Zeytin Aşısı Ne Zaman Ve Nasıl Yapılır?

Zeytin aşısı, yabani zeytin ağaçlarını (delice) veya verimi düşük türleri, ticari değeri yüksek ve kaliteli zeytin çeşitlerine dönüştürmek için yapılan kritik bir işlemdir. Başarının anahtarı, doğru zamanlama ve temiz uygulamadır.

İşte zeytin aşısının ne zaman ve nasıl yapıldığına dair detaylı bir rehber:

📅 Zeytin Aşısı Ne Zaman Yapılır?

Zeytin ağacının aşılanması için en uygun zaman, ağacın öz suyunun (büyüme suyunun) aktif olduğu ve kabuğun odun dokusundan kolayca ayrıldığı dönemdir.

Kritik Püf Noktası: Aşılama yapmadan birkaç gün önce anaç (aşı yapılacak ağaç) bolca sulanmalıdır. İyi sulanmış ağacın kabuğu daha kolay kalkar.

🔪 En Yaygın Zeytin Aşısı Yöntemi: Göz Aşısı (T-Aşısı)

Zeytinde en yüksek başarı oranını veren ve en çok tercih edilen yöntemlerden biri T-şeklinde Göz Aşısı'dır. Bu yöntem, genellikle 2-3 yıllık genç ve pürüzsüz gövdeli anaçlara uygulanır.

A. Gerekli Malzemeler

1. Keskin Aşı Bıçağı: Steril ve keskin olmalıdır.

2. Aşı Kalemi: Aşılama yapılacak çeşidin olgun, sağlıklı, bir yıllık dallarından alınan göz (tomurcuk) kısmı.

3. Aşı Bağlama Bandı: Esnek, kendiliğinden yapışan veya sıkıca bağlanabilen özel aşı bandı.

4. Aşı Macunu: Kesilen büyük yüzeyleri hava ve nemden korumak için.

B. Adım Adım Göz Aşısı Nasıl Yapılır?

Adım 1: Anaç Üzerinde Kesim (T Şekli)

• Aşı yapılacak anaç gövdenin pürüzsüz bir yerine, keskin aşı bıçağı ile T şeklinde bir kesik atın. T kesiğinin dikey çizgisi yaklaşık 3 cm, yatay çizgisi ise 1-1.5 cm olmalıdır.

• Bıçağın ucuyla kabuğun iki yanını nazikçe kaldırın. (Kabuk kolayca kalkmalıdır, bu da doğru zamanda aşı yaptığınızı gösterir.)

Adım 2: Gözü (Tomurcuğu) Alma

• Aşılanacak kalemden, ortasında sağlıklı bir tomurcuk bulunan, yaklaşık 2-3 cm uzunluğunda bir kalkan (parça) kesin. Bu parçanın altında ince bir odunsu tabaka bulunabilir veya tamamen kabuk olabilir.

Adım 3: Gözü Yerleştirme

• T kesiği ile açılan boşluğa, tomurcuklu kalkanı (gözü) dikkatlice kaydırarak yerleştirin.

• Tomurcuğun, kesilen T alanına tam olarak oturduğundan emin olun. Kalkanın üst kısmı T'nin yatay çizgisi ile hizalı olmalıdır.

Adım 4: Bağlama ve Kapama (Mühürleme)

• Gözün etrafını, tomurcuğu açıkta bırakacak şekilde, özel aşı bandı ile sıkıca sarın. Sıkı sargı, kambiyum tabakalarının birleşmesi için hayati önem taşır.

• Büyük anaçlara yapılan aşılamalarda veya yarma aşıda, kesik yüzeyleri hava ve sudan korumak için aşı macunu ile kapatılır. Göz aşısında macun gerekmez, bant yeterlidir.

C. Başarı Sonrası

• Aşıdan yaklaşık 3-4 hafta sonra bağlama bandını gevşetin (ağacı boğmaması için).

• Aşı tuttuğunda göz yeşillenip sürmeye başlayacaktır. Bu aşamada anaç üzerindeki aşı noktasının üzerindeki tüm dalları keserek enerjiyi yeni süren aşıya yönlendirin.

Zeytin ağacınız kaç yaşında ve aşıyı genç bir fidan üzerine mi yoksa kalın, yaşlı bir'delice' gövdesi üzerine mi yapmayı planlıyorsunuz? Bu, kullanmanız gereken aşı yöntemini değiştirebilir.