Rosellinia Kök Çürüklüğü Hastalığı Belirtileri Ve Mücadele Yöntemleri

Tarım ve bitki sağlığı alanındaki önemli bir sorun olan Rosellinia Kök Çürüklüğü Hastalığı, özellikle meyve bahçeleri, fındık, zeytin ve bağ alanlarında ciddi ekonomik kayıplara neden olabilen yıkıcı bir hastalıktır.

İşte bu hastalığın belirtileri ve etkili mücadele yöntemleri;

🌳 Rosellinia Kök Çürüklüğü Hastalığı: Ağaçların Gizli Katili

Rosellinia Kök Çürüklüğü, $Rosellinia$ $necatrix$ mantarının neden olduğu, genellikle toprak altından sinsice ilerleyen ve ağaçların ölümüne yol açan önemli bir fungal hastalıktır. Halk arasında Beyaz Kök Çürüklüğü olarak da bilinir. Özellikle nemli ve ağır topraklarda, zayıf düşmüş veya kökleri yaralanmış bitkilerde hızla yayılır.

🔎 Belirtileri Nelerdir?

Rosellinia kök çürüklüğü, belirtilerini önce toprak üstü organlarda gösterse de, hastalığın asıl hasarı kök sistemindedir.

1. Toprak Üstü Belirtiler (Erken ve İlerlemiş Dönem)

• Ani Solma ve Sararma: Yaz aylarında, özellikle meyve yükünün arttığı dönemlerde, bir veya birkaç ana dalda aniden sararma (kloroz) ve solgunluk başlar.

• Yaprak Dökülmesi: Ağaç, hastalığın ilerlemesiyle birlikte yapraklarını döker ve zayıf bir görünüm alır.

• Sürgün Gelişimi: Hastalık ağacın bir tarafını etkilediyse, o taraftaki sürgün gelişimi durur.

• Meyve Küçülmesi: Ağaç meyve tutmuşsa, meyveler normalden küçük kalır ve kalitesiz olur.

• Ağacın Ölümü: Hastalık tüm kök sistemini sardığında, ağaç genellikle bir mevsim içinde tamamen kurur ve ölür.

2. Kök ve Gövde Belirtileri (Kesin Teşhis)

Hastalığın kesin teşhisi, kök boğazı ve köklerin incelenmesiyle konulur:

• Beyaz Misel Tabakası: Enfekteli kök boğazı kabuğu kaldırıldığında, odunsu doku ile kabuk arasında ince, ipliğe benzeyen, pamuksu beyaz bir mantar tabakası (miseller) görülür. Bu, hastalığın en karakteristik özelliğidir.

• Siyah Sklerotlar: İlerlemiş enfeksiyonlarda, kök boğazı etrafında toprak yüzeyine yakın yerlerde küçük, sert, iğne başı büyüklüğünde siyah renkli yapılar (sklerotlar) oluşur. Bu yapılar, mantarın olumsuz şartlarda hayatta kalmasını sağlar.

• Kök Çürümesi: Enfeksiyon ilerledikçe, kökler kahverengi-siyah bir renge döner, yumuşar ve çürüyerek kötü bir koku yayabilir.

🛡️ Rosellinia Kök Çürüklüğüyle Mücadele Yöntemleri

Rosellinia kök çürüklüğü ile mücadele, hastalığın yayılma hızından dolayı büyük bir önem taşır. Mücadele, kültürel önlemler ve kimyasal uygulamaların bir kombinasyonu ile yapılmalıdır.

1. Kültürel ve Önleyici Önlemler (En Etkili Adımlar)

• Bulaşma Kaynaklarını Ortadan Kaldırma: Tarladan sökülüp çıkarılan hasta ağaçlar ve kök kalıntıları, mantarın toprakta yaşamını sürdürmesini engellemek için derhal bahçe dışına çıkarılmalı ve yakılarak imha edilmelidir.

• Toprak İşleme ve Drenaj:

  • Mantarlar ağır ve nemli toprakları sever. Bu nedenle, toprakta iyi bir drenaj sağlanmalı ve su birikimi engellenmelidir.

  • Ağır topraklarda havalanmayı artırmak için derin sürüm yapılabilir.

• Ağaç Sağlığını Koruma: Ağaçların strese girmesi (aşırı sulama, yetersiz beslenme) hastalığa yakalanma riskini artırır. Dengeli gübreleme ve uygun sulama ile ağaçlar güçlü tutulmalıdır.

• Kök Yaralanmalarından Kaçınma: Toprak işleme veya çapalama sırasında ağaç köklerine ve gövdeye zarar vermekten kaçınılmalıdır, çünkü mantar bu yaralardan kolayca giriş yapar.

• Güneşle Dezenfeksiyon (Solarizasyon): Hastalığın görüldüğü küçük alanlarda, yaz aylarında toprak yüzeyinin şeffaf naylonla kapatılarak güneş enerjisiyle dezenfekte edilmesi (solarizasyon) kısmi başarı sağlayabilir.

2. Kimyasal Mücadele ve Kurtarma

Hastalık ilerlemişse veya yayılım riski varsa kimyasal mücadele gerekebilir:

• Hastalık Sınırını Belirleme: Hastalığın yayıldığı ağaçların etrafındaki sağlıklı ağaçlar, mantarın ilerlemesini durdurmak için ilaçlama kuşağına alınır.

• Fungisit Uygulamaları: Ruhsatlı fungisitler (mantar öldürücü ilaçlar) ile kök boğazına ilaçlama yapılabilir.

  • Uygulama, sonbaharda hasattan hemen sonra veya ilkbaharda gözler uyanmadan önce olmak üzere yılda iki kez yapılabilir.

  • İlaç, kök boğazı etrafındaki toprakta mantarın bulunduğu bölgeye yoğunlaştırılarak verilmelidir.

• Koruma Amacıyla Yıkama: Hastalığın görüldüğü bahçelerde, yeni dikilecek fidelerin kökleri, dikimden önce ruhsatlı fungisit eriyiklerine batırılarak (fide yıkama) korunabilir.

• Bordo Bulamacı Uygulaması (Destekleyici): Köklere ve gövdeye Bordo bulamacı uygulanması, diğer fungal etmenlere karşı da koruyuculuk sağlayabilir.

3. Hastalığın Gözetimi

• Erken Teşhis: Hastalığın yayılımını kontrol altında tutmanın en önemli yolu, bahçenin düzenli olarak kontrol edilmesi ve ilk belirtilerin görüldüğü anda müdahale edilmesidir.

Rosellinia Kök Çürüklüğü ile mücadele, uzun soluklu bir süreçtir ve bir kez bulaştığında tamamen ortadan kaldırmak zor olabilir. Bu nedenle, koruyucu kültürel önlemler ve temiz dikim materyali kullanımı her zaman en önemli mücadele stratejileri olmalıdır.