Sorgum Gübrelemesi Nasıl Yapılır?

Sorgum (Sorghum bicolor), özellikle kuraklığa yüksek direnci nedeniyle tercih edilen bir tahıl ve yem bitkisidir. Mısır'a benzeyen ancak daha az suya ihtiyaç duyan sorgumun gübrelemesi, yüksek verim ve yem kalitesi elde etmek için Azot (N) yönetimine odaklanır.

İşte sorgum gübrelemesinin temel prensipleri:

🌾 Sorgum Gübrelemesi Nasıl Yapılır? Kuraklığa Dayanıklı Besleme Stratejileri

Sorgum gübrelemesi, bitkinin yoğun gelişim dönemlerinde besin ihtiyacını karşılamak, verimi maksimize etmek ve kuraklık stresine karşı direncini artırmak amacıyla planlanmalıdır. Toprak analizi sonuçları, gübre miktarını belirlemede her zaman esas alınmalıdır.

1. Azot (N) Gübrelemesi (Verim ve Protein)

Azot, sorgumda vegetatif büyümeyi, yaprak alanını ve dane/yem verimini doğrudan etkiler. Ancak aşırı Azot, özellikle kurak koşullarda bitkinin strese girmesine ve su ihtiyacının artmasına neden olabilir.

• İhtiyaç Miktarı: Sorgumun Azot ihtiyacı, mısırdan biraz daha düşüktür. Verim hedefi ve toprak organik maddesi dikkate alınarak belirlenir.

• Uygulama Zamanı: Azot, kayıpları en aza indirmek ve bitkinin ihtiyacını dönemsel olarak karşılamak için iki aşamada bölünerek uygulanır:

  1. Taban Gübrelemesi (%30-40): Ekim sırasında veya hemen önce, Fosforlu gübrelerle birlikte verilir. Bu, ilk kök gelişimini ve fide büyümesini destekler.

  2. Üst Gübrelemesi (%60-70): Bitkiler 6-8 yapraklı döneme ulaştığında (hızlı büyüme başlangıcı) veya ilk sulama öncesinde uygulanır. Bu dönem, bitkinin salkım (başak) taslağını oluşturduğu ve Azot ihtiyacının zirveye çıktığı kritik zamandır.

• Kullanılan Gübreler: Üst gübrelemede genellikle Üre veya Amonyum Nitrat kullanılır.

2. Fosfor (P) Gübrelemesi (Erken Kök ve Dayanıklılık)

Fosfor, erken kök sistemi gelişimi ve bitkinin soğuk/kuraklık direncini artırmak için kritiktir.

• Uygulama Zamanı: Fosforun %100'ü, toprakta yavaş hareket ettiği için, ekim sırasında taban gübresi olarak verilmelidir.

• Uygulama Yöntemi: Gübre, tohumun 5 cm altına veya yanına bant şeklinde uygulanmalıdır. Bu, genç köklerin erken erişimini sağlar.

• Kullanılan Gübreler: Diamonyum Fosfat (DAP) veya Triple Süper Fosfat (TSP) kullanılır.

3. Potasyum (K) Gübrelemesi (Kuraklık Direnci)

Potasyum, sorgumda su kullanım etkinliğini artırır, kuraklık direncini ve sap dayanıklılığını (yatmayı önleme) destekler.

• Uygulama Zamanı: Potasyum ihtiyacının da Fosfor gibi ekim sırasında taban gübresi olarak verilmesi en verimli yöntemdir.

• İhtiyaç Alanları: Potasyum eksikliği, özellikle kumlu topraklarda veya yoğun tarım yapılan bölgelerde görülür.

4. Mikro Besin Yönetimi

Sorgum, bazı mikro besinlere, özellikle de Çinko (Zn) eksikliğine karşı hassastır.

• Çinko (Zn): Çinko eksikliği, genç yapraklarda orta damar boyunca beyaz şeritlenmelere ve bodur büyümeye neden olabilir.

• Mücadele: Eksiklik varsa, ekim sırasında taban gübresi olarak veya erken gelişim döneminde yapraktan uygulanmalıdır. Çinko eksikliği, özellikle yüksek pH'lı (alkali) ve soğuk topraklarda yaygındır.

5. Uygulamada Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Kuraklık Koşulları: Eğer kuraklık riski yüksekse, Azot dozajı dikkatli bir şekilde azaltılmalıdır. Yüksek Azotlu gübre, bitkinin hızlı büyümesine ve daha fazla su kaybetmesine neden olarak su stresini artırır.

• Organik Madde: Organik maddesi yüksek topraklarda, Azot ihtiyacı azalır.