Erik Unlu Yaprak Biti Zararlısı (Hyalopterus Pruni)

Erik Unlu Yaprak Biti

(Hyalopterus Pruni)

 

ERİK UNLU YAPRAKBİTİ TANIMI

Yaprakbitleri genel olarak 1.5-3 mm boyunda, armut biçiminde küçük böceklerdir. Ağız parçaları sokucu emici yapıdadır. Anten adı verilen duygu organları ip şeklinde kısa veya çok uzundur. Vücutlarının arka kısmında bir çift tüp şeklinde uzantılar bulunur. Meyve ağaçlarının yaprak ve sürgünlerinde gruplar halinde bulunurlar. Kanatlı ve kanatsız formları bulunur.

Yumurtaları parlak siyah renkte, uzunca oval biçimde 0.5 mm uzunluğundadır.  Yumurtalar ilk konulduklarında yeşil veya soluk sarı renkli, sonradan koyulaşarak parlak siyah yada koyu kahverengini alırlar.       Erik unlu yaprakbiti erginleri 2-3.5 mm boyunda, uzun yapılı, soluk yeşil ve hafif mavimtırak renktedir. Vücudunun üzeri, beyazımsı bir toz tabakasıyla kaplıdır. Anten ve corniculus denilen tüp şeklindeki çıkıntılar kısa, cauda (kuyruk) parmak biçiminde, bacakları ve antenleri soluk renklidir.

Yaşayışı

Zararlı kışı, ağaçların dal ve tomurcuklarında, yumurta halinde geçirir. Kışlayan yumurtalar, elma yeşil yaprakbitinden bir ay sonra açılır. Bu yüzden, yoğunluk artışı ancak haziran ayında görülür. Yaz aylarında, kısmen sekonder (ikincil) konukçulara göç ederler. Ancak popülasyonun çoğu, erik ve şeftali ağaçlarında zararını sürdürür. Kanatlı bireyler yaz boyunca, erik ve şeftali ağaçlarına uçarlar. Böylece bulaşma sürekli olarak yaygınlaşır. Sonbaharda, döllenmiş dişiler, tomurcukların diplerine ve genç dallardaki dolu yaralarına yumurtalarını tek tek bırakırlar. Yumurtaların üzeri beyazımsı ince iplikçiklerle örtülüdür.

Zarar şekli

Yaprakbitleri esas zararlarını, hortumlarıyla bitki dokularını sokup, bitki özsuyunu emerek yaparlar. Saldırıya uğramış ağaçlar zayıflar  ve yoğunlukları fazla olduğunda özellikle genç bitkileri kurutabilirler. Diğer taraftan beslenmeleri sırasında salgıladıkları toksit maddeler (bitki için zararlı maddeler) nedeniyle yapraklarda  kıvrılmalara sebep olurlar. Halk arasında “şirin”  olarak bilinen yaprakbitlerinin diğer zararı da salgıladıkları tatlımsı maddeler üzerinde bazı mantarların  gelişerek, yaprakların özümleme faaliyetlerine engel olmasıdır. Ayrıca yaprakbitleri birçok virüsü taşımak ve enfekte etmek suretiyle çeşitli bitki hastalıklarının yayılmasına neden olurlar.

 

Erik unlu yaprakbiti, yaprakların öz suyunu emmek ve fumajine sebep olmak suretiyle zarar yapar. Yaprakların alt yüzünde beslenir ve yoğun koloniler oluşturur. Böyle yapraklar beyazımsı bir görünüm alır. Zararlı yoğunluğu ne kadar fazla olursa olsun, yaprakların şekli bozulmaz. Ancak ağaçlardan bol ballı madde akar ve bunun üzerinde fumajin oluşur. Yoğunluğun yüksek olduğu ağaçlar zayıf düşer ve ertesi yıl az çiçek açarlar.

 

Konukçuları

Erik unlu yaprakbiti, erik ve şeftaliden başka, kayısı ve bademde de zarar yapmaktadır. Sekonder konukçuları ise, kamış grubu bitkilerdir.

 

Doğal düşmanları

Şeftali yaprakbiti ve diğer yaprakbitlerinin doğal düşmanı olan parazitoit ve predatörler, Erik unlu yaprakbitinin de doğal düşmanıdır.

