Acı Çürüklük Hastalığı (Glomerella cingulata)

Acı Çürüklük

Glomerella cingulata 

Hastalık etmeninin genel özellikleri

- Glomerella cingulata (Stoneman) Spauld. & H. Schrenk (anamorph:Colletotrichum gloeosporioides (Penz.) Penz. & Sacc.in Penz.)

- C. acutatum J. H. Simmons fungal hastalik etmenleri olup, bir çok meyve agaçlarinda, özellikle elmalarda aci çürüklük hastaligana neden olmaktadir. Hastalik etmeni kis gibi olumsuz kosullari mumyalanmis meyvelerde, ölü ve hastalikli bitki materyallerinde geçirmektedir. Hastalikli bölgelerde üretilen sporlar yagmur, rüzgar, ve böçekler yardimi ile etrafa dagilir ve yeni infeksiyonlari baslatirlar. Hastalik etmeninin eseysiz üremesi sonucunda meydana gelen sporlar daha önemlidir. Eseysiz üreme sporlarin dagilimi suya bagimli olurken, eseyli üreme sporlari ise suya bagimli degil, hava kökenlidir. Spor çimlenmesi için optimum sicaklik 26 °C' dir ve infeksiyon 5 saat içerisinde gerçeklesebilir.

Infeksiyon süresince bitkilerin nemli olarak kalmasi hastaligin ortaya çikma sansini artirmakatdir. Bundan dolayi hastalik epidemisi genellikle nemli, sicak havalarin süresine bagli olmaktadir. Bu enfeksiyonlarda gelisme sezonun sonlarina dogru olur. Sicak ve sisli havalarda asiri kayiplar ise meyve bahçelerinde artar. Hastalik etmeni baglarda da hasata yakin zamanlarda meyve çürüklügüne neden olur ve son zamanlarda önemli meyve çürüklük hastaliklarindan biri olmaktadir. Çürüme meyvenin tamamini ya da bir kimini kapsamakta ve yüzeylerinde pempe ya portakal renginde spor yiginlari görülmektedir. Meyve enfeksiyonlari meyve gelisimin her devresinde görülür, fakat yesil iken infektelen meyveler olgunlasma baslayinca çürümez. Infekte olan meyvelerde çürümeler meyveler olgunlasirken baslar. Hastalanan meyve üzerinde de binlerce spor ürer, üreyen bu sporlar diger meyvelere de yayilir ve yeni infeksiyonlar hizla tüm meyveler üzerinde gerçeklesir. Elmalarda hastaliga neden olan etmen sadece meylerde hastaliga neden olmaz, hastalik agaçlarin yaprak ve dallarinda da zararlar meydana getirmektedir. 

Hastalık Etmeninin Belirtileri (Simptomları)

Meyve infeksiyonlari çiçeklenmeden sonra meydana gelir ve yaz sonlarina kadar belirsiz kalan gri kahverengi benekler seklinde görülür. En zarar verici meyve enfeksiyonlari çiçekler taç yapraklari döküldükten sonra olur. Küçük, çökük, kahverenkli lezyonlar olusur ve bunlar kirmizi bir hale ile kusatilir. Olusan bu haleler özellikle yesil ve sari meyvelerde daha belirgindir. Lekeler 2.5 cm çapinda iken, fungus küçük, siyah spor ousturan yapilarini meydana getirir, bunlar toplu igne basi büyüklügünde ve hastalikli alanin içerisinde olusmaktadir. Nemli havalarda krem ve pempe spor partikülleri lezyonun yüzeyinde görülmeye baslar. Lezyonlar genislerken, çürüklük V- biçimli bir sekilde meyve özüne dogru gelisme gösterir. Çok yaygin olarak ortaya çikmayan yaprak lekeleri küçük kirmizi benekler olarak baslar ve lekeler düzensiz bir sekilde -12 mm büyüklügüne kadar ulasir. Asiri sekilde infeketelen yapraklar çogunlukla dökülmektedir. 

Mücadelesi 
Kültürel mücadele

• 1. Dayanikli kültivarlarin kullanimi. 
• 2. Hastaliktan ari, sertifikali fide ve fidanlarin kullanimi.
• 3. Infekteli bitki artiklari yok edilmeli, özellikle mumyalasmis meyveler toplanmali.
• 4. Hastalikli dallar budanmali ve imha edilemeli.

Kimyasal mücadele

Kimyasal ilaç olarak mancozeb, ziram ve captan gibi ilaçlar tavsiye edilmektedir.