Elma Kara Lekesi Hastalığı (Venturia İnaequalis)

Elma kara lekesi, elma ağaçlarında oldukça yaygın ve zararlı bir mantar hastalığıdır. Bu hastalık genellikle Venturia inaequalis adlı mantar tarafından oluşturulur ve elma üretiminde verim ve kalite kaybına yol açar.

 

Elma Kara Lekesi Hastalığı (Venturia inaequalis)

Belirtiler:

• Yapraklarda, önce küçük, suya batmış gibi koyu lekeler görülür.

• Bu lekeler zamanla büyür ve siyah veya koyu kahverengi renge dönüşür.

• Lekeler genellikle düzensiz şekillidir ve yapraklarda hızla yayılır.

• Yapraklar lekelenip kurumaya başlar ve erken dökülme görülebilir.

• Meyvelerde de lekeler oluşur; bunlar koyu renkli, kabuklaşmış alanlar halindedir ve meyve kalitesini düşürür.

• Ciddi enfeksiyonlarda, dallarda kabukta çatlaklar ve zararlar meydana gelir.

 

Nedenleri:

• Hastalık, nemli ve serin havalarda hızla yayılır.

• Mantar sporları yağmur ve rüzgar yoluyla taşınır.

• Elma bahçelerinde yeterince hijyen sağlanmadığında hastalık daha hızlı yayılır.

 

Mücadele Yöntemleri:

1. Fungisit uygulaması:

   • Hastalığın önlenmesi için özellikle ilkbaharda, yapraklar açılırken ve çiçeklenme öncesinde koruyucu fungisitler uygulanır.

2. Budama:

   • Hasta ve enfekte dalların budanması, hastalığın yayılmasını engeller.

3. Hijyen:

   • Dökülen yaprak ve meyve artıkları bahçeden temizlenmeli ve yok edilmelidir.

4. Dayanıklı çeşitler:

   • Kara leke hastalığına dayanıklı elma çeşitleri tercih edilmelidir.

5. Doğru sulama:

   • Yaprakların uzun süre ıslak kalmasını önlemek için damla sulama tercih edilmelidir.

Elma kara lekesi hastalığı elma yetiştiriciliğinde çok ciddi sorunlara yol açabilir. Bahçende böyle bir sorun varsa, hastalığın erken teşhisi ve zamanında mücadele çok önemlidir.

1. Elma Kara Lekesi Hastalığının Erken Teşhisi İçin Belirtiler

• Yapraklarda:
  İlk aşamada yaprakların üzerinde küçük, koyu kahverengi-su lekeleri (suya batmış gibi görünür) çıkar.
  Bu lekeler giderek büyür ve yayılır, siyah veya kahverengi renkte düzensiz şekilli olur.
  Hastalıklı yapraklar sararır, kurumaya başlar ve erken dökülür.

• Meyvelerde:
  Küçük, koyu renkli lekeler oluşur. Bu lekeler büyür, çatlar ve kabuklaşır.
  Meyve deformasyonları ve pazar değerinde ciddi kayıplar görülür.

• Dallarda:
  Yoğun enfeksiyonlarda kabukta koyu renkli lekeler ve çatlaklar oluşabilir.

• Hastalık Yayılımı:
  Nemli, serin ve yağışlı havalarda mantar sporları aktifleşir, yağmur ve rüzgarla hızla yayılır.

 

2. En Etkili Fungisitler

Koruyucu Fungisitler:

• Captan

• Mancozeb

• Chlorothalonil

• Copper-based (Bakır içeren ilaçlar)

Tedavi Edici Fungisitler:

• Difenoconazole

• Myclobutanil

• Azoxystrobin

• Tebuconazole

Uygulama Zamanı:

• İlkbahar başında, yapraklar açılırken ve çiçeklenme öncesinde mutlaka uygulama yapılmalı.

• Düzenli aralıklarla, özellikle yağışlı dönemlerde tekrarlanmalı.

Not: Fungisit kullanımında etiket talimatlarına kesinlikle uyulmalı.

 

3. Organik ve Biyolojik Mücadele Yöntemleri

Biyolojik Mücadele:

• Bacillus subtilis gibi faydalı bakterilerle yapılan toz veya sprey uygulamaları mantar gelişimini engeller.

• Trichoderma türleri, mantar patojenlerini baskılar.

Organik Mücadele:

• Bakır oksiklorür veya bakır sülfat içeren organik fungisitler kullanılabilir.

• Bitkisel yağlar ve neem yağı gibi doğal ürünler hastalığın yayılımını yavaşlatabilir.

• Düzenli temizlik ve hijyen, organik mücadelede en önemli yöntemdir.

Elma Kara Lekesi Uygulama Takvimi ve Mücadele Planı

1. Kış Sonu (Şubat – Mart)

• Budama:

  • Enfekte ve zayıf dalları buda, kesilen dalları bahçeden uzaklaştır veya yak.

  • Bu, hastalık etkeninin kışı geçirdiği alanları azaltır.

• Temizlik:

  • Bahçede dökülen yaprak ve meyve artıklarını topla ve yok et.

  • Toprak yüzeyini temiz tutmak sporların azalmasını sağlar.

 

2. İlkbahar Başlangıcı (Mart – Nisan)

• Koruyucu Fungisit Uygulaması:

  • İlk yaprak tomurcukları açılırken, captan veya mancozeb gibi koruyucu fungisitlerle ilk ilaçlamayı yap.

  • Bu, mantarın tomurcuklara yerleşmesini engeller.

• Toprak ve Gübreleme Kontrolü:

  • Toprak analizine göre dengeli gübreleme yap.

  • Bitkilerin sağlıklı ve dirençli olmasını sağla.

 

3. Çiçeklenme Dönemi (Nisan – Mayıs)

• Fungisit Uygulaması:

  • Çiçeklenme öncesinde ve sonrasında tedavi edici fungisitlerle (örneğin difenoconazole, azoxystrobin) koruma sağla.

  • Yağışlı dönemlerde ilaçlamayı tekrarla.

• Sulama Düzeni:

  • Damla sulama uygula, yaprakların ıslak kalmasını önle.

 

4. Meyve Olgunlaşma Dönemi (Haziran – Temmuz)

• Fungisit Tekrarı:

  • Hastalık belirtisi varsa, uygun fungisitlerle tedaviye devam et.

  • Özellikle meyvelerde leke oluşumunu engelle.

• Hasat Öncesi:

  • Enfekte meyveleri topla, bahçede bırakma.

 

5. Sonbahar (Eylül – Ekim)

• Temizlik ve Toprak İşlemi:

  • Dökülen yaprakları ve meyve artıklarını topla ve yok et.

  • Toprak işlemesi yaparak mantar sporlarının toprağa gömülmesini sağla.

Ek İpuçları:

• Hava Sirkülasyonu: Ağaçların arasında yeterli mesafe bırak, böylece hastalık yayılımı zorlaşır.

• Dayanıklı Çeşit: Eğer yeni ağaç dikimi planlıyorsan, hastalığa dayanıklı çeşitleri tercih et.

• Düzenli Kontrol: Bahçeni düzenli gözlemle, erken belirtileri yakala ve hemen müdahale et.