Antep Fıstığı Göz Kurdu Nedir? Zararları Ve Mücadele Yöntemleri

Antep Fıstığı Göz Kurdu (Kermania pishtaciae Amsel) Nedir? 🐛🥜

Antep Fıstığı Göz Kurdu (Kermania pistaciae Amsel), Antep fıstığı ağaçlarının en önemli zararlılarından biridir. Bu zararlı, ağacın tomurcuklarına (gözlerine) ve sürgünlerine saldırarak büyük verim kayıplarına neden olur.

Zararlının asıl yıkıcı etkisi, ergin kelebeğin değil, ağacın kışlık tomurcuklarında kışlayan ve ilkbaharda tomurcukları yiyerek kurutan larva dönemidir.

1. Zarar Şekli ve Önemi

Göz Kurdu, yılın farklı dönemlerinde farklı organlara zarar verir, ancak ana hedefi tomurcuklar ve taze sürgünlerdir:

1. Tomurcuk Zararı (Kışlık Gözler): Zararlının kışlayan larvaları (kurtları), henüz uyanmamış olan ağacın kışlık meyve ve yaprak tomurcuklarının içine girer.

   • Larva, tomurcuğun içini tamamen yiyerek boşaltır ve tomurcuğun kurumasına ve kararmasına neden olur.

   • Zarar görmüş tomurcuklar, ilkbaharda uyanamaz, meyve salkımı veya sürgün oluşturamaz. Bu, doğrudan ürün kaybına yol açar.

2. Sürgün Zararı: Tomurcuğu kurutan larva, sağlam bir tomurcuğa veya yeni oluşmaya başlayan taze sürgünün içine girer. Sürgün içinde ilerleyerek beslenir ve bu sürgünün de kuruyup dökülmesine neden olur.

3. İpeksi Ağ Örme: Larvalar, zarar verdikleri tomurcuk ve sürgünlerin üzerinde ipeksi ağlar örerek kendilerini koruma altına alır. Bu ağlar, zararlının varlığının en belirgin işaretidir.

Ekonomik Kayıp: Göz Kurdu, tomurcuklara saldırarak hem o yılın mahsulünü (meyve tomurcukları) hem de gelecek yılın sürgünlerini (yaprak tomurcukları) yok eder. Popülasyonun yoğun olduğu yıllarda ağaçlar meyve veremez hale gelir.

2. Zararlının Biyolojisi

Göz Kurdu, yılda tek döl veren bir zararlıdır ve kışı larva döneminde geçirir:

• Kışlama: Zararlı, genellikle ikinci dönem larva halinde, ağacın gövde ve kalın dallarının kabuk altlarında veya çatlaklarda, bazen de zarar verdiği tomurcukların içinde kışı geçirir.

• İlkbahar Faaliyeti: Kışlayan larvalar, ağaçların uyanmaya başladığı Mart sonu - Nisan başı gibi faaliyete geçerek taze tomurcuklara saldırır.

• Ergin (Kelebek): Ergin kelebekler, genellikle Nisan sonu - Mayıs başında ortaya çıkar. Gece uçan, gri-kahverengi küçük kelebeklerdir.

• Yumurtlama: Dişiler yumurtalarını, genellikle yeni oluşan sürgünlerin ve yaprakların üzerine bırakır. Yumurtadan çıkan yeni nesil larvalar, yaz boyunca beslenir ve sonbahara doğru kışlayacak yer arar.

3. Mücadele Yöntemleri

Göz Kurdu mücadelesi, zararlının tomurcuklara henüz girmeden veya girdikten hemen sonra kontrol altına alınmasını hedefler.

A. Kültürel Önlemler

1. Mekanik Temizlik: Kışın veya erken ilkbaharda, zarar görmüş, kararmış ve üzerinde ipeksi ağ bulunan tomurcuklu sürgünler kesilerek bahçeden uzaklaştırılmalı ve imha edilmelidir (yakılmalıdır). Bu, kışlayan larva popülasyonunu doğrudan azaltır.

2. Budama: Ağaçların sık taçları seyreltilerek iç kısımlarının havalandırılması ve güneş alması sağlanmalıdır.

B. Kimyasal Mücadele

Kimyasal mücadele, en etkili yöntem olup kesinlikle doğru zamanda yapılmalıdır:

1. Zamanlama (Kritik Eşik): En kritik ilaçlama zamanı, kışlayan larvaların tomurcuklara girmeden önceki veya tomurcukta yeni faaliyete başladığı dönemdir. Bu genellikle ağacın tomurcuklarının kabardığı, patlamak üzere olduğu döneme denk gelir (Mart sonu - Nisan başı).

2. İlaç Seçimi: Larvaların tomurcuğa girmesini veya girdiği yerde ölmesini sağlayacak, bölgeye ve zararlıya uygun ruhsatlı insektisitler kullanılmalıdır.

3. İlaçlama Tekniği: Larvaların gizlendiği tomurcuklara ve ince dallara ilacın iyice temas edebilmesi için ilaçlama, yüksek basınçlı pulverizatörlerle ve taç içlerini de ıslatacak şekilde yapılmalıdır.

C. Tuzak Kullanımı (İzleme)

• Feromon Tuzakları: Ergin kelebeklerin uçuş başlangıcını ve yoğunluğunu izlemek için feromon tuzakları kullanılır. Bu, kimyasal mücadele için doğru zamanlamayı belirlemeye yardımcı olur.

Önemli Not: Göz kurdu larvaları tomurcuğun içine girdikten sonra kimyasal mücadelenin etkinliği büyük ölçüde düşer. Bu nedenle mücadele, tomurcuklar patlamadan hemen önce yapılmalı ve uygulama için kullanılacak ilaçlar ile dozajlar için mutlaka yerel Tarım ve Orman Müdürlükleri'nin güncel tavsiyelerine uyulmalıdır.