Korunga Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır? Detaylı Anlatım

Korunga (Onobrychis viciifolia), özellikle kurak ve fakir topraklara adaptasyonu, yüksek besin değeri ve bal arıları için mükemmel bir nektar kaynağı olması nedeniyle önemli bir yem bitkisidir. Yoncanın yetişmediği zorlu koşullarda bile başarılı bir şekilde yetiştirilebilir.

İşte korunga yetiştiriciliği için detaylı bir rehber:

🌾 Korunga Yetiştiriciliği Detaylı Rehberi

1. Toprak ve İklim İsteği

Korunganın en önemli avantajı, zorlu koşullara dayanıklılığıdır.

• Toprak İsteği: Korunga, derin, süzek (iyi drenajlı) ve kireçli toprakları sever. Diğer yem bitkilerinin aksine, pH değeri yüksek (alkali/kireçli) topraklar ile fakir, taşlı ve eğimli arazilerde bile iyi gelişir. Ağır, su tutan ve asitli toprakları sevmez.

• İklim İsteği: Soğuğa oldukça dayanıklıdır. Yüksek rakımlı ve karasal iklimin hüküm sürdüğü bölgelerde başarılıdır. Ancak, kuraklığa dayanıklı olmasına rağmen, ilk tesis aşamasında nemli bir ortam ister.

2. Toprak Hazırlığı ve Ekim Öncesi İşlemler

• Toprak İşleme: Toprak, derin sürümle (pulluk) iyice işlenmeli ve kesekler kırılarak ekim yatağı hazırlanmalıdır. Tohum küçük olduğundan, tohum yatağının çok ince ve düzgün olması önemlidir.

• Gübreleme (Temel Gübre): Korunga, toprağa azot bağlayabilen bir baklagil olduğundan, azotlu gübreye ihtiyacı düşüktür. Temel olarak Fosfor (P) ve Potasyum (K) takviyesi yapılmalıdır.

  • Toprak analizine göre, ekimden hemen önce veya ekimle birlikte toprağa Fosforlu gübre (Triple Süper Fosfat gibi) verilmelidir.

• Tohum Aşılaması: Korunga, toprakta doğal olarak bulunmayan spesifik bir bakteri türü (Rhizobium türü) ile ortak yaşar. Bu nedenle, tohumların ekimden hemen önce uygun korunga aşılama bakterisi (Rhizobium) ile aşılanması, toprağa bağlanacak azot miktarını artırarak verimi yükseltir.

3. Ekim Zamanı ve Şekli

• Ekim Zamanı:

  • Sonbahar (En İyisi): Don tehlikesinden hemen önce (Eylül sonu - Ekim ortası). Bu dönemde ekim, bitkinin kök sistemini kış boyunca geliştirmesini ve ilkbaharda güçlü çıkmasını sağlar.

  • İlkbahar: Erken ilkbaharda, tarlaya girilebilir hale gelir gelmez (Şubat sonu - Mart).

• Ekim Şekli:

  • Mibzerle (Tercih Edilen): En iyi sonuç mibzerle sıraya ekimde alınır. Sıra arası 25-30 cm olacak şekilde ayarlanır.

  • Serpme: Yüzey hazırlığı çok iyi yapılmış tarlalarda yapılabilir ancak tohum kaybı ve düzensiz çıkış riski daha yüksektir.

• Ekim Derinliği ve Dozu:

  • Derinlik: 2-3 cm idealdir. Çok derine ekilirse çıkış zorlaşır.

  • Tohum Dozu: Saf tohum kullanılırsa dekara 8-10 kg, kabuklu tohum (daha sık kullanılır) kullanılırsa dekara 15-20 kg tohum atılır.

4. Bakım İşlemleri

A. Yabancı Ot Kontrolü

Korunga, tesisin ilk yılında yabancı ot rekabetine karşı hassastır.

• Mücadele: Ekimden hemen sonra veya ilk çıkıştan sonra uygun selektif herbisitler kullanılmalıdır. İlk yıl ot basarsa verim düşer ve tesis ömrü kısalır.

• Çapalama: İlk yıl, yabancı otların bastırılması için yüzlek çapa yapılabilir.

B. Sulama

• Korunga, kuraklığa dayanıklı olsa da, özellikle Güneydoğu ve İç Anadolu'nun kurak bölgelerinde sulama verimi ciddi ölçüde artırır.

• Kritik Dönem: Özellikle çiçeklenme öncesi ve biçim sonrası sulama yapılması, hem ilk biçimin kalitesini hem de ikinci biçimin oluşumunu destekler.

5. Hasat (Biçim)

Korunganın biçim zamanı, besin değeri ve verim arasında dengeyi sağlamak açısından önemlidir.

• Biçim Zamanı: En uygun zaman, bitkilerin %50'si çiçeklendiği dönemdir. Bu dönemde protein içeriği en yüksek, lif içeriği ise en düşüktür.

• Biçim Yüksekliği: Biçim yere çok yakın yapılmamalıdır. Toprak yüzeyinden 8-10 cm yukarıdan biçim yapılmalıdır. Daha alçaktan biçmek, bitkinin yeniden sürgün verme potansiyelini düşürerek ikinci ve sonraki biçimleri olumsuz etkiler.

• Biçim Sayısı: Sulama imkanı olan bölgelerde yılda 2 veya 3 biçim alınabilir. Sulamasız (kuru) koşullarda ise genellikle 1 biçim alınır.

6. Kullanım Alanları

• Kaba Yem: Otlatma, kuru ot (balya) veya silaj yapımında kullanılır. Özellikle hayvan şişkinliğine (timpanizme) neden olmaması büyük bir avantajdır.

• Bal Bitkisi: Çiçeklenme dönemi uzundur ve arılar için değerli, kaliteli bal yapımına uygun nektar kaynağıdır.

• Erozyon Kontrolü: Derin kök sistemi sayesinde eğimli arazilerde toprak erozyonunu önlemede etkilidir.

Korunga, çok yıllık bir yem bitkisi olup, iyi bakıldığında bir tarlada 4 ila 6 yıl boyunca yüksek verim vermeye devam edebilir.

Korunga otunun besin değeri analizi veya hangi hayvan türleri için daha uygun olduğu hakkında daha fazla bilgi ister misiniz?