Bitki Çeşitlerine Göre Gübreleme Nasıl Yapılır?

BİTKİ ÇEŞİTLERİNE GÖRE GÜBRELEME

Tahıllar:Ekimle birlikte Üre gübresi ve Amonyum sülfat gübresi toprakta kaybı daha az olduğu için  kullanılmalıdır. Kardeşlenme döneminde %26 can gübresi kullanılmalıdır. Eğer bu gübreyi kullanmanız mümkün  değilse yağışlardan önce üre gübresi kullanılmalıdır. Tahıl ekiminde kurak güden mevsimde ikinci azotlu gübrenin yapılmaması önerilir. Derin yapılı ve iyi dinlenmiş nadaslı topraklarda yağışın normal gittiği yıllarda yeterli azotlu gübre kullanmak şarttır. Uygun ve sağlıklı gübreleme tahıl verimini %30’a kadar artırabilmektedir. Fosforlu gübreler ekimden önce veya ekimle birlikte kullanılmalıdır.

Mısır :    Azotlu gübreler gelişmenin ilk ayından sonra hasada 2 hafta kalıncaya kadar kullanılır. Mısır bitkisinin azot ve potasyum ihtiyacı fazladır. Yeşil aksamın çok olmasından dolayı azota ihtiyacı çok olduğundan azot yönünden güçlü bir gübre olan Üre  gübresi kullanılmalıdır. Ayrıca, Fosforda mutlaka verilmelidir.

Çeltik : Tarladan tana ve sap olarak fazla miktarda kuru madde kaldırdığı için bitki besin madde gereksinimi fazladır. Özellikle azotlu ve fosforlu gübreler çeltikte verimi artırır. En çok azotlu gübreye ihtiyaç duyar. Toprakta uzun süre kalmasından dolayı Üre ve Amonyum Sülfat gübreleri tercih edilmelidir. Ekimde fosforlu-potaslı gübrenin tamamı ile azotlu gübrenin üçte biri verilmeli diğer üçte biri kardeşlenmede, son üçte biri ise sapa (kaleme) kalkma devresinde verilmelidir.

Pamuk:  Kuru şartlarda g2übreleme daima olumlu sonuç vermeyeceği için dikkatli olunmalıdır. Kuru pamuk tarımı yapılan topraklarda genelde potasyum bulunmakta olup, bu nedenle potasyumlu gübrelere ihtiyaç olmayabilir. Sulu tarımda yapılan pamuk ekimi Ege bölgesinde her yıl dönüme 35-40 kg. azotlu gübre verilmelidir. Azotlu gübreler: Pamuk bitkisinin boyunu uzatır. Koza sayısını artırır. Azotlu gübrelerin yarısı ekimle beraber, diğer yarısı çiçekleme sırasında sıraya verilmelidir. Fosforlu gübreler ekimden 20-30 gün evvel, Potasyumlu gübreler ise ekimle beraber verilmelidir. Pamukta gübreleme iki şekilde yapılır. Serpme şeklinde  tarlanın yüzüne elle veya seperatörle  serpilerek uygulanır. Şeritvari gübreleme usulüne göre ise özel olarak geliştirilen ekim makinalarıyla ekim zamanında yapılır. Verilecek gübreler belli oranlarda karıştırılır. Tohumla birlikte tohum yatağının 5-6 cm. altına 7-8 cm. aralıkla şerit şeklinde uygulanır.

Ayçiceği: Fosforlu ve potasyumlu gübre ihtiyacı varsa tamamı ve azotlu gübrenin yarısı ekimle birlikte banta verilmelidir. Azotlu gübrenin diğer yarısı ise ilk çapada sıra arsına verilmelidir.

Şekerpancarı: Azot,fosfor ve potasyum ihtiyacı fazladır. Azot şeker oranını düşürür, ancak verimi artırır. Fosforlu gübrenin tamamı ile azotlu gübrelerin yarısı ekimle birlikte azotlu gübrenin diğer yarısı seyreltmeden sonra birinci çapadan önce verilir.

Turunçgiller:  Fosfor ve potasyum ihtiyacı azota oranla daha azdır. Kalsiyum ve mağnezyuma da ihtiyacı vardır. Eğer narenciyeye fosforlu gübre fazla verilirse azotun etkinliğinin azalmasına, bakır ve çinko alımının güçlenmesine neden olur. Fosfor ve potasyumun tamamı ve azotun yarısı Şubat-Mart aylarında toprağa atılarak karıştırılmalıdır. Azotun geri kalanı Mayıs-Haziran aylarında demir bileşikleri köke, çinko,bakır,mangan,molibden de yapraklara ve dallara püskürtülmelidir.

Fındık:    Gübreleme ahır ve ticari gübrelerle  yapılır. Fındıklar kurulduktan sonra, meyveye yatıncaya kadar her üç yılda bir her ocağa 15-20 kg. çürümüş ahır gübresi verilmelidir. Meyve vermeye başladıktan sonra bu oran üç yılda bir 40-50 kg. çıkarılmalıdır. Fındık bitkisi verilen gübrenin yarısını verildiği yıl geri kalanının yarısını 2. yıl kalanını da 3. yıl kullanır. Fındığa azotlu gübre olarak %21 Amonyum Sülfat %26 Amonyum Nitrat CAN ve %46 Üre gübresi verilebilir Mart ve Haziran aylarında ocağın etrafı 30-40 cm. eninde bant şeklinde verilmelidir. Fosfor ve Potasyumlu gübrelere de ihtiyacı vardır.

Sebzeler: Gelişme dönemleri dikkate alınarak l veya 2 kez azotlu gübre verilir. Verilecek azotlu gübrenin yarısı dikimden 15 gün sonra, 2. yarısı ise meyve bağladıktan sonra 5-10 cm. yana atılarak toprağa karıştırılır. Fosforlu gübrelerin tamamı dikim sırasında kök derinliğine Potasyumlu gübreler ise, yetişme süresi içinde birkaç kez verilir.

Bostan : Verilecek Azotlu gübrenin yarısı ekimle Ocak sıralarının yanına uygulanmalı ve Ekim yapılmalıdır. 2. yarısı ise çapadan önce ocakların etrafına serpilmeli veya sıraların yanına uygulanmalıdır.

Bağ:       Susuz şartlarda fosfor Azot ile beraber Ocak, Şubat aylarında pulluk altına verilmelidir. Sulu şartlarda ise azotun yarısı ile fosfor ve Potasın tamamı kışın pulluk altına verilmelidir.