Bitki Ishahı - Çok Alellilik Nedir?

Mendel’den sonra yapılan çalışmalarda bazı özellikleri etkileyen alel gen sayısının ikiden fazla olabildiği anlaşılmıştır. Bu duruma çok alellilik denir. Bir özelliğe etki eden alel gen sayısı ne kadar olursa olsun, diploit bir canlıda bu alellerden yalnızca ikisi bulunur.

Tavşanlarda kürk renginin ortaya çıkmasında dört farklı alel genin etkisi vardır. Bu genler arasında eş baskınlık bulunmaz ve albino, gümüşi, himalaya, yabani olmak üzere dört çeşit fenotip oluşur.

İnsanlarda çok alelliğe A, B ve 0 kan grubu sistemi örnek olarak verilebilir.  A,B, AB ve 0 kan gruplarının ortaya çıkmasını A, B ve 0 ile gösterilen üç farklı alel gen sağlar. Bunlardan A ve B genleri 0 genine baskındır. A ve B genleri birlikte bulunursa eş baskınlık durumu ortaya çıkar.

İnsanların %85’inin alyuvarı yüzeyinde Rh antijeni bulunur. Bu antijeni bulunduran insanlar Rh(+), bulundurmayan insanlar Rh(-) kan grubuna girerler. Kan grubu Rh(+) olan insanların genotipleri homozigot (RR) ya da heterozigot (Rr) olabilir. Rh(-) kana sahip olanların genotipleri ise homozigot (rr) olmak zorundadır.