Şeker Pancarında Cercospora Yaprak Lekesi Hastalığı

Aşağıda şeker pancarında Cercospora yaprak lekesi hastalığı (Cercospora beticola) ile ilgili tüm önemli bilgileri, Türkiye koşullarına uygun mücadele yöntemleri, ruhsatlı ilaçlar ve dayanıklı çeşitler tablosu ile birlikte bulabilirsin 👇

🧫 1. Hastalığın Etmeni

• Etmen: Cercospora beticola Sacc.

• Konukçu: Şeker pancarı (Beta vulgaris).

• Şeker pancarında en yaygın ve en zararlı yaprak hastalığıdır.

• Etmen, bitki dokularında ve toprakta spor (konidyum) formunda uzun süre canlı kalabilir.

⚠️ 2. Hastalığın Belirtileri

• İlk belirtiler genellikle alt yapraklarda görülür.

• Küçük, yuvarlak, gri merkezli ve kırmızı-mor kenarlı lekeler oluşur.

• Lekeler birleşip geniş alanları kaplar → yaprak erken kurur.

• Şiddetli enfeksiyonda:

  • Tüm yapraklar kurur, bitki yeniden yaprak oluşturur (ikinci yaprak çıkışı).

  • Ancak bu ikinci yapraklar fotosentez açısından yetersiz kalır.

  • Şeker oranı ve kök verimi %30–50 azalır.

🌦️ 3. Görülme Koşulları

• 25–30 °C sıcaklık ve %90 üzeri nem hastalık için çok elverişlidir.

• Yağışlı, çiğli veya sisli hava hastalığı hızla yayar.

• Ağır azotlu gübreleme ve yetersiz potasyum hastalığı şiddetlendirir.

• Sık ekim ve zayıf havalanma riski artırır.

🧬 4. Yayılma Şekli

• Etmen, bulaşık bitki artıkları, tohum ve toprakta kışı geçirir.

• Rüzgar ve yağmur sıçramasıyla kısa mesafelerde yayılır.

• Uygun koşullar altında bir sezonda birçok enfeksiyon döngüsü oluşturabilir.

🛡️ 5. Mücadele Yöntemleri

🔹 A. Kültürel Önlemler

1. Ekim nöbeti uygulanmalı — en az 3–4 yıl arayla aynı tarlaya pancar ekilmemeli.

2. Hastalıklı yaprak ve bitki artıkları imha edilmeli (yakma veya derin sürüm).

3. Sertifikalı, sağlıklı tohum kullanılmalı.

4. Dengeli gübreleme yapılmalı (aşırı azottan kaçınılmalı, potasyum artırılmalı).

5. Tarlada iyi hava sirkülasyonu sağlanmalı (sıra arası 45–50 cm olmalı).

6. Dayanıklı çeşitler tercih edilmeli (aşağıda tablo var).

🔹 B. Kimyasal Mücadele

📅 İlaçlama Zamanı

• İlk lekeler görüldüğünde ilaçlamaya başlanmalı.

• Gerektiğinde 10–15 gün arayla tekrarlanmalıdır.

• 2–3 uygulama genellikle yeterlidir (hava koşullarına göre değişebilir).

💊 Etkin Maddeler (Türkiye’de yaygın kullanılanlar)

🇹🇷 Türkiye’de Ruhsatlı Bazı Ürünler

💡 Uygulama ipucu:
Yaprak alt ve üst yüzeyi tamamen ilaçla kaplanmalı.
Rüzgarlı havalarda ilaçlama yapılmamalı.
Hasat öncesi bekleme süresine (PHI) dikkat edilmelidir.

🌱 6. Dayanıklı / Toleranslı Şeker Pancarı Çeşitleri (Türkiye’de)

📉 7. Ekonomik Önemi

• Hastalık %40–60’a kadar verim kaybına yol açabilir.

• Yaprakların kuruması → fotosentez azalır → kök gelişimi yavaşlar, şeker oranı düşer.

• Ayrıca toprakta kalma süresi uzar, bu da üretim maliyetini artırır.

🧩 8. Önerilen Mücadele Takvimi (İç Anadolu Örneği)