Devekuşu Yetiştiriciliği Nedir, Nasıl Yapılır?

Devekuşu Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır?

Devekuşu yetiştiriciliği, hem eti, yumurtası, derisi ve tüyleri gibi ekonomik değeri yüksek ürünlerin üretimi hem de turizm ve süs hayvanı amaçlı yapılan modern hayvancılık faaliyetidir. Dayanıklı yapıları, düşük yem tüketimi ve farklı pazarlara hitap etmesi nedeniyle, son yıllarda giderek daha fazla ilgi görmektedir.

🦤 Devekuşu Yetiştiriciliği Nedir?

Devekuşları (Struthio camelus), dünyanın en büyük kuş türüdür. Uçamazlar ancak saatte 70 km'ye kadar koşabilirler. Etleri kırmızı ve yağsız, derileri dayanıklı ve değerlidir. Bu özellikleri sayesinde alternatif hayvancılık içinde özel bir yere sahiptirler.

 

📌 Devekuşu Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır?

1. Irk Seçimi

• En yaygın kullanılan ırklar:

  • Afrika Siyahı (African Black): Uysal ve üretime uygun

  • Kızıl Boyunlu (Red Neck): Daha agresif, et verimi yüksek

  • Mavi Boyunlu (Blue Neck): Daha dayanıklı ama çiftlikte zor kontrol edilir

 

📍 Türkiye'de genellikle Afrika Siyahı ırkı tercih edilir.

 

2. Barınak ve Arazi Koşulları

• Devekuşları açık alanı sever, geniş meralara ihtiyaç duyar.

• Bir devekuşu çifti için en az 400–500 m² alan gerekir.

• Barınaklar:

  • Rüzgardan ve aşırı nemden korunmalı

  • 2,5 m yüksekliğinde tel örgü ile çevrilmeli (devekuşu sıçrayabilir)

• Üstü açık, düz zeminli, kuru ve otluk alanlar idealdir.

 

3. Beslenme

• Devekuşları otçuldur ama dengeli yemlerle daha iyi verim alınır.

• Yem içeriği:

  • %15-20 protein

  • Mısır, arpa, buğday, yonca, sebze artıkları

  • Kalsiyum ve mineral takviyesi

• Günde 2 kez yemleme yeterlidir.

• Sürekli temiz su sağlanmalıdır.

 

4. Üreme ve Yumurtlama

• Dişi devekuşları yılda 40–100 yumurta yapabilir.

• Yumurtlama dönemi genellikle ilkbahar – yaz ayları arasındadır.

• Yumurta ağırlığı: 1.2–1.8 kg

• Kuluçka süresi: 42–45 gün

 

🟡 Kuluçka:

• Doğal kuluçka: Dişi ve erkek sırayla yumurtaya yatar

• Yapay kuluçka makineleri daha kontrollü sonuç verir

 

5. Civciv ve Yavru Bakımı

• Yavru ölümleri genellikle ilk 3 ayda yaşanır

• Sıcaklık, temizlik ve dengeli besleme hayati önem taşır

• İlk 3 ayda protein oranı %20 civarında olmalıdır

• Tırnak kesimi, gagalama kontrolü ve alan hijyenine dikkat edilmelidir

 

6. Ürünler ve Kullanım Alanları

Ürün	Özelliği ve Kullanım Alanı
Et	Kırmızı et, kolesterolsüz, yumuşak ve lezzetli
Yumurta	Besin değeri yüksek, dekoratif olarak da kullanılır
Deri	Dayanıklı, lüks çanta ve ayakkabılarda kullanılır
Tüy	Süs eşyası, temizlik ekipmanı, gösteri aksesuarları
Yağ	Kozmetik ve ilaç sanayisinde kullanılır

 

7. Pazarlama ve Karlılık

• Et ve yumurta genellikle niş pazarlarda değerlendirilir

• Oteller, restoranlar, sağlık ürünleri sektörü önemli alıcılar olabilir

• Deri ve yağ ürünleri ihraç potansiyeline sahiptir

• Turistik çiftlikler veya devekuşu gezileriyle alternatif gelir elde edilebilir

 

📌 Başlangıç maliyeti yüksek olabilir ancak iyi bir planlamayla kârlı bir yatırım haline gelir.

 

🛡️ Hastalıklar ve Koruma

• Genel olarak dayanıklı canlılardır

• En çok görülen problemler:

  • Sindirim bozuklukları

  • Ayak hastalıkları

  • Paraziter enfeksiyonlar

• Aşılama tavuklarla aynı değildir, veteriner desteği önemlidir

• Alan temizliği, stres faktörlerinin azaltılması ve dengeli beslenme şarttır

 

📜 Yasal Durum (Türkiye İçin)

• Ticari üretim yapmak isteyenler için:

  • Tarım ve Orman Bakanlığı'ndan işletme kaydı alınmalıdır

  • Hayvan refahı, çevre ve sağlık şartlarını karşılayan sistem kurulmalı

  • Bazı bölgelerde hibe destekleri ve teşvik programları mevcuttur

 

✅ Sonuç

Devekuşu yetiştiriciliği, bilgi, yatırım ve sabır gerektiren ancak doğru planlandığında yüksek getirili bir hayvancılık koludur.

Özellikle alternatif ürünler ve turizmle entegre edildiğinde, çok yönlü bir gelir modeli oluşturabilir.