Marul Gübrelemesi Nasıl Yapılır?

Marul (Lactuca sativa), hızlı büyüme süresi boyunca yoğun besin, özellikle de Azot (N) isteyen bir yaprak sebzesidir. Başarılı bir marul gübrelemesi, hızlı ve bol yaprak üretimine odaklanmalı, ancak nitrat birikimini önlemek için hasat öncesi Azot yönetimine dikkat edilmelidir.

İşte marul gübrelemesinin temel prensipleri:

🥬 Marul Gübrelemesi Nasıl Yapılır? Hızlı Büyüme ve Kaliteyi Yönetme

Marul, sığ kök sistemi nedeniyle toprağın üst katmanındaki besinlerden kolayca yararlanır, ancak bu aynı zamanda besin elementlerinin (özellikle Azotun) kolayca yıkanabileceği anlamına gelir. Bu yüzden sık ve düşük dozlarda gübreleme esastır.

1. Azot (N) Gübrelemesi (Hızlı Yaprak Büyümesi)

Azot, marulda yaprak büyüklüğünü, sayısını ve rengini (koyu yeşil) belirleyen en önemli elementtir. Marul, Azota çok hızlı tepki verir.

• Uygulama Zamanı: Azot, yıkanma kayıplarını en aza indirmek ve hızlı büyümeyi sürdürmek için üç aşamada bölünerek verilmelidir:

  1. Taban Gübrelemesi (%20-30): Dikim sırasında Fosfor ve Potasyum ile birlikte verilir.

  2. 1. Üst Gübreleme (Dikimden 7-10 Gün Sonra): Bitki tarlaya tutunduktan sonra, hızlı büyümeyi başlatmak için Azotun bir kısmı verilir.

  3. 2. Üst Gübreleme (Büyüme Ortası): Baş bağlama dönemine yaklaştığında, kalan Azotun büyük kısmı verilir.

• Önemli Kural (Nitrat Birikimi): Hasattan en az 10-15 gün önce Azotlu gübrelemeye tamamen son verilmelidir. Bu, yapraklarda insan sağlığı için zararlı olabilecek nitrat birikimini engeller.

• Kullanılan Gübreler: Amonyum Nitrat veya damlama sulamada Kalsiyum Nitrat (Kalsiyum ile beraber verildiği için idealdir) tercih edilir.

2. Fosfor (P) Gübrelemesi (Kök ve Erken Gelişim)

Fosfor, özellikle soğuk toprakta erken kök gelişimi ve fide tutunması için gereklidir.

• Uygulama Zamanı: Fosforun %100'ü, dikim sırasında taban gübresi olarak verilmelidir. Hızlı büyüyen bir bitki olduğu için Fosforun hemen ulaşılabilir olması önemlidir.

• Uygulanan Gübreler: Diamonyum Fosfat (DAP) veya NPK kompoze gübreler.

3. Potasyum (K) Gübrelemesi

Potasyum, marulda hücre duvarı sağlamlığını, yaprakların gevrek yapısını, hastalıklara ve kuraklık stresine karşı direncini artırır.

• Uygulama Zamanı: Potasyumun büyük bir kısmı Fosforla birlikte taban gübresi olarak verilir. Kalan kısmı, Azotla birlikte üst gübreleme aşamalarında takviye edilebilir.

• Kullanılan Gübreler: Potasyum Sülfat tercih edilir.

4. Kalsiyum (Ca) ve Mikro Besin Yönetimi

A. Kalsiyum (Ca) (Uç Yanıklığı)

• Önem: Kalsiyum eksikliği, marulda en yaygın fizyolojik sorun olan **'Uç Yanıklığı'**na (tip burn) neden olur. Bu, marulun pazar değerini düşürür.

• Mücadele: Hızlı büyüme döneminde ve sıcak havalarda Kalsiyum Nitrat ile sulama sisteminden veya Kalsiyum Klorür ile yapraktan uygulama yapılmalıdır. Kalsiyum, gövde içindeki en genç yapraklara (büyüme noktasına) ulaşmakta zorlandığı için, yapraktan uygulama kritik öneme sahiptir.

B. Bor (B)

• Önem: Özellikle kalsiyum alımını ve sağlıklı büyüme noktası oluşumunu destekler.

5. Uygulama Yöntemi: Fertigasyon

Marulun hızlı ve kesintisiz büyüme döngüsü ve sığ kök sistemi nedeniyle, fertigasyon (damla sulama ile gübreleme) en ideal yöntemdir. Bu yöntem, besin elementlerinin yıkanmasını en aza indirir ve bitkiye ihtiyacı olan besini anlık olarak sağlar.