Tarla Tavşanı Nedir? Zararları Ve Mücadele Yöntemleri

🐇 Tarla Tavşanı Nedir? (Lepus europaeus)

Tarla Tavşanı (bilimsel adıyla Lepus europaeus), tavşangiller (Leporidae) familyasına ait, Avrupa ve Asya'nın ılıman bölgelerinde yaygın olarak bulunan, yabani bir memeli türüdür. Tarla tavşanları, genellikle ekili tarım alanları ve çayır-mera bölgelerinde yaşar ve bitki bazlı beslenme düzenleri nedeniyle tarımsal ürünlere zarar verebilirler.

1. 🔍 Temel Özellikleri

Tarla tavşanları, evcil tavşanlardan daha uzun boylu, daha atletik ve daha hızlıdır.

• Boyut ve Görünüm: Uzun ve güçlü arka bacaklara, uzun kulaklara ve büyük gözlere sahiptir. Kürkleri genellikle kahverengi tonlarında, kamuflaj sağlamaya uygundur.

• Barınma: Diğer tavşan türlerinin aksine yuva kazmazlar. Açık arazide, genellikle bir çalının altında veya çimenlerin arasında sığ bir çukurda (form adı verilen) barınırlar.

• Beslenme: Tamamen otçul (herbivor) beslenirler. Özellikle genç, taze bitkileri, otları, yoncaları ve tahıl filizlerini tercih ederler. Kış aylarında ağaç kabuklarını ve genç sürgünleri kemirirler.

• Üreme: Yıl boyunca çiftleşebilirler ve bir yılda birkaç batında yavrular (4-8 yavru) dünyaya getirebilirler. Bu da popülasyonlarının hızla artmasına neden olabilir.

2. 🌾 Tarımsal Zararları

Tarla tavşanlarının tarım alanlarındaki zararları, genellikle genç bitkileri tüketmeleri veya kemirmeleri şeklinde ortaya çıkar.

• Genç Fideleri Tüketme: Yeni dikilmiş fidelerin, sebzelerin ve taze tahıl sürgünlerinin toprak seviyesinden kesilerek yenilmesi. Bu, özellikle ilkbahar döneminde büyük ürün kaybına neden olur.

• Meyve Ağaçlarına Zarar: Kışın ve erken ilkbaharda, yiyecek kıtlığı olduğunda, genç meyve fidanlarının ve asmaların gövde ve ana dallarındaki kabukları kemirerek ağacın su ve besin taşıma sistemine zarar verirler. Bu durum, fidanın kurumasına veya yavaş büyümesine yol açar.

• Çim ve Yem Bitkileri: Yonca ve çayır gibi yem bitkisi alanlarında yoğun beslenme sonucu verim düşüşüne neden olabilirler.

3. 🛡️ Tarla Tavşanları İle Mücadele Yöntemleri

Tarla tavşanları yaban hayatı mevzuatıyla korunan türler arasında yer alabildiğinden, mücadelede öncelik avlanmak yerine uzaklaştırma ve fiziksel engelleme yöntemlerine verilmelidir.

A. Fiziksel ve Mekanik Önlemler (En Etkilileri)

• Çitle Çevirme (Eskrim): Tarım alanlarının, özellikle fidanlıkların ve sebze bahçelerinin etrafını ince telli ve yeterince yüksek (en az 100 cm) çitlerle çevirmek en etkili yoldur. Çitin alt kısmının toprağa gömülmesi veya sıkıca sabitlenmesi, tavşanların altından girmesini engeller.

• Fidan Koruyucular (Koruma Tüpleri): Genç meyve fidanlarının gövdesine plastik veya metal fidan koruma tüpleri takmak, tavşanların kabukları kemirmesini engeller. Bu tüpler en az 45-60 cm yüksekliğinde olmalıdır.

• Gövde Boyama: Fidanların gövdelerine kireç veya özel hazırlanan acı maddelerle kaplama yaparak, tadını bozmak ve kemirme isteğini azaltmak.

B. Kültürel Önlemler

• Habitat Kontrolü: Tarla çevresindeki yüksek otları, çalılıkları ve barınma alanlarını temizleyerek tavşanların alana yerleşmesini zorlaştırmak.

• Doğal Düşmanları Teşvik: Baykuş ve tilki gibi tavşanların doğal düşmanlarının (predatörlerin) alanda barınmasını sağlamak.

C. Kimyasal ve Kovucu Maddeler

• Repelentler (Kovucular): Tavşanların sevmediği kokulara veya tatlara sahip ticari kovucu maddeler bitkilere veya çevresine püskürtülebilir. Bu maddelerin etkinliği genellikle geçicidir ve yağmur sonrası yenilenmesi gerekir. (Örn: Sarımsak özleri, acı biber özleri).

• Tuzaklar: Canlı yakalama tuzakları kullanılabilir, ancak yakalanan tavşanların yasalara uygun ve yerleşim alanlarından uzakta doğal yaşam alanlarına bırakılması gerekir.

Mücadeleye başlamadan önce, bölgenizdeki Tarım ve Orman Müdürlüğü'nden yasal izinler ve tavşanların avlanma durumu hakkında bilgi almanız önemlidir.