 

Parazitoitler :

1. Aphidius spp.(Hym.:Aphidiidae)
2. Aphelinid’ler (Hym.: Aphelinidae) )
3. Bazı Braconid'ler (Hym.:.Braconidae)
4. Bazı Ichneumonid’ler (Hym.: Ichneumonidae)

 

Predatörler :

1. Coccinella septempunctata L. (Uğur böceği) (Col.:Coccinellidae)
2. Chilocorus bipustulatus L. (Col.:Coccinellidae)
3. Exochomus quadripustulatus L. (Col.:Coccinellidae)
4. E.flavipes L. (Col.:Coccinellidae)
5. Scymnus sp. (Col.:Coccinellidae)
6. Chrysoperla carnea (Stephens) (Neur.:Chrysopidae)
7. Hemerobiid’ler (Neur.:Hemerobiidae)
8. Episyrphus balteatus Deg (Dip.:Syrphidae )
9. Metasyrphus corollea Fabr. (Dip.:Syrphidae )
10. Bazı Anthocorid’ler (Het.:Anthocoridae)
11. Bazı Mirid'ler (Het.:Miridae)

 

Mücadelesi

Kültürel önlemler

1. Bahçe içerisindeki yabancı bitkiler imha edilmeli,
2. Toprak işlemeye özen gösterilmeli,
3. Erik bahçelerinin altında veya yakınında, bu zararlıya hassas bitkiler yetiştirilmemelidir.

 

Biyolojik mücadele

Ülkemizde, Erik unlu yaprakbitini çok etkili predatörleri ve parazitoitleri bulunmaktadır. Özellikle Coccinellid, Anthocorid, Chrysopid  ve Syrphid gibi predatörler ile Aphidius  cinsine bağlı parazitoitler, biyolojik mücadele açısından çok önemlidir. Bu faydalıları korumak ve bahçelere doğal olarak bulaştırmak suretiyle, biyolojik mücadelede yararlanılmalıdır. Bu nedenle, faydalılara zararsız veya az zararlı olan seçici ilaçlar tercih edilmeli. İlaçlama zamanı, bunların en az zarar göreceği şekilde ayarlanmalıdır.

 

Kimyasal mücadele

Erik unlu yaprakbitine karşı, zorunlu olmadıkça, kimyasal mücadele yapılmamalıdır. Ancak, faydalı türlerin sayısı ve popülasyon yoğunlukları, zararlıyı kontrol edemeyecek kadar az ise, Mayıs - Temmuz aylarında, seçici ilaçlar kullanılarak mücadele yapılabilir. Gözlem yapılan 50 ağacın ikisinde, bulaşma tacın 1/4'üne yayılmışsa ilaçlama için gerekli yoğunluk var demektir.

 

KULLANILACAK İLAÇLAR

Etkili madde adı ve     oranı	Form. tipi	Doz (Preparat/ 100 litre su )
Öncelikli olarak tavsiye edilen ilaçlar
Pirimicarb, %50	WP	50 g
İkinci derecede tavsiye edilen ilaçlar
Bromophos, 360 g/l	EC	125 ml
Malathion , 190 g/l	EC	300 ml
Malathion , 650 g/l	EC	100 ml
Malathion , %25	WP	250 g
Phosalone , 350 g/l	EC	200 ml
Phosalone , %30	WP	200 g
Chlorpyrifos-methyl, 227 g/l	EC	400 ml
İmidacloprid,350 g/l	SC	20 ml (elma ve şeftalide)
Diazinon,185 g/l	EC	200 ml
Diazinon, 630 g/l	EC	75 ml
Fenthion, 525 g/l	EC	100 ml
Tau Fluvalinate, 240 g/l	FL	10 ml (elma ve şeftalide)
Dichlorvos, 550 g/l	EC	200 ml
Dimethoate, 400 g/l	EC	100 ml
Fenitrothion, 550 g/l	EC	100 ml
Parathion-methly, 360 g/l	EC	100 ml
Methidathion, 426 g/l	EC	75 ml
Omethoate, 565 g/l	EC	125 ml
Oxydemeton-methly, 265 g/l	EC	100 ml
Petrol yağı+DNOC 650+15 g/l	SIVI	5 l (95 l suya) – kış ilaçlaması
Phosphamidon, 500 g/l	SL	60 ml
Chlorpyrifos, 480 g/l	EC	15 ml
Bifenthrin, 100 g/l	EC	50 ml (şeftalide)
Endosulfan+Parathion, 300 g/l+128 g/l	EC	100 m