Aşı Malzemeleri Ve Hazırlığı Nedir?

Aşı Hazırlığı; Ilkbaharda tomurcuklar şişmeye başlar bir süre sonra, kabuğu geri soyma veya kolayca kayması ağacın aşılı olmak için hazır olduğunu gösterir. Büyüme şu anda devam etmekte olup çelik kuruması olasılığı daha azdır. Bazen çelikler yaz aylarında aşılanabilir.. 

Aşıların yapılması sırasında kullanılan malzemeleri ve özelliklerini şöyle açıklayabiliriz.

a) Çakılar: Göz çakısı ve kalem çakısı olmak üzere iki tip çakı kullanılır. Göz veya kalem aşılarının daha sınırlı yapıldığı yerlerde göz çakısı, her iki yöntem için de rahatlıkla kullanılabilir. Ağzı kapanmayan bıçaklar daha kuvvetlidir. Keskin yüzü korumak amacıyla bir kılıf kullanılırsa daha iyi olur. İyi çalışmak için bıçağın gayet keskin olmasında yarar vardır. Eğer çok aşı yapılacaksa yüksek kaliteli sağlam ve dayanıklı bıçaklara ihtiyaç vardır.

b) Aşı macunları: İyi bir aşı macunu bitkinin yüzüne iyice yapışmalı, yağmurlarla yıkanıp gitmemelidir. Soğukta çatlayıp dökülmemeli, sıcak havalarda ise eriyip akacak kadar yumuşak olmamalıdır.

Aşı macunun kullanım amaçları şunlardır

Aşı bölgesini tamamen kaplayarak su kaybını ve anaç-kalem üzerindeki çıplak kesit yüzeyinde hücrelerin ölmesini önlemek. Odunun çürümesine neden olan mikroorganizmaların ağacın bünyesine girmesine engel olmak. Son yıllarda aşı macunları soğuk ve sıcak olmak üzere iki şekilde kullanılmaktadır.

Sıcak macunlar: Bu tip içine giren maddeler, reçine, bal mumu, keten tohumu yağı veya mangal tozu kömürüdür.

Soğuk macunlar: Asfalt ve su emilsüyonundan ibaret olan bu aşı macunu son yıllarda piyasaya sunulmuştur.

c) Aşı bağları: Aşı işleminde kalem veya gözün anaçla sıkıca birleşmesini sağlamak ve aralarında boşluk bırakmamak için kullanılan rafya, plastik şerit, lastik şerit ve pamuk ipliği gibi malzemelerdir. Daha çok göz aşılarında kullanılan rafyanın esnekliği yoktur. Bundan dolayı göz aşılarında, aşılamadan 15-20 gün sonra alınmazlarsa anacı boğar ve kırılmalarına neden olur. Ceviz fidanı üretiminde uygulanan yama göz aşı veya yarma aşılarda aşı bağı olarak beyaz plastik şeritler kullanılır. Esnek oldukları için aşı yerinde boğum yapmaz.

d) Kalem aşısı makineleri: Asmalarda uygulanan masa aşısı, anaç ve kalemin uçlarında kare şeklinde dişler açan, elektrikli yuvarlak bir testere yardımı ile yapılır. Bu dişler sayesinde anaç ve kalem birbirleri içine girer çok sıkı ve kesin bir birleşme sağlanır.

e) Serpet: Kalem aşılarında aşı yerinin ve budamalarda çapı büyük olan yaraların düzeltilmesinde veya kalın dalların budanmasında kullanılan kavisli olarak yapılmış kuvvetli çakılardır.

AŞI MALZEMELERİ

f)Budama makası: Aşı kalem veya gözlerin hazırlanmasında, anaç ve fidanların tuvalet budamasında, aşıdan önce anaçlarda aşı temizliğinde, aşılı anaçların temizliğinde ve ağaçların budanmasında kullanılır.Tek taraflı kesen budama makasları bitkiyi ezdiklerinden iki ağızlı makaslar tercih edilmelidir.

g) Aşı baltası: Yarma kalem aşılarında anacın yarılarak kalemin yerleştirileceği yerlerin hazırlanmasında kullanılan tahta saplı, keskin ağızlı, ön tarafında üçgen şeklinde yarık açıcısı bulunan özel bir alettir.

h) Aşı tokmağı: Yarma kalem aşılarında aşı yerinin hazırlanmasında kullanılan ve aşı baltasına vurarak bir yarık açmasını sağlayan tahta bir tokmaktır.

ı) Testere: Aşı ve budama işlerinde budama makasının kesemeyeceği kadar kalın olan dalların kesiminde kullanan testereler özel şekillerde yapılmışlardır. İnce ve dar uçlu olanlar tercih edilmelidir.

i) Bileği taşı: Aşı çakıları, serpet, budama makası gibi aletlerin bilenmesinde kullanılan aletlerdir. Su ve yağ taşları olmak üzere iki çeşittir. Bileme esnasında çeşidine göre üzerine su veya ince yağ damlatılır.