Sarımsak Gübrelemesi Nasıl Yapılır?

Sarımsak (Allium sativum), soğanla aynı aileden (Alliaceae) olup, güçlü bir baş ve kaliteli dişler oluşturması için doğru beslenmeye ihtiyaç duyar. Sarımsak, yüzeye yakın kök sistemi nedeniyle besin elementlerini toprağın derinliklerinden alamaz, bu yüzden gübreleme zamanlaması ve besinlerin ulaşılabilirliği kritik öneme sahiptir.

İşte sarımsak gübrelemesinin temel prensipleri:

🧄 Sarımsak Gübrelemesi Nasıl Yapılır? Baş ve Aroma Kalitesini Yönetme

Sarımsak gübrelemesi, baş büyüklüğünü artırmaya, dişlerin dolgun olmasını sağlamaya ve Kükürt (S) içeriğini yükselterek karakteristik aromasını güçlendirmeye odaklanır. Gübreleme, toprak analizi sonuçlarına göre yapılmalıdır.

1. Azot (N) Gübrelemesi (Yaprak ve Büyüme)

Azot, güçlü yaprak (fotosentez) alanı oluşturmak ve başın gelişeceği enerjiyi sağlamak için önemlidir. Ancak, fazla Azot, baş yerine sadece sap ve boyun büyüklüğünü artırır, depolama ömrünü kısaltır.

• Uygulama Zamanı: Azot, yıkanmayı önlemek ve bitkinin ihtiyacını dengelemek için iki veya üç aşamada bölünerek verilmelidir:

  1. Taban Gübrelemesi (%20-30): Dikim sırasında Fosfor ve Potasyum ile birlikte verilir.

  2. 1. Üst Gübreleme (Kış Sonu/Erken İlkbahar): Kış uykusundan sonra bitkiler hızlı büyümeye başladığında toplam Azotun yaklaşık %40-50'si verilir. Bu dönem, bitkinin en çok Azota ihtiyaç duyduğu zamandır.

  3. 2. Üst Gübreleme (Gerekliyse): Baş oluşumu başlamadan hemen önce, son Azot dozu verilir.

• Önemli Kural: Sarımsak başını oluşturmaya başladığında (yaprak uçları kahverengileşmeye veya yatışmaya başladığında) Azotlu gübrelemeye tamamen son verilmelidir. Hasata yakın Azot, baş kalitesini bozar.

• Kullanılan Gübreler: Amonyum Sülfat (içindeki kükürt nedeniyle tercih edilir) veya Üre.

2. Fosfor (P) Gübrelemesi (Kök ve Erken Gelişim)-

Fosfor, özellikle soğuk toprakta erken kök gelişimi, güçlü çıkış ve kışa dayanıklılık için hayati öneme sahiptir.

• Uygulama Zamanı: Fosfor, toprakta yavaş hareket ettiği için, ihtiyacın tamamı %100 oranında, ekim/dikim sırasında taban gübresi olarak verilmelidir.

• Uygulama Yöntemi: Gübre, dişlerin hemen yanına veya altına bant şeklinde uygulanmalıdır.

• Kullanılan Gübreler: Diamonyum Fosfat (DAP) veya Triple Süper Fosfat (TSP).

3. Potasyum (K) Gübrelemesi (Bağ Kalitesi ve Depolama)

Potasyum, sarımsak için hücre duvarlarını güçlendirerek başın sertliğini, depolama ömrünü, hastalıklara ve soğuğa karşı direncini artıran çok önemli bir elementtir.

• Uygulama Zamanı: Potasyumun bir kısmı taban gübresi olarak, geri kalan kısmı ise erken ilkbaharda Azotun ilk üst gübrelemesiyle birlikte verilmelidir.

• Kullanılan Gübreler: Potasyum Sülfat tercih edilmelidir. Klorürlü potasyum gübreleri (Potasyum Klorür / KCl) sarımsak kalitesini olumsuz etkileyebilir.

4. Mikro Besin Yönetimi (Kükürt Hayati Öneme Sahiptir)

A. Kükürt (S) (Aroma Kalitesi)

• Önem: Kükürt, soğanın ve sarımsağın karakteristik aromasını, keskinliğini ve kuru madde içeriğini veren kükürt bileşiklerinin temel yapı taşıdır. Yüksek kükürt, kaliteli sarımsak demektir.

• Mücadele: Kükürt ihtiyacı, Azot kaynağı olarak Amonyum Sülfat (içinde %24 S) ve Potasyum kaynağı olarak Potasyum Sülfat (içinde %18 S) kullanılarak kolayca karşılanır.

B. Çinko (Zn) ve Demir (Fe)

• Önem: Erken büyüme ve klorofil oluşumu için gereklidir.

• Mücadele: Özellikle yüksek pH'lı topraklarda (kireçli) eksiklik varsa, erken büyüme aşamasında yapraktan uygulama ile hızlı takviye yapılabilir.

Özet Gübreleme Takvimi