Bağ Hastalık Ve Zararlılarına Karşı İlaçlama Programı
Bağlarda başarılı bir ilaçlama programı, bağın fenolojik (gelişim) aşamalarına, yerel iklim koşullarına (özellikle yağış ve nem) ve zararlıların popülasyon yoğunluğuna göre titizlikle planlanmalıdır.
Aşağıda, Bağlarda en çok sorun yaratan Mildiyö, Külleme ve Salkım Güveleri başta olmak üzere, diğer önemli hastalık ve zararlılara karşı genel bir Entegre Mücadele Programı özeti sunulmuştur.
🍇 Bağ Hastalık ve Zararlılarına Karşı Genel İlaçlama Programı
| Dönem No. | Fenolojik Evre (Gelişim Aşaması) | Hedef Hastalık/Zararlı | Uygulama Tipi ve Stratejisi |
| I. | Kış Sonunda (Gözler Uyanmadan) | Antraknoz, Bakteriyel Hastalıklar, Kabuklu Bitler | Kışlık Bakırlı İlaçlar: Kışlayan miselleri ve bakteri formlarını baskılar. Kışlık Yağlar: Kabuklu bitlerin ve kırmızı örümceklerin kışlık yumurta/ergin formlarını hedefler. |
| II. | Sürgünler 5–10 cm Uzunlukta | Bağ Küllemesi (Oidium), Yaprak Bitleri | Kükürtlü Fungisit (Islanabilir Toz Kükürt): Küllemeye karşı ilk koruyucu uygulama. Seçici İnsektisit: Yaprak biti popülasyonu yüksekse lokal uygulama. |
| III. | Sürgünler 25–30 cm Uzunlukta | Bağ Mildiyösü (KRİTİK BAŞLANGIÇ), Bağ Küllemesi | Sistemik Fungisit: Mildiyö'ye karşı koruyucu olarak başlanır. Kükürt: Külleme korumasına devam. |
| IV. | Çiçeklenme Öncesi (Salkımlar Görününce) | Mildiyö, Külleme, Salkım Güvesi (1. Döl) | Sistemik Fungisit Kombinasyonu: Hastalık baskısını artırmak için iki hastalık etmenine karşı da koruma. İnsektisit (1. Döl): Feromon tuzakları ile takibe göre, larva yumurtadan çıkmadan önce uygulanır. |
| V. | Çiçek Taç Yaprakları Dökülünce | Mildiyö, Külleme, Salkım Güvesi | Fungisitlerin tekrarı. Salkım Güvesi 1. döl mücadelesinin tamamlanması. |
| VI. | Taneler Saçma Büyüklüğünde | Mildiyö, Külleme, Kırmızı Örümcekler | Fungisit (Koruyucu). Akarisit: Kırmızı örümcek popülasyonu artmaya başlarsa (özellikle kuru ve sıcak dönemlerde). |
| VII. | Taneler İrilleşirken (Koruk Dönemi) | Salkım Güvesi (2. Döl), Mildiyö, Külleme | İnsektisit (2. Döl): Feromon takibine göre yumurtadan çıkışa yakın uygulama. Fungisitler (Hastalık riski devam ediyorsa). |
| VIII. | Olgunlaşma Başlangıcı (Veraison) | Kurşuni Küf (Botrytis), Salkım Güvesi (3. Döl) | Botrytis Fungisitleri: Yoğun ve salkımı sık çeşitlerde, yağış öncesi riskli durumlarda kullanılır. İnsektisit (3. Döl): Zorunlu hallerde hasat sonrası bekleme süresi kısa olan ürünler kullanılır. |
🎯 Kritik Hastalıklar ve Zararlılar İçin Stratejik Notlar
1. Bağ Mildiyösü (En Yıkıcı Hastalık)
-
Koruyucu Esas: Mildiyö'ye karşı ilaçlama, yağış ve nem şartları oluşmadan önce yapılmalıdır. Yağış sonrası yapılan ilaçlama sadece yeni gelişen yeşil aksamı korur.
-
İlaç Seçimi: Hızlı sürgün gelişimi döneminde ilaçlar hızla yıkanıp kaybolduğu için, sistemik veya yarı sistemik etkili fungisitler tercih edilmelidir.
-
İlaçlama Aralığı: Yağışlı ve nemli dönemlerde ilaçlama aralığı 10-14 günden, 7-10 güne kadar düşürülebilir.
2. Bağ Küllemesi (Oidium)
-
Kükürt Kritik: Külleme, özellikle ilkbaharda kükürtlü ilaçlara (özellikle toz kükürt, hava sıcaklığı 15-30°C arasında ise) çok hassastır.
-
Yüksek Sıcaklık Uyarısı: Hava sıcaklığı 32°C'nin üzerine çıktığında kükürt uygulaması yapılmamalıdır, aksi takdirde bitkide (fitotoksite) yanık riski oluşur.
-
Kışla Mücadele: Kışın Bakırlı ilaçlara karıştırılarak kireçsiz kükürt veya ilkbaharda kükürt kullanımı, hastalığın baskılanmasında önemlidir.
3. Salkım Güveleri (En Önemli Zararlı)
-
Feromon Tuzakları: Salkım güvesi mücadelesinin temeli, bahçeye yerleştirilen feromon tuzakları ile ergin popülasyonunun takibine dayanır.
-
Zamanlama: İlaçlama zamanı, tuzaklarda yakalanan ergin tepe noktasına ulaştıktan ve belirli bir süre sonra yumurta açılımı başladığında, yani larvalar meyveye girmeden önce ayarlanır. Bu genellikle ilk döl için çiçeklenme öncesi, ikinci döl için ise taneler irileşmeye başlarken gerçekleşir.
4. Kurşuni Küf (Botrytis)
-
Kültürel Önlem Öncelikli: Salkımın etrafındaki yaprakların seyreltilmesi (iyi havalandırma) ve salkım ucu kesimi gibi kültürel işlemler, hastalığın nemli ortamda gelişimini engellediği için kimyasal mücadeleden daha önemlidir.
-
Kimyasal Mücadele: Eğer zorunluysa, taneler olgunlaşmaya başladığı dönemde Botrytis'e özel fungisitler kullanılır.
⚠️ ÖNEMLİ UYARI
Bu program genel bir yol haritasıdır.
-
Yerel Uzman Görüşü: İlaçlama programınızı oluştururken mutlaka bölgenizdeki bir Ziraat Mühendisi'ne danışınız.
-
Ruhsat ve Dozaj: Kullanılacak ilaçların T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından bağlarda ruhsatlı olmasına dikkat ediniz. Dozajlara ve uygulama talimatlarına kesinlikle uyunuz.
-
Son İlaçlama ile Hasat Arasındaki Süre (SKİ/PHI): İlaç etiketinde belirtilen son ilaçlama ile hasat arasındaki bekleme süresine (SKİ - Son Kullanma İzni) titizlikle uyulmalıdır. Bu, insan sağlığı için hayati önem taşır.