Yemlerde Ham Selüloz Tayini Analizi Nasıl Yapılır?

Ham Selüloz Tayini

Yöntemin Prensibi
 
Ham selüloz, yüksek moleküler yapıdaki karbonhidratların asit ve alkali ortamda çözünmeyen bölümünü oluşturur.
Yem numunesindeki organik maddeler asit ve baz yardımı ile ortamdan uzaklaştırılır. Kalan kısım kurutulur, tartılır ve yakılır. Yakma işlemi sonucunda madde miktarındaki  azalma bize ham selüloz miktarını verir.

Kullanılan Malzemeler ve Cihazlar

• Ağzı rodajlı balon (250 mL)
• Geri Soğutucu
• Gooch Krozesi
• Nuche Erleni
• Baget
• Etüv
• Desikatör ve diski
• Terazi
• Kül Fırını
• Pipet (10 mL)
• Mezür (100 mL)

Kullanılan Kimyasallar

1. Aseton
2. % 1.25’lik sülfürik asit çözeltisi 
3. % 1’lik sülfürik asit çözeltisi 
4. % