Ramularia Yaprak Lekesi Hastalığı Belirtileri, Nedenleri Ve Mücadelesi
Ramularia Yaprak Lekesi Hastalığı, şeker pancarı yapraklarına saldıran önemli fungal hastalıklardan biridir. Ülkemizde Cercospora Yaprak Lekesi kadar yaygın olmasa da, özellikle serin ve nemli koşullarda ciddi kayıplara neden olabilir.
İşte Ramularia Yaprak Lekesi Hastalığı'nın (Etmeni: Ramularia beticola) belirtileri, nedenleri ve etkili mücadele yöntemleri;
🍂 Şeker Pancarında Ramularia Yaprak Lekesi: Belirtiler, Nedenler ve Kesin Mücadele Yöntemleri
Şeker pancarı verimini ve kalitesini doğrudan etkileyen yaprak hastalıkları, üreticiler için büyük bir tehdittir. Bu hastalıklar arasında yer alan Ramularia Yaprak Lekesi (veya Ramularia Yaprak Yanıklığı), özellikle serin ve yağışlı yaz aylarını seven fungal bir hastalıktır. Erken dönemde yaprakların ölmesine neden olarak bitkinin şeker üretimini sekteye uğratır.
1. Hastalığın Etmeni ve Gelişim Koşulları
Ramularia Yaprak Lekesi hastalığının etmeni Ramularia beticola adlı bir mantardır.
A. Nedenleri ve Biyolojisi
-
Kışlama: Mantar, enfekteli bitki artıkları üzerinde veya tohumluk pancar üretim alanlarında kışlayabilir. Hastalık etmeni, bir sonraki sezon enfeksiyon kaynağı olarak kalır.
-
Yayılım: Sporlar (konidiler), rüzgar ve özellikle yağmur damlaları ile sağlıklı yapraklara taşınarak yayılır.
-
Konukçular: Şeker pancarının yanı sıra, yemlik pancar ve tohumluk pancar da hastalığa karşı hassastır.
B. Enfeksiyon Koşulları
Hastalık, Cercospora’nın aksine, genellikle daha serin ve nemli koşulları tercih eder:
-
Sıcaklık: Optimal enfeksiyon sıcaklığı genellikle $17^\circ\text{C} - 20^\circ\text{C}$ arasındadır.
-
Nem: Yüksek nem (%95'in üzeri) ve uzun süreli yaprak ıslaklığı (çiğ veya yağmurla) enfeksiyon için zorunludur.
2. Ramularia Yaprak Lekesi Belirtileri
Bu hastalık, sıklıkla görülen Cercospora Yaprak Lekesi ile karıştırılabilir, ancak dikkatli gözlemle ayırt edilebilir.
A. Yapraklardaki Tipik Lekeler
-
Leke Büyüklüğü: Oluşan lekeler genellikle 4-10 mm büyüklüğünde, düzensiz yuvarlak veya bazen köşeli şekillerdedir.
-
Renk Farkı: Ramularia lekelerinin kenarları daha açık renkli olup, lekenin ortası gri-kahverengiden beyaz-griye kadar değişen renklerdedir.
💡 Cercospora Karşılaştırması: Cercospora lekeleri daha küçüktür (3-5 mm) ve kenarları belirgin kırmızımsı/mor bir halka ile çevrilidir; Ramularia lekeleri ise daha büyük ve kenarları solgundur.
-
Püsküllü Yapı: Nemli bir yaprak üzerindeki lekelere büyüteç (lup) ile bakıldığında, lekenin ortasında beyaz, ipliksi mantar yapıları (sporlar) görülebilir. Bu, hastalığın ayırt edici özelliğidir.
-
Kuruma: Hastalığın ilerlemesiyle lekelerin iç kısmı kurur ve çatlaklar oluşabilir.
B. Genel Etkiler
-
Erken Yaprak Ölümü: Ağır enfeksiyon durumunda yapraklar hızla sararır, kurur ve ölür.
-
Verim Kaybı: Bitki, ölen yaprakların yerine yeni yapraklar sürmek zorunda kalır. Bu durum, enerjiyi kök yerine yaprak üretimine harcamasına yol açarak kök veriminde ve şeker oranında kayıplara neden olur.
3. Ramularia Yaprak Lekesi ile Mücadele Yöntemleri
Ramularia hastalığı ile mücadele yöntemleri, genellikle Cercospora Yaprak Lekesi mücadelesiyle paralellik gösterir.
A. Kültürel Önlemler (Koruyucu Tedbirler)
-
Ekim Nöbeti (Münavebe): Hastalığın toprakta kalan bitki artıkları ile kışlamasını engellemek için pancarın aynı tarlaya uzun yıllar arayla ekilmesi (en az 3 yıl) hayati önem taşır.
-
Dayanıklı Çeşit Seçimi: Hastalığa karşı toleranslı veya dayanıklı olduğu bilinen çeşitlerin ekilmesi riski en aza indirir.
-
Bitki Artıklarının İmhası: Hasat sonrası enfekteli bitki artıkları topraktan uzaklaştırılmalı veya derince sürülerek imha edilmelidir.
-
Uygun Sulama: Özellikle yağmurlama sulamadan kaynaklanan yaprak ıslaklığını azaltmak için sulama işlemleri mümkünse gündüz yerine akşamüzeri veya gece yapılmalıdır.
-
Dengeli Beslenme: Bitkiyi stresten korumak ve direncini artırmak için dengeli gübreleme (özellikle aşırı azot kullanımından kaçınma) yapılmalıdır.
B. Kimyasal Mücadele
-
Fungisit Kullanımı: Ramularia Yaprak Lekesi'ne karşı kimyasal mücadelede, genellikle Cercospora hastalığına karşı ruhsatlı ve geniş spektrumlu fungisitler etkilidir.
-
Zamanlama: İlaçlamaya, hastalık belirtileri ilk görüldüğünde veya enfeksiyon için uygun iklim koşulları oluştuğunda başlanmalıdır. Direnç gelişimini önlemek için farklı etki mekanizmasına sahip ilaçlar dönüşümlü olarak kullanılmalıdır.
Ramularia hastalığı, serin ve nemli koşulların hakim olduğu bölgelerde şeker pancarı üreticileri için ciddi bir tehdit oluşturabilir. Doğru kültürel önlemler ve zamanında kimyasal müdahale ile bu hastalığın verim üzerindeki yıkıcı etkisi kontrol altına alınabilir.
