Fasulye Yetiştiriciliğinde Gübreleme Programı Nasıl Olmalıdır?

Fasulye Yetiştiriciliğinde Gübreleme Programı, fasulye bitkisinin sağlıklı gelişimini sağlamak ve yüksek verim elde etmek için önemlidir. Fasulye, genellikle baklagil grubunda yer aldığı için atmosferdeki azotu köklerinde bulunan rizobiyum bakterileri ile alabilir. Bu nedenle, diğer tarım bitkilerine göre azotlu gübrelemeye daha az ihtiyaç duyar. Ancak fosfor, potasyum ve bazı mikrobesin maddeleri fasulye bitkisinin verimi üzerinde önemli bir etkiye sahiptir.

Fasulye Yetiştiriciliğinde Gübreleme Programı

1. Toprak Analizi ve Hazırlık

Toprak analizi, fasulye yetiştiriciliğinde doğru gübreleme programını oluşturmanın temelidir. Fasulye, pH değeri 6.0 - 7.0 arasında olan, iyi drene olmuş toprakları tercih eder. Toprakta azot yeterli olsa da fosfor, potasyum ve mikrobesinler genellikle eklenmelidir.

• Toprak pH’ı: 6.0 - 7.0

• Toprak analizi yapılarak mevcut besin durumları belirlenmeli, eksiklikler giderilmelidir.

2. Gübreleme Programı

Fasulye, azotlu gübreler konusunda daha az gereksinime sahiptir. Bununla birlikte, fosfor, potasyum ve kalsiyum gibi diğer besin maddeleri verimin artırılmasına yardımcı olur. Aşağıda fasulye için önerilen gübreleme programı aşama aşama verilmiştir.

a. Toprak Hazırlığı (Ekim Öncesi)

Ekim öncesinde yapılacak gübreleme, fasulye bitkisinin kök gelişimi, çimlenme ve ilk büyüme döneminin desteklenmesi için önemlidir.

• Azot (N): Fasulye, baklagil grubuna ait olduğu için, toprakta yeterli azot bulunabilir. Bu nedenle, fazla azotlu gübre kullanımı gerekmez. 0-10 kg/da azotlu gübre eklenebilir (Eğer toprak analizi azot eksikliği gösteriyorsa).

• Fosfor (P2O5): Fosfor, kök gelişimi ve meyve tutumu için kritik bir besindir. 20-30 kg/da fosforlu gübre verilmesi uygun olacaktır.

• Potasyum (K2O): Potasyum, bitkinin genel sağlığı ve meyve kalitesi için önemlidir. 25-35 kg/da potasyum gübresi önerilir.

• Kalsiyum (Ca): Kalsiyum, kök gelişimini ve bitkinin genel sağlığını iyileştirir. 20-25 kg/da kalsiyum gübresi kullanılabilir.

b. Erken Büyüme Dönemi (Çimlenme ve Yapraklanma)

Bu dönemde bitkiler hızla büyür ve ilk yapraklar oluşur. Gübreleme bu dönemde bitkinin sağlıklı gelişimi için önemlidir.

• Azot (N): Bu dönemde azot miktarının fazla olması meyve gelişimini olumsuz etkileyebilir, bu nedenle azot uygulaması minimal olmalıdır. 5-10 kg/da azotlu gübre yeterli olacaktır.

• Fosfor (P2O5): Fosfor kök gelişimi ve çiçeklenme için gereklidir. 10-15 kg/da fosfor gübresi uygulanabilir.

• Potasyum (K2O): Potasyum, meyve büyüklüğü ve kaliteyi artırır. 15-20 kg/da potasyum gübresi uygulanabilir.

c. Çiçeklenme ve Meyve Dönemi

Fasulye bu dönemde çiçeklenmeye başlar ve meyve tutumu başlar. Potasyum ve kalsiyum bu dönemde büyük rol oynar.

• Azot (N): Azot, çiçeklenme ve meyve tutumunu fazla teşvik edebilir, bu yüzden fazla azot verilmemelidir. 5-10 kg/da azotlu gübre kullanılabilir.

• Fosfor (P2O5): Fosfor, çiçeklenme ve meyve tutumu için gereklidir. 10-15 kg/da fosforlu gübre uygulanabilir.

• Potasyum (K2O): Potasyum, meyve kalitesini artırır ve meyve büyüklüğünü etkiler. 20-30 kg/da potasyum gübresi verilmesi uygundur.

• Kalsiyum (Ca): Kalsiyum, meyve kalitesini artırır ve meyve çatlamasını engeller. 20-25 kg/da kalsiyum sülfat veya kalsiyum nitrat kullanılması önerilir.

d. Olgunlaşma ve Hasat Öncesi

Meyveler büyümeye devam ederken, hasat öncesinde potasyum ve kalsiyum desteği verilmeye devam edilmelidir.

• Azot (N): Azot, fazla kullanıldığında meyve olgunlaşmasını geciktirir, bu yüzden bu dönemde azot uygulaması minimum seviyede tutulmalıdır (örneğin, 5 kg/da).

• Potasyum (K2O): Potasyum, meyve olgunlaşmasını hızlandırır ve meyve kalitesini artırır. 15-20 kg/da potasyum gübresi verilebilir.

• Kalsiyum (Ca): Kalsiyum, meyve kalitesini ve dayanıklılığını artırır. Bu dönemde 10-15 kg/da kalsiyum gübresi uygulanabilir.

3. Gübreleme Yöntemleri

Fasulye yetiştiriciliğinde farklı gübreleme yöntemleri kullanılabilir. Bunlar arasında en yaygın olanlar:

• Damla Sulama ve Fertilizasyon (Fertigation): Bu yöntemde, gübreler sulama suyu ile birlikte köklere verilerek bitkinin besin alımı optimize edilir. Fasulye için verimli bir gübreleme yöntemi olabilir.

• Yavaş Salınımlı Gübreler: Yavaş salınımlı gübreler, besin maddelerinin zamanla salınarak bitkilerin uzun süre beslenmesini sağlar ve gübre kayıplarını azaltır.

• Foliar Uygulama: Eğer toprak analizi mikrobesin eksiklikleri gösteriyorsa, foliar gübre uygulamaları ile bu eksiklikler hızlıca giderilebilir. Özellikle bor eksikliği sıkça karşılaşılan bir durumdur.

4. Gübreleme Programı Tablosu

Sonuç

Fasulye yetiştiriciliğinde gübreleme, özellikle azot açısından dikkatlice yapılmalıdır. Çünkü fasulye, rızobiyum bakterileri sayesinde atmosferdeki azotu kullanabilir, bu da diğer bitkilerden farklı bir avantaj sağlar. Ancak fosfor, potasyum ve kalsiyum gibi diğer besin maddeleri, yüksek verimli ve kaliteli fasulye üretimi için gereklidir. Doğru gübreleme ve toprak analizi ile verim artırılabilir ve sağlıklı bir fasulye üretimi sağlanabilir