Adi Şahtere Nedir?

Adi şahtere

Fumaria vaillantii

Latince adı ‘Fumaria Officinalis’dır. Latince ‘yer kokusu’ anlamına gelen ‘fumus’ kelimesinden türemiştir. Gelincikgiller familyasındandır. Anavatanı Güney Avrupa, Kuzey Afrika ve Türkistan’dır. Ülkemizde hemen hemen her bölgede doğal koşullarda yetişir. Mavimsi yeşil renkteki çok çatallı yapraklarını taşıyamayarak yerlere doğru eğilir bir görünümdedir. Bahçelerde, tarlalarda ve otluk alanlarda rahatlıkla yetişen tek yıllık bir bitkidir. Mayıs ve Temmuz ayları arasında beyaz, pembe ya da mor renkli güzellikte çiçekler açar. Çiçekleri dalların uç kısımlarında salkım gibi toplanmış demetler halindedir. Meyveleri minik, küre şeklinde ve tek tohumludur.

Şahtere otunun kullanımı Eski Mısır’lılar, Mezopotamya ve Roma imparatorluğu dönemlerine kadar dayanır. Bilinen elliye yakın türü vardır. Bunların içinde sadece ‘fumaria officinalis’ türünün şifalı olduğu bilinir. Halk tarafından safra ve karaciğer hastalıklarına iyi geldiğine inanılması bitkiye hatırı sayılır bir ün kazandırmıştır. Çeşitli yörelerde sarılık otu, yer çiçeği, tilki kişnişi, yer safrası ve tavukayağı otu olarak da bilinir.

Toplanma süresi Mayıs ayından Ekim ayına kadardır. Kökleri, çiçekleri ve yaprakları farklı şekilde kurutulur. Bitkinin bileşimindeki faydalı yağların kalitesinin düşmemesi için mutlaka uzman bir kişi tarafından uygun şartlarda kurutulması gerekir. Şahtere otu bitkisinden; şahtere otu çayı, şahtere otu tentürü ve kremi üretilir. Ayrıca içeriğindeki tanen, potasyum tuzları, fumarik asit zenginliğiyle çok çeşitli ilaçların muhteviyatına girmiştir.