin genel görünümü zayıflar, büyüme geriler.

• Nemli ve serin havalarda hastalık hızla yayılır.

2. Kültürel Bakım ve Önleyici Tedbirler

• Bitkiler arası mesafeyi artır: Hava sirkülasyonunu artırarak nemi azaltır.

• Sulamayı sabah erken yap: Yaprakların gün içinde kurumasını sağlar.

• Hastalık belirtileri görülen yaprak ve sürgünleri hemen topla ve imha et.

• Toprak drenajını iyi yap: Su birikintilerinden kaçın.

• Gül fidanlarını sağlıklı ve dayanıklı çeşitlerden seç.

• Bahçe temizliği: Kış sonunda dökülen yaprak ve bitki artıkları toplanıp yok edilmeli.

• Gübrelemeyi dengeli yap: Fazla azot yaprak gelişimini hızlandırır, hastalık riskini artırır.

3. Kimyasal Mücadele

• Hastalık erken evrede fark edilirse daha etkili olur.

• Kullanılabilecek fungisitler:

  • Mancozeb (koruyucu)

  • Metalaksil (sistemik)

  • Chlorothalonil

  • Dimetomorf

Uygulama sıklığı: İlk belirtilerden sonra 7-10 günde bir ilaçlama yapılmalı.

Uygulama zamanı: Sabah erken veya akşam saatleri tercih edilmeli; yağış öncesi uygulanması faydalı.

İlaçlama yaparken etikette belirtilen doz ve talimatlara kesinlikle uyulmalı.

4. Biyolojik Mücadele

• Bacillus subtilis gibi biyolojik ajanlar, mildiyö mantarının gelişimini engelleyebilir.

• Biyolojik ürünler genellikle kimyasal ilaçlarla birlikte kullanıldığında daha başarılı olur.

• Organik gül yetiştiriciliğinde tercih edilir.

• Uygulama; nemli ve serin dönemlerde, düzenli ve programlı yapılmalıdır.

5. Uygulama Takvimi ve Öneriler

Dönem	İşlem
İlkbahar başı	Bahçe temizliği ve hastalıklı bitki artıklarının imhası. İlk koruyucu fungisit uygulaması.
İlk belirtiler	Sistemik fungisitlerle müdahale başlatılır.
Yaz boyu	7-10 gün aralıklarla koruyucu veya sistemik fungisit uygulaması devam eder.
Sonbahar	Son temizlik, yaprak dökümlerinin toplanması, toprak dezenfeksiyonu.

6. Ekstra İpuçları

• Düzenli gözlem yap: Yaprak altlarını ve sürgünleri sık sık kontrol et.

• Hastalıklı bölgeleri erken tespit et, hızlıca müdahale et.

• Serin, nemli havalarda ilaçlama yapmayı ihmal etme.

• Aşırı sulamadan kaçın; sulama bitkinin kök bölgesine yapılmalı.

• Gül bitkisini strese sokmaktan kaçın (aşırı gübreleme, kötü sulama).