Bitkilerde Kalsiyum Elementinin Önemi Nelerdir?

Bitkilerin Kalsiyum Kaynakları

Kalsiyum Kaynağı Olarak Toprak: Kalsiyum yer kabuğunda en fazla bulunan beş elementten biridir. Yer kabuğunun kalsiyum içeriği yaklaşık %3.6 dır. Türkiye topraklarının büyük bir bölümünde pH 7.0’üzerinde olup CaCO3 miktarı diğer ülke topraklarıyla kıyaslandığında çok yüksektir. Kalsiyum içerikleri yönünden topraklar arasında büyük farklar vardır. Yağışlı yörelerde kumlu toprakların kalsiyum içerikleri çok düşük olup, Kireçli toprakların kalsiyum içerikleri %1-25’in üzerinde değişiklik gösterir. Kurak yöre toprakları tekstürleri ne olursa olsun kalsiyumca varsıldır. Bu durum yağış nedeniyle yıkanmanın az olmasından ileri gelir.

Toprakta bulunan kalsiyum temelde 3 değişik kaynaktan sağlanır.

1- Kalsiyum içeren mineraller. 2- Humus 3- Kil ve humusun katyon değişim kompleksi üzerinde bulunan kalsiyum’dur. Topraklarda kalsiyumun bitkiler tarafından yararlanılabilirliğini belirleyen etmenler çeşitlidir ve bunlar; (a) Toprakta değişebilir şekilde bulunan kalsiyum kolloidlerinin cinsi, (b) Kilin kalsiyum ile doygunluk derecesi, (c)Toprak kolloidlerinin cinsi, (d) Kil tarafından adsorbe edilmiş şekilde bulunan iyonlarının cinsi. Kil tarafından adsorbe edilen katyonların birbirleriyle yer değiştirme sırası: H+>Ca2+>Mg2+>K+>Na+

Kalsiyum Kaynağı Olarak Kalsiyumlu Gübreler: Asit tepkimeli topraklara uygulanan ve kireçleme materyali olarak bilinen maddeler, bitkilerin kalsiyum gereksinimlerini karşıladıkları için kalsiyumlu gübreler şeklinde de tanımlanırlar. Ancak kalsiyumlu gübreler bitkilerin kalsiyum gereksinimlerini karşılayabilmek için üretilmezler. Genellikle asit tepkimeli topraklarda hidrojen ve alüminyumun aktivitesinin azaltılmasında görev alırlar.Bazı kalsiyum içerikleri gübreler şunlardır; Kalsiyum nitrat (%Ca=19.4), Jips (%Ca=22.3), Ham fosfat (%Ca=33.1), Kalsiyum siyanamid (%Ca= 38.5). Uygulamada kalsiyumlu gübre olarak en fazla kireç taşı (CaCO3), Kalsiyum oksit (CaO) ve kalsiyum hidroksit Ca(OH)2 kullanılmaktadır. Kalsiyumlu gübreler, öteki kimyasal gübrelerden farklı olarak toprağın fiziksel kimyasal ve biyolojik özellikleri üzerine etki yaparlar. Kalsiyumlu gübreler;-Çeşitli bitki besin elementlerinin topraktaki yarayışlılığını artırırlar.-Mikroorganizmaların etkinliklerini artırırlar.- Toksik bileşiklerin nötrleştirilmesini sağlarlar.

Bitkilerde Kalsiyum Noksanlığı: Asit tepkimeli topraklar başta olmak üzere çeşitli nedenlerle yeterli düzeyde kalsiyum alımının gerçekleşemediği topraklarda kalsiyum noksanlığı belirtileri yaygın belirgin bir şekilde görülür. En belirgin noksanlık belirtisi mersitematik dokulardaki gelişme gerilemesidir. Noksanlık belirtileri önce büyüme noktalarında ve genç yapraklarda görülür. Genç yapraklarda sararma ve şekil bozulmaları olur. Noksanlığın ileri aşamalarında ise yaprak kenarlarında siyah ve kahverengi nekrozlar oluşur. Noksanlıktan zarar gören dokular, hücre duvarları eridiğinden, yumuşak bir yapı kazanır.vtoprak çözeltisinden Ca’un alınması kök uçlarında gerçekleşmektedir. Bu nenenle yeni köklerin oluşumunu engelleyen düşük sıcaklık, yetersiz havalanma vb etmenler Ca alımını engelleyerek noksanlığa neden olur.Kalsiyum noksanlığı asit tepkimeli topraklarda yetişen çay bitkisinde çok sık ve yaygın görülür.