Çileklerde Külleme Hast. Belirtileri, Nedenleri Ve Mücadele Yöntemleri

🍓 ÇİLEKLERDE KÜLLEME HASTALIĞI

(Podosphaera aphanis)

📌 Genel Bilgi

Külleme, çileklerde yaprak, çiçek, meyve ve saplarda beyaz toz şeklinde mantar tabakası oluşturan, yaygın bir fungal hastalıktır. Özellikle nemli ama hava sirkülasyonu zayıf olan tarlalarda ve ılıman sıcaklıklarda (15–27°C) hızla yayılır.

🌿 1. Belirtiler

🌱 Yapraklarda

• Yaprakların alt yüzeyinde beyaz, unumsu mantar tabakası görülür (hastalığın ilk belirtisidir).

• Zamanla bu tabaka üst yüzeye de yayılır.

• Yapraklar içe doğru kıvrılır, kenarlar yukarı döner.

• Morumsu, kırmızımsı lekeler oluşabilir.

• Şiddetli enfeksiyonlarda yapraklar kurur ve dökülür.

🌸 Çiçeklerde

• Çiçek taç yaprakları deforme olur veya kurur.

• Çiçekler açmadan dökülebilir → meyve tutumu azalır.

🍓 Meyvelerde

• Genç meyveler üzerinde beyaz kül tabakası oluşur.

• Kabarma, şekil bozukluğu, çatlama görülebilir.

• Olgun meyveler parlaklığını kaybeder, matlaşır ve çatlayabilir.

• Tat ve aroma olumsuz etkilenir.

🦠 2. Nedenleri ve Gelişme Koşulları

Hastalık kışın miselyum ve kleistotesyum formunda enfekte yapraklarda canlı kalır ve ilkbaharda yeniden enfeksiyon oluşturur.

⚔️ 3. Mücadele Yöntemleri

🔹 A. Kültürel Önlemler

1. Hastalığa dayanıklı çeşitlerin seçimi

   • Özellikle serada veya nemli bölgelerde önemlidir.

2. Sağlıklı fide kullanımı

   • Sertifikalı, hastalıksız fidelerle dikim yapılmalıdır.

3. Dikim sıklığına dikkat etmek

   • Bitkiler arasında hava akışını sağlayacak aralık bırakılmalı.

4. Seralarda havalandırma

   • Aşırı nemin önlenmesi için iyi havalandırma şarttır.

5. Sulama şekli

   • Yağmurlama yerine damla sulama tercih edilmelidir (yapraklar ıslanmamalı).

6. Enfekte yaprakların uzaklaştırılması

   • Görülen ilk enfekte yaprak ve meyveler toplanıp imha edilmelidir.

🔹 B. Kimyasal Mücadele

Hastalığın ilk belirtileri görüldüğünde ilaçlamaya başlanmalıdır. İlaç seçimi, etken maddeye dayanıklılığı önlemek için dönüşümlü yapılmalıdır.

Önerilen etkili madde grupları:

🕓 İlaçlama zamanı:

• İlk belirtiler görülür görülmez.

• Gerekirse 7–10 gün arayla tekrarlanır.

• Hasat öncesi bekleme sürelerine dikkat edilmelidir.

🔹 C. Biyolojik ve Doğal Mücadele

• Ampelomyces quisqualis gibi mantar hiperparazitleri, külleme etmenine karşı biyolojik mücadelede kullanılabilir.

• Sodyum bikarbonat (karbonat) veya bitkisel yağ bazlı preparatlar da yüzeyde mantar gelişimini baskılar.

🧭 4. Özet Tablo