Buğday Pas Hastalıkları Belirtileri, Nedenleri Ve Mücadele Yöntemleri

Buğday pas hastalıkları, dünya genelinde buğday üretiminde en yaygın ve ekonomik kayıplara yol açan fungal (mantar) hastalıklardır. Bu hastalıklar yaprak, sap ve başaklarda pas benzeri lezyonlar oluşturarak verim ve kaliteyi düşürür.

🌾 1. Buğday Pas Hastalıkları Nedir?

Buğdayda üç ana pas türü görülür:

🔍 2. Belirtileri

1. Sarı Pas (Stripe Rust)

   • Yaprak üzerinde sarı-turuncu çizgisel şeritler

   • Yaprak hızla solar ve kurur

   • Genç yapraklar daha duyarlıdır

2. Kahverengi Pas (Leaf Rust)

   • Küçük, yuvarlak kahverengi benekler

   • Benekler birleşerek nekroz alanları oluşturabilir

   • Verim düşer, başak doluluğu azalabilir

3. Siyah Pas (Stem Rust)

   • Yaprak, sap ve başakta siyah veya koyu kahverengi ur benekleri

   • Saplarda deformasyon ve kırılma

   • Şiddetli enfeksiyonlarda başak çürümesi ve verim kaybı

⚠️ 3. Hastalığın Nedenleri ve Yayılma

• Fungal etkenler: Puccinia türleri

• Çevresel koşullar:

  • Serin ve nemli iklim (özellikle sarı pas için)

  • Sıcak ve nemli ortam (kahverengi ve siyah paslar için)

• Diğer faktörler:

  • Enfekte tohum ve mahsul kalıntıları

  • Yoğun ekim ve bitki arası mesafenin az olması

⚔️ 4. Mücadele Yöntemleri

A. Kültürel Önlemler

• Hastalığa dayanıklı buğday çeşitleri ekmek

• Tarla temizliği: Mahsul artıklarını yok etmek

• Uygun ekim sıklığı ve sıra aralığı bırakmak

• Erken veya geç ekim ile enfeksiyon dönemini atlatmak

B. Kimyasal Mücadele

• Fungisitler: Triazol ve strobilurin grubu ilaçlar

• Hastalık yoğunluğu ve iklim koşullarına göre ilaçlama yapılmalı

• İlaçlama zamanlaması: Hastalık ilk belirtileri görüldüğünde

C. Biyolojik Mücadele

• Toprak ve bitki sağlığını destekleyici biyolojik preparatlar

• Bazı antagonist mantarlar veya bakterilerle fungal gelişim sınırlanabilir

📊 5. Özet Tablo