Bitki Ishahı - Dihibrit Çaprazlama Nedir?

Mendel, bezelyeler üzerinde iki karakterin kalıtımını birlikte incelemiştir. Homozigot yuvarlak-sarı tohumlu bitkiler ile homozigot buruşuk – yeşil bitkileri çaprazlayan Mendel, F1’de oluşan bitkilerin tümünün yuvarlak – sarı tohumlu olduğunu görmüştür.

Mendel daha sonra iki F1 dölünü çaprazlayarak(kendileştirme) F2 dölünü elde etmiştir. F2 dölünde 9/16 oranında yuvarlak – sarı, 3/16 oranında buruşuk – yeşil ve 1/16 oranında buruşuk – yeşil tohumlu bireylerin oluştuğunu görmüştür. Buna göre dihibrit çaprazlama ile F2 dölünde oluşan bireylerin fenotipik ayrışım oranı 9:3:3:1 şeklinde ortaya çıkmaktadır.

Mendel, birden fazla karakterin kalıtımında gen çiftlerinin , diğer gen çiftlerinden bağımsız olarak gametlere aktarıldığını saptamış ve buna Bağımsız Dağılım Kanunu adını vermiştir.

Not : Bağımsız genlere sahip bireylerin oluşturacağı gamet çeşidi sayısı 2n formülü ile hesaplanabilir. Buradaki “n” heterozigot karakter sayısını gösterir. Örneğin EeRrmmNn genotipindeki bir bireyde üç karakter heterozigot olduğu için 2n=23=8 çeşit gamet oluşur.