Fasulye Gübreleme Önerileri | Kaliteli Fasulye Yetiştiriciliği

Fasulye yetiştiriciliğinde verimi artırmak için doğru gübreleme nasıl yapılır? Ekim öncesinden hasada kadar azot, fosfor, potasyum ve mikro element tavsiyeleri.

 

Fasulye Gübreleme Önerileri | Verimli ve Kaliteli Ürün İçin Gübreleme Tavsiyeleri

Fasulye (Phaseolus vulgaris), protein bakımından zengin, sofraların vazgeçilmezi olan önemli bir baklagil bitkisidir. Sağlıklı büyüme, yüksek verim ve kaliteli ürün için doğru gübreleme büyük önem taşır. Baklagillerin azot sabitleme yeteneği olsa da, özellikle fosfor, potasyum ve bazı mikro besin elementleri bakımından dışarıdan desteklenmeleri gerekir.

Bu yazıda, fasulye yetiştiriciliğinde uygulanabilecek gübreleme programını, toprak analizine dayalı önerilerle birlikte ele alıyoruz.

 

Fasulyenin Besin Maddesi İhtiyacı

Fasulye bitkisi gelişimi boyunca farklı besin maddelerine ihtiyaç duyar:

• Azot (N): Yaprak, gövde ve genel gelişim için önemlidir.

• Fosfor (P): Kök gelişimi, çiçeklenme ve meyve tutumu için gereklidir.

• Potasyum (K): Danelerin dolgunluğu, hastalıklara ve strese karşı direnç sağlar.

• Kalsiyum, magnezyum, çinko, bor: Eksikliklerinde gelişim geriliği ve verim kaybı görülebilir.

 

Fasulye Gübreleme Tavsiyeleri

🌱 1. Toprak Analizi ile Başlayın

Gübreleme programı oluşturmadan önce toprak analizi yaptırmanız önerilir. Toprağın pH’ı, organik madde miktarı ve besin elementleri içeriği bilinmeden yapılan gübreleme ekonomik kayıplara ve çevresel zararlara neden olabilir.

 

🌾 2. Ekim Öncesi Temel Gübreleme (Taban Gübresi)

Amaç: Sağlıklı kök gelişimi ve başlangıç büyümesi için gerekli besin desteğini sağlamak.

• Fosfor (P): 6–10 kg/da saf P₂O₅

• Potasyum (K): 6–10 kg/da saf K₂O

• Azot (N): 2–4 kg/da saf azot (başlangıç için)

🔹 Örnek Gübre Karışımı:

• 20–25 kg/da DAP (18-46-0)

• Veya 20-20-0 gibi dengeli bir kompoze gübre

Fosfor eksikliği zayıf kök gelişimi ve düşük meyve tutumu ile sonuçlanır. Potasyum ise fasulyede hem verimi hem de kaliteyi artırır.

 

🌿 3. Üst Gübreleme (Bitki Gelişimi Sırasında)

Amaç: Gelişme döneminde bitkinin azot ihtiyacını karşılamak.

• 1. uygulama (çıkıştan 3–4 hafta sonra):
  ▸ 6–8 kg/da saf azot (örneğin 15–20 kg/da Amonyum Nitrat)

• 2. uygulama (çiçeklenme öncesi – isteğe bağlı):
  ▸ 4–6 kg/da azot

Not: Fasulye köklerindeki Rhizobium bakterileri havadan azot bağlar. Ancak bu yeterli değilse dışarıdan azot takviyesi gerekebilir. Aşırı azot, bitkide fazla yeşil aksam oluşumuna ve düşük dane verimine yol açabilir.

 

🧪 4. Mikro Element Takviyeleri (Gerektiğinde)

Fasulye bitkisinde sıkça eksikliği görülebilen mikro besinler:

• Çinko (Zn): Gelişim geriliği, yaprak sararması

• Bor (B): Döllenme sorunları, çiçek dökülmesi

• Demir (Fe): Sarı yapraklar (kloroz)

🔹 Yaprak gübresi olarak uygulanabilir (çiçeklenme öncesi veya çiçeklenme başlangıcında).

 

🌾 5. Organik Gübre Kullanımı (Opsiyonel)

• İyi yanmış ahır gübresi (2–3 ton/da) ekim öncesinde uygulanabilir.

• Toprak yapısını iyileştirir, su tutma kapasitesini artırır ve mikroorganizma faaliyetlerini destekler.

 

Gübreleme Uygulama Zamanı (Özet)

Dönem	Uygulama Türü	Kullanılacak Gübre ve Miktar
Ekim öncesi	Taban gübresi	20–25 kg/da DAP veya eşdeğeri
Çıkış sonrası 3. hafta	Üst gübreleme (Azot)	15–20 kg/da Amonyum Nitrat
Çiçeklenme öncesi	Gerekirse azot + mikro	10 kg/da AN + yaprak gübresi

 

Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Toprak pH’ı: 6,0–7,5 arası idealdir. pH çok düşükse (asitli toprak), gübre alımı azalabilir.

• Sulama ile birlikte gübreleme yapmak, besinlerin kök bölgesine ulaşmasını kolaylaştırır.

• Aşırı azot, fasulyede vejetatif büyümeyi artırarak dane verimini düşürebilir.

• Rüzgarlı havalarda yaprak gübrelemesi yapılmamalı, sabah erken saatler tercih edilmelidir.