Pancar Uru Hastalığı Belirtileri, Nedenleri Ve Mücadele Yöntemleri
Bu konuyu daha önce detaylı bir şekilde ele almıştık. Aşağıda,'Pancar Uru Hastalığı' (halk arasında Pancar Kanseri olarak da bilinir) hakkındaki en önemli bilgileri, belirtileri, nedenleri ve mücadele yöntemlerini özetleyen son bir makale sunuyorum:
🔍 Pancar Uru Hastalığı (Urophlyctis leproidea): Belirtileri, Nedenleri ve Mücadele Rehberi
Pancar uru hastalığı, şeker pancarı ve yem pancarı yetiştiriciliğinde rastlanan ve bitkinin farklı kısımlarında ur (tümör) oluşumuyla verimi düşüren bir hastalıktır. Bu hastalıkla mücadelede doğru önlemleri almak, sağlıklı bir hasat için kritik önem taşır.
1. Hastalığın Etmeni ve Nedenleri
Pancar uru hastalığı, Urophlyctis leproidea adı verilen bir mantar türünden kaynaklanır.
A. Etmenin Özellikleri:
-
Toprakta Kışlama: Hastalık etmeni, enfekte bitki artıkları üzerinde ve özellikle toprakta kışlık sporlar (kistler) halinde uzun yıllar canlı kalabilir. Bu sporlar, yeni ekim döneminde enfeksiyonun ana kaynağıdır.
-
Enfeksiyon Yolu: Sporlar, özellikle su ve nem aracılığıyla bitkinin köklerine ulaşarak enfeksiyona neden olur.
B. Enfeksiyonu Tetikleyen Çevresel Koşullar:
-
Yüksek Toprak Nemi: Tarlada kötü drenaj, göllenmeler ve aşırı sulama, mantar sporlarının hareketini ve enfeksiyon riskini ciddi şekilde artırır.
-
Sıcaklık: Hastalık, genellikle ilkbahar ve erken yaz dönemindeki ılıman sıcaklıklarda 15-20C civarında) en şiddetli şekilde gelişir.
2. Pancar Uru Hastalığı Belirtileri
Hastalığın en karakteristik belirtisi, bitkinin farklı bölgelerinde görülen tümör (ur) oluşumlarıdır.
A. Kök ve Taç Kısmındaki Urlar:
-
Büyüklük ve Renk: Pancarın kök gövdesinde ve yaprakların birleştiği taç (baş) kısmında büyük, kirli sarı veya beyaz renkte urlar oluşur. Bu urlar ceviz büyüklüğüne ulaşabilir.
-
Yapı: Urların yüzeyi pürüzsüzdür. Kesildiğinde içeride, hastalığın etmenini barındıran siyahımsı noktacıklar (kistler) ve boşluklar gözlemlenir.
-
Verim Kaybı: Ur oluşumu, pancarın besin alımını bozarak şeker oranının düşmesine ve pancar veriminin azalmasına neden olur.
B. Yapraklardaki Urlar:
-
Konum: Yaprak saplarında ve yaprakların ana damarları üzerinde daha küçük, yuvarlak ve kabarık ur oluşumları görülebilir.
-
Renk: Bu urler başlangıçta sarı-yeşilken, zamanla kırmızımsı veya kahverengi bir renk alabilir.
3. Etkili Mücadele Yöntemleri (Önleyici Yaklaşım)
Pancar uru hastalığına karşı kimyasal bir çözüm (fungisit) olmadığından, mücadele tamamen kültürel önlemlere ve önleyici tedbirlere odaklanmalıdır.
1. Kültürel Önlemler (En Önemli Adım):
-
Ekim Nöbeti (Münavebe): Hastalığın etmeni toprakta uzun süre canlı kaldığı için, şeker pancarı aynı tarlaya en az 3-4 yıl arayla ekilmelidir. Bu süreçte konukçu olmayan tahıllar (buğday, arpa, mısır) tercih edilmelidir.
-
Drenajın İyileştirilmesi: Tarlada iyi drenaj sağlanarak su birikmesi (göllenme) kesinlikle önlenmelidir. Sulama kontrollü yapılmalı, aşırı nemden kaçınılmalıdır.
-
Bulaşık Bitkilerin İmhası: Hastalık belirtisi gösteren tüm pancar bitkileri tarladan dikkatlice sökülmeli, tarladan uzaklaştırılmalı ve yakılarak veya derin gömülerek imha edilmelidir. Bu, sporların toprağa karışmasını engeller.
-
Temiz Tohum ve Alet Kullanımı: Sertifikalı, temiz tohum kullanılmalı ve bulaşık tarlalarda kullanılan tarım aletleri diğer tarlalara girmeden önce temizlenmelidir.
2. Kimyasal Mücadele:
-
Pancar uru hastalığına karşı ruhsatlı, etkili bir kimyasal mücadele yöntemi bulunmamaktadır.
Özetle, Pancar uru hastalığı ile mücadelede başarılı olmanın yolu, hastalık etmenini topraktan uzak tutacak kültürel uygulamaları (münavebe ve iyi drenaj) kararlılıkla uygulamaktan geçer.