• notifications1
  • menü

Bugün : 29 Mart 2024 Cuma

Çevre koşullarının bitkilerde zarar oluşturmadığı, büyüme ve gelişmede olduğu kadar ürünün nitelik ve niceliğinde olumsuz bir etkinin ortaya çıkmadığı durumlarda bitkiler streste değildir. Stres oluşturmayan koşullar Optimum çevre koşulları olarak ifade edilmekte ve bu durumda bitkilerin çevreye adaptasyonu tam olmaktadır.

Stres etmenleri bitkilerde sıfırdan başlayarak orta ve en yüksek düzeyde büyüme ve gelişmede azalmaya, ürünün nitelik ve niceliğinde yitmeye yol açar. Stres etmenlerinin oluşturduğu zarar bitkinin çevreye genetik adaptasyon derecesine bağlı olarak değişir (Dubey 1994). Bu olgu, değişik bitkilerin değişik bölgelerde optimum düzeyde yetişmelerini belirleyen temel etmendir.

Biyotik ve abiyotik stres etmenleri çeşitli bitkilerde önemli ürün yitmesine neden olarak insan ve hayvanların beslenmelerini olumsuz şekilde etkilemektedir. Optimum koşullarda çeşitli bitkilerden elde edilebilecek ürün miktarında biyotik ve abiyotik stres etmenlerinin etkisiyle ortalama ürün yitmesi % 65 ile % 87 arasında değişirken abiyotik etmenlerin neden olduğu ortalama ürün yitmesi % 51 ile % 82 arasında değişmektedir.

 

Biyoteknolojik uygulamalarla strese dayanıklı bitki çeşitlerinin geliştirilip üretime sokulması ile evrenimizdeki beslenme sorununun çözümü çok daha kolaylaşacaktır. Bitkilerin streste olduklarını anlamak her zaman olası değildir.Çevredeki çoğu stres etmenleri belirgin bir tanı vermeden bitkilerde zarar oluşturabilir. Ayrıca bitkiler metabolik değişimlerle stres etmenlerine karşı dayanıklılık kazanır ve zararı en az düzeye indirmeye çalışırlar.

 

Strese dayanıklılık (Stress resistance) mekanizması bitkilerde iki şekilde etkili olmaktadır. Bitkiler ya geliştirdikleri önleyici mekanizmalarla(avoidance mechanisms) stres etmenlerinin etkinliğini önlemekte ya da tolerans mekanizmalarıyla (tolerance mechanisms) stres etmenlerine karşı koymakta ve yaşantılarını sürdürmektedir.

 

Akklimasyon (acclimation) bir başka deyişle iklim koşullarına alıştırılmak suretiyle bitkiler abiyotik stres etmenlerine dayanıklılık kazanmaktadır. Örneğin ılıman iklim bitkileri karşılaştıkları kısa süren bir soğuk şokundan sonra, bir başka deyişle akklimize edilmelerinden sonra, geliştirdikleri mekanizmalarla soğuğa karşı daha dayanıklı olmaktadırlar

 

Değişik çevre koşullarında yetişen farklı bitki genotipleri morfolojik, fizyolojik ve metabolik değişimlerle stres etmenlerine karşı savaşım vermektedir. Örneğin çoğu sıcak iklim (çöl) bitkilerinde kütin tabakası kalınlaşırken, yüzey/hacim oranı azalmakta, stomalar (gözenekler) olabildiğince derine yerleşmekte, gündüzleri kapanmakta, yapraklar kıvrılmakta, yaprak üzerinde tüyler oluşmakta ve bitki güneş ışınlarını en fazla yansıtacak konuma girmektedir. Bitki kökleri olabildiğince derine doğru gelişme göstermekte ve bitki gerekli değişimlerle geliştiği çevre koşullarına adapte olmaktadır.

Konu İle İlgili Dokümanlar

KULLANICI GİRİŞİ

Üye Ol Şifremi Unuttum?

Sorhocam.com 2014 yılında Ziraat Mühendisi Arafa KARAÇELEBİ tarafından kurulmuş olup herkesin faydalanabilmesi için ücretsiz olarak hizmet vermektedir.

Yetiştiriciliği, tarımı, ürünleri, bitkisi, ağacı, çiçeği gübreleri, hastalığı zararı, zararlıları, mücadelesi, ilaçları aşısı, budaması, otu, faydaları, programı, önerileri, istekleri, tavsiyeleri, nedir, nelerdir, nasıl yapılır, özellikleri, kullanım alanları, takvimi, sınavı, sınavları, notları

Site Haritası - Rss Beslemesi