Havuç Gübrelemesi Nasıl Yapılır?

Havuç (Daucus carota), ticari değeri kökünün (yumrusunun) büyüklüğü, şekli, rengi ve kalitesine bağlı olan bir kök sebzesidir. Başarılı bir havuç gübrelemesi, kökün şeklini ve tatlılığını optimize etmeye odaklanırken, aşırı Azot kullanımından kaçınmalıdır.

İşte havuç gübrelemesinin temel prensipleri:

🥕 Havuç Gübrelemesi Nasıl Yapılır? Kök Şekli ve Tatlılık Yönetimi

Havuç, besin elementlerine karşı dikkatli olunması gereken bir bitkidir. Özellikle Azot (N) yönetimi, kök şeklinin çatallanmasını ve tatlılığını doğrudan etkilediği için kritik öneme sahiptir.

1. Azot (N) Gübrelemesi (Yaprak ve Kök Dengesi)

Azot, erken dönemde güçlü yaprak (fotosentez) kütlesi oluşturmak için gereklidir, ancak kök büyümesi başladıktan sonra aşırı Azot zararlıdır.

• Aşırı Azotun Zararları:

  • Çatallanma: Kökün çatallanmasına veya şekilsiz büyümesine neden olabilir.

  • Tüylenme: Kılcal kök sayısını artırır.

  • Tatlılık Azalması: Kökün şeker içeriğini azaltır.

• Uygulama Zamanı: Azot, yıkanmayı önlemek ve kök büyümesini engellememek için iki aşamada bölünerek verilmelidir:

  1. Taban Gübrelemesi (%40-50): Ekim sırasında Fosfor ve Potasyum ile birlikte verilir.

  2. Üst Gübreleme (%50-60): Bitkiler 4-6 yapraklı döneme ulaştığında (kök kalınlaşması başlamadan hemen önce) kalan Azotun tamamı verilir.

• Önemli Kural: Kökler kalınlaşmaya başladıktan sonra Azotlu gübreleme yapılmamalıdır.

2. Fosfor (P) Gübrelemesi (Kök Şekli ve Rengi)

Fosfor, özellikle erken kök gelişimi, kökün düzenli şekli ve havuçtaki turuncu rengin yoğunluğu için önemlidir.

• Uygulama Zamanı: Fosforun %100'ü, ekim sırasında taban gübresi olarak verilmelidir. Fosfor, toprakta yavaş hareket ettiği için ekimle birlikte verilmesi şarttır.

• Uygulanan Gübreler: Diamonyum Fosfat (DAP) veya NPK kompoze gübreler.

3. Potasyum (K) Gübrelemesi (Tatlılık ve Dayanıklılık)

Potasyum, havuçta şeker (tatlılık) birikimini, rengin canlılığını ve depolama ömrünü artırır.

• Uygulama Zamanı: Potasyumun bir kısmı taban gübresi olarak, geri kalanı ise kök kalınlaşma döneminde üst gübre olarak Azotla birlikte uygulanmalıdır.

• Kullanılan Gübreler: Potasyum Sülfat tercih edilir. Potasyum Klorür (KCl) ise klor içeriği nedeniyle genellikle önerilmez.

4. Mikro Besin Yönetimi (Bor ve pH)

• Bor (B) Eksikliği: Bor eksikliği, havuç köklerinde yatay çatlaklara veya kahverengi lekelere neden olabilir. Eksiklik riski varsa, erken dönemde yapraktan uygulama yapılabilir.

• Toprak pH'ı: Havuçlar hafif asidik veya nötr toprakları (pH 6.0-7.0) sever. Bu aralığın altında veya üstündeki pH'lar besin alımını zorlaştırır.

• Kalsiyum (Ca): Ağır killi topraklarda yüzeyde kabuklanmayı önlemek ve kök gelişimini desteklemek için gereklidir.

5. Uygulamada Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Tohum Teması: Gübre, tohumla doğrudan temas etmemelidir. Taban gübresi tohumun altına veya yanına bant şeklinde verilmelidir.

• Sürüm: Havuç, gevşek ve derin sürülmüş topraklarda en iyi şekli alır. Gübreleme ve ekim öncesi toprak hazırlığı, kök çatallanmasını önlemek için çok önemlidir.