Türkiye''deki Önemli Sanayi Keneviri Çeşitleri

Kenevir, botanik olarak Cannabis sativa türüne aittir, ancak kullanım amacına, kimyasal bileşimine ve morfolojik özelliklerine göre farklı çeşitleri (varyeteleri) bulunmaktadır.

Kenevir çeşitleri, yasal düzenlemeler ve ticari amaçlar doğrultusunda en temelde iki ana kritere göre sınıflandırılır: Lif/Tohum Amaçlı Sanayi Keneviri ve Yüksek THC'li Tıbbi/Eğlence Amaçlı Kenevir.

🌿 1. Kimyasal Bileşime Göre Kenevir Çeşitleri

Bu sınıflandırma, bitkinin içerdiği temel kannabinoidler olan Tetrahidrokannabinol (THC) ve Kannabidiol (CBD) oranlarına göre yapılır.

A. Sanayi Keneviri (Endüstriyel Kenevir / Hemp)

• THC Oranı: Yasal sınırların altında, genellikle %0.3 veya %0.2'den az THC içerir.

• CBD Oranı: CBD oranı düşük veya orta düzeydedir.

• Kullanım Amacı: Yüksek oranda lif ve tohum üretimi için yetiştirilir. Tekstil, ip, kâğıt, inşaat malzemesi (kendir betonu), gıda (tohum, yağ) ve hayvan yemi gibi 25.000'den fazla ürünün hammaddesidir.

• Yasal Durum: Türkiye dahil birçok ülkede yetiştiriciliği yasal olarak izin verilen ve desteklenen tiptir. Tohumları genellikle tescilli ve sertifikalıdır.

B. Esrar (Marijuana) Tipi Kenevir

• THC Oranı: %0.3'ten (bazı ülkelerde %1'den) çok daha yüksek THC içerir. (Genellikle %5 ile %25+ arasında değişir.)

• Kullanım Amacı: Yüksek THC içeriği nedeniyle psikoaktif etki yaratmak amacıyla tıbbi veya eğlence amaçlı kullanılır.

• Yasal Durum: Türkiye'de ve birçok ülkede yasa dışıdır veya çok sıkı tıbbi reçetelerle kontrollü olarak kullanılır.

🌳 2. Botanik Alt Türlere Göre Kenevir Çeşitleri

Geleneksel olarak, Cannabis sativa türü üç ana alt türe ayrılır, ancak günümüzde çoğu ticari çeşit bu üç alt türün melezidir:

A. Cannabis Sativa (Gerçek Sativa)

• Morfoloji: Uzun boylu (3-5 metre), seyrek dallı ve ince, uzun yapraklıdır.

• Yetişme Süresi: Geç olgunlaşır, uzun ve sıcak iklimleri sever.

• Kullanım: Geleneksel olarak lif üretimi için tercih edilmiştir.

B. Cannabis Indica

• Morfoloji: Kısa boylu (1-2 metre), yoğun dallı ve geniş, koyu yeşil yapraklıdır.

• Yetişme Süresi: Erken olgunlaşır.

• Kullanım: Daha çok yüksek kannabinoid (THC veya CBD) içeriği için tercih edilir. Tıbbi amaçlı ve psikoaktif kullanımla ilişkilidir.

C. Cannabis Ruderalis

• Morfoloji: Çok kısa boylu ve az dallıdır.

• Yetişme Süresi: Diğer türlerin aksine, ışık döngüsüne bakılmaksızın belirli bir büyüklüğe ulaştığında kendiliğinden çiçek açar (otoflowering).

• Kullanım: THC ve CBD içeriği düşüktür. Genellikle diğer türlerle melezlenerek yeni çeşitlere otoflowering özelliğini aktarmak için kullanılır.

🇹🇷 3. Türkiye'deki Önemli Sanayi Keneviri Çeşitleri

Türkiye'de izin verilen ve tescillenmiş sanayi keneviri (düşük THC'li) çeşitleri, genellikle yerel ıslah çalışmaları sonucu geliştirilmiştir.

A. Yerli ve Tescilli Çeşitler

Bu çeşitler, lif ve tohum verimi yüksek, Türkiye iklimine adapte olmuş ve THC oranları yasal sınırların altında olan tiplerdir:

• Narlısaray: Özellikle Samsun'da ıslah edilmiş, yüksek lif verimine sahip, bölgeye adapte olmuş yerli çeşittir.

• Vezir: Yine Samsun bölgesinde ıslah edilen, lif ve tohum verimi dengeli bir çeşittir.

• Karaman (Yerel Popülasyonlar): Yerel olarak korunan, farklı morfolojik özellikler gösteren genotipler.

• Diğer Yeni Hibritler: Tarımsal araştırma enstitüleri tarafından sürekli olarak daha yüksek verim ve endüstriyel kalite için yeni hibritler geliştirilmekte ve tescil edilmektedir.

B. İzin Verilen Yabancı Çeşitler

Türkiye'de, Tarım ve Orman Bakanlığı'nın izniyle, Avrupa Birliği ülkelerinde tescilli olan bazı düşük THC'li yabancı çeşitlerin de ekimine izin verilebilmektedir.

🔍 Sonuç: Çeşit Seçiminde Ana Fark

Bir üretici için kenevir çeşidi seçiminde en önemli faktör, yasal uygunluk ve nihai üründür:

• Lif ve Tohum Üretimi: Tescilli, düşük THC'li sanayi keneviri çeşitleri seçilir.

• Yüksek CBD Çiçeği Üretimi: Bu amaçla yetiştirilen çeşitler de düşük THC yasal sınırını aşmamalı, ancak yüksek CBD içeriğine sahip olmalıdır. Bu çeşitler, özel izinlerle ve kontrollü olarak yetiştirilir.