Ceviz Antraknozu Hast. Belirtileri, Nedenleri Ve Mücadele Yöntemleri

Aşağıda Ceviz Antraknozu Hastalığı (Ceviz Yaprak Delen Hastalığı) hakkında — belirtileri, nedenleri (etmeni) ve etkili mücadele yöntemleri — Türkiye koşullarına uygun, detaylı ve anlaşılır şekilde bulabilirsin 👇

🌿 1. Hastalığın Adı ve Etmeni

• Hastalığın adı: Ceviz Antraknozu (Ceviz Yaprak Delen Hastalığı)

• Etmeni (mantar): Gnomonia leptostyla (anamorf formu: Marssonina juglandis)

• Hastalık tipi: Fungal (mantar kaynaklı) yaprak, meyve ve sürgün hastalığı

• Yaygın görüldüğü bölgeler: Marmara, Karadeniz, Ege ve İç Anadolu’nun sulak kesimleri

🍂 2. Hastalığın Belirtileri

🌱 a) Yapraklarda

• İlkbaharda küçük, yuvarlak, kahverengi lekeler görülür.

• Lekeler zamanla griye döner, etrafı koyu kahverengi bir halka ile çevrilidir.

• Lekeler birleşip genişler → yaprak sararıp erken dökülür.

• Şiddetli enfeksiyonda ağaç erken yaprak döker, fotosentez azalır.

🌰 b) Meyvelerde (Ceviz Kabuklarında)

• Yeşil meyve kabuğunda siyah, çökük lekeler oluşur.

• Lekeler birleşirse kabuk tamamen kararıp çürür.

• Şiddetli enfeksiyonda meyve gelişmeden dökülür veya içi buruşuk kalır.

🌳 c) Sürgün ve Dallar

• Genç sürgünlerde uzun, kahverengi-siyah lekeler oluşur.

• Bu kısımlar çatlayabilir, kuruyabilir veya dal uçları ölebilir.

🌧️ 3. Hastalığın Görülme Koşulları (Nedenleri)

• Yüksek nem ve yağışlı ilkbahar dönemleri hastalığın yayılmasını kolaylaştırır.

• 20–28 °C sıcaklık ve %90 üzeri nem mantarın gelişimi için idealdir.

• Etmen kışı:

  • Dökülmüş yapraklarda ve

  • Hastalık bulaşmış sürgünlerde spor halinde geçirir.

• Yağmur damlaları ve rüzgar ile ilkbaharda yayılır.

• Aşırı sık dikim, yoğun taç yapısı ve hatalı budama nemi artırarak hastalığı şiddetlendirir.

🛡️ 4. Mücadele Yöntemleri

🔹 A. Kültürel Önlemler

1. Bulaşık yaprak ve meyveler toplanıp imha edilmelidir.
   (Kış öncesi yakma veya derin sürüm önerilir.)

2. Ağaçlar sık dikilmemelidir. (Taçlar arası hava akımı sağlanmalı.)

3. Budama ile iç kısımlar havalandırılmalıdır.

4. Sulama sabah erken yapılmalı, yapraklar akşam nemli kalmamalıdır.

5. Aşırı azotlu gübrelemeden kaçınılmalıdır. (Hastalığa duyarlılığı artırır.)

6. Dayanıklı çeşitler (örneğin Chandler, Kaman 1, Fernette) tercih edilmelidir.

🔹 B. Kimyasal Mücadele

📅 İlaçlama Takvimi (Tavsiye Edilen Zamanlar)

1. 1. ilaçlama: İlkbaharda sürgünler 2–3 cm olduğunda

2. 2. ilaçlama: Çiçek taç yaprakları döküldüğünde

3. 3. ilaçlama: Ceviz meyvesi fındık büyüklüğüne geldiğinde

4. Gerektiğinde 4. ilaçlama: Yağışlı havalarda 15–20 gün arayla tekrarlanabilir

💊 Etkili Etken Maddeler

🇹🇷 Türkiye’de Ruhsatlı Bazı İlaç Örnekleri

💧 Uygulama ipucu:
İlaçlama sabah erken saatlerde veya akşam serinliğinde yapılmalı.
İlaçlama sırasında yaprak ve meyve yüzeyi tamamen kaplanmalıdır.

🌳 5. Dayanıklı veya Toleranslı Ceviz Çeşitleri

📉 6. Ekonomik Önemi

• Şiddetli yıllarda %60–80’e kadar verim kaybı olabilir.

• Özellikle meyve dökümü ve ceviz içi kararması nedeniyle ticari kalite düşer.

• Tekrarlayan yıllarda ağaçlar zayıflar, sürgün gelişimi yavaşlar.

🧩 7. Önerilen Entegre Mücadele Stratejisi