Korunga Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır?
🌾 Korunga Yetiştiriciliği: Kıraç Toprakların Kurtarıcısı Olan Yem Bitkisi Nasıl Yetiştirilir?
Korunga (Onobrychis sativa), özellikle kıraç ve kireçli topraklarda verim potansiyeli yüksek, değerli bir çok yıllık yem bitkisidir. Yüksek protein içeriği, hayvanlarda şişkinlik (gaz) yapmaması ve arıcılık için önemli bir bal kaynağı olması nedeniyle korunga tarımı son yıllarda büyük ilgi görmektedir.
1. Korunga İçin İdeal Toprak ve İklim Şartları
Anahtar Kelimeler: kıraç topraklar, kireçli topraklar, korunga iklim isteği
-
Toprak Tercihi: Korunga, yoncanın aksine kireçli, tınlı-kumlu ve geçirgen toprakları sever. En büyük avantajı, tarıma elverişsiz sayılan kıraç ve zayıf arazilerin dahi verimli bir şekilde değerlendirilmesini sağlamasıdır. Asitli, killi veya taban suyu (su tutan) yüksek topraklar korunga için uygun değildir.
-
İklim Dayanıklılığı: Korunga, soğuğa ve kurağa karşı oldukça dayanıklıdır. Bu özelliği sayesinde Türkiye'nin hemen hemen her bölgesinde başarıyla korunga tarımı yapılabilir.
2. Korunga Tohumu Ekim Aşamaları ve Miktarları
Toprak Hazırlığı: Korunga, ilk büyüme döneminde yabancı otlarla rekabette zayıf kaldığı için, toprak ekimden önce iyi sürülmeli, keseksiz ve yabancı otlardan temizlenmiş olmalıdır. Düzgün bir tohum yatağı çimlenme oranını artırır.
| Özellik | Kışı Sert Bölgeler | Kışı Ilıman Bölgeler |
| Ekim Zamanı | Erken İlkbahar (Şubat sonu - Mart başı) | Sonbahar (Eylül sonu - Kasım başı) |
| Ekim Derinliği | Tüm bölgeler için 2-5 cm (4 cm idealdir). | |
| Tohum Miktarı (Mibzerle) | Dekara (1000 m²) 6 – 10 kg (meyveli tohum) | |
| Tohum Miktarı (Serpme) | Dekara 12 – 15 kg (meyveli tohum) |
3. Gübreleme, Bakım ve Yabancı Ot Mücadelesi
-
Gübreleme Stratejisi: Korunga, baklagil olduğu için havadaki azotu bağlar. Bu nedenle, yetiştiriciliğin ilk yılından sonra azotlu gübreye ihtiyacı yoktur. Ekim sırasında mutlaka fosforlu gübre (dekara 10-15 kg DAP gibi) uygulanmalıdır. Fosfor, kök gelişimini ve verimini artırır.
-
Sulama: Kurağa dayanıklı olsa da, sulama imkanı olan yerlerde biçim sonrası veya çiçeklenme başlangıcında yapılan sulama, korunga verimini ve biçim sayısını doğrudan artırır.
-
Yabancı Ot Yönetimi: Korunganın ilk yıl yavaş büyümesi nedeniyle, tarladaki yabancı otlar bitkiye zarar verebilir. İlk yıl çıkan otlar, tohum bağlamadan önce biçilerek tarladan uzaklaştırılmalıdır.
4. Korunga Hasadı ve Verim Bilgileri
Korunga, doğru tesis edildiğinde 3 ila 6 yıl boyunca yüksek verim sağlar.
-
Kuru Ot Amacıyla Hasat Zamanı: En yüksek protein ve besin değeri, bitkinin çiçeklenme başlangıcında (%10-50 çiçek açtığında) biçilmesiyle yakalanır. Biçimin gecikmesi, otun sertleşmesine ve besin değerinin düşmesine yol açar.
-
Biçim Yüksekliği: Biçim 3-4 cm yükseklikten yapılmalıdır.
-
Biçim Sayısı: Kıraç şartlarda yılda 1 biçim, sulama yapılan veya yağışlı bölgelerde ise 2-3 biçim alınabilir.
-
Verim: Şartlara göre dekara 200 kg'dan 600 kg'a kadar kuru ot verimi alınabilir.
ÖZET
| Konu | Detaylar |
| Toprak İsteği | Geçirgen, derin yapılı, kireçli ve tınlı-kumlu toprakları sever. Asitli, killi ve taban suyu yüksek arazileri sevmez. Yoncanın yetişmediği kıraç alanları değerlendirmek için idealdir. |
| Toprak Hazırlığı | Korunga ilk yıl yavaş geliştiği için tohum yatağının yabancı otlardan tamamen temizlenmiş, düzgün, keseksiz ve bastırılmış olması gerekir. |
| Ekim Zamanı | Kışları sert geçen bölgelerde erken ilkbahar (en uygun zaman) ekimi, kışları ılıman geçen bölgelerde ise sonbahar ekimi yapılır. |
| Tohum Miktarı | Mibzerle (sıraya) ekimde dekara 6–10 kg (meyveli tohum), serpme ekimde ise dekara 12–15 kg tohum kullanılır. Ekim derinliği 2–5 cm olmalıdır. |
| Gübreleme | Baklagil olduğu için sonraki yıllarda azotlu gübreye ihtiyacı yoktur. Sadece ekimle birlikte, kök gelişimini desteklemek için dekara 10-15 kg DAP gibi fosforlu gübre verilmesi önerilir. |
| Hasat (Ot İçin) | En yüksek kalite, bitki çiçeklenmeye başladığında (%10-50 çiçeklenme) biçildiği zaman elde edilir. Hasat gecikirse saplar sertleşir ve kalitesi düşer. |
| Verim | Kıraç şartlarda yılda 1 biçim alınır ve ortalama 200–600 kg/da kuru ot verimi elde edilir. Sulu/yağışlı yerlerde 2-3 biçim alınabilir. |
Korunga, otlatmaya dayanıklı ve hayvanlarda şişkinlik yapmayan çok değerli bir kaba yem kaynağıdır. Tarlaya ekildikten sonra 3-6 yıl boyunca verim alınabilir.
