Köşeli Yaprak Lekesi (Angular Leaf Spot)

Köşeli yaprak lekesi (Angular leaf spot), özellikle domates ve biber gibi sebzelerde görülen bakteriyel bir yaprak hastalığıdır. Hastalık yapraklarda köşeli, genellikle suya batmış gibi görünen lekeler oluşturur ve verim kaybına neden olabilir.

Köşeli Yaprak Lekesi Hakkında Genel Bilgi

1. Etken:

• Hastalığa sebep olan bakteri genellikle Xanthomonas campestris pv. vesicatoria türüdür.

• Bakteri, yaprakların stomalarından (gözeneklerinden) ve yaralardan girerek enfeksiyon oluşturur.

2. Belirtiler:

• Yapraklarda ilk olarak küçük, suya batmış gibi parlak, şeffaf lekeler görülür.

• Bu lekeler zamanla büyür, kenarları net ve köşelidir.

• Lekeler genellikle yeşil-kahverengi veya kahverengimsi renkte olur.

• Lekelerin iç kısmı kurumaya başlayabilir ve yapraklarda delikler oluşabilir.

• Hastalık ilerledikçe, lekeler birleşerek yaprak dokusunun büyük bir kısmını kaplayabilir.

• Meyve ve saplarda da benzer lekeler görülebilir.

Köşeli Yaprak Lekesi İçin Risk Faktörleri

• Yüksek nem ve sıcaklık (genellikle 25-30°C arası) hastalığın gelişimini teşvik eder.

• Yağmur ve sulama suyu ile bakterinin yayılması kolaydır.

• Bitkiler arası sık dikim, kötü hava sirkülasyonu hastalığın yayılmasını hızlandırır.

Köşeli Yaprak Lekesi Mücadelesi

1. Kültürel Önlemler

• Hastalıklı bitki kalıntılarını temizleyin ve yok edin.

• Bitkiler arasında yeterli mesafe bırakın, hava sirkülasyonunu artırın.

• Sulamayı yapraklara değil, doğrudan toprağa yaparak yaprakların ıslak kalmasını engelleyin.

• Dayanıklı çeşitler tercih edin.

• Seralarda hijyen kurallarına dikkat edin, ekipmanları dezenfekte edin.

2. Kimyasal Mücadele

• Bakteriyel hastalıklara karşı bakır içeren bakterisitler (bakır oksiklorür, bakır sülfat) yaygın olarak kullanılır.

• İlaçlama, hastalık belirtileri görülür görülmez başlamalı ve gerekirse 7-10 gün ara ile tekrarlanmalıdır.

• Bazı organik ürünler (örneğin çinko, manganez içeren preparatlar) destek amaçlı kullanılabilir.

3. Biyolojik Mücadele

• Bazı biyolojik ajanlar (örneğin Bacillus subtilis) bakterilerin gelişimini engelleyebilir.

• Biyolojik mücadelenin başarı oranı, hastalık basamağına ve uygulama şartlarına bağlıdır.

Köşeli Yaprak Lekesi Tanıma İpuçları

• Yaprak üzerindeki lekeler köşeli, suya batmış gibi parlak ve şeffaf görünür.

• Lekelerin kenarları çok belirgindir ve genellikle sarı-halka şeklinde çevrilidir.

• Lekelerin iç kısmında genellikle kurumaya bağlı siyah noktalar veya delikler oluşabilir.

• Hastalık genellikle alt yapraklarda başlar, yukarıya doğru yayılır.

Sonuç

Köşeli yaprak lekesi, sıcak ve nemli koşullarda hızla yayılabilen bakteriyel bir hastalıktır. Hastalığın kontrolü için hijyen, uygun kültürel önlemler ve bakır içeren bakterisitlerle erken müdahale şarttır. Düzenli gözlem ve hastalık belirtileri görüldüğünde hızlı müdahale verim kaybını önlemeye yardımcı olur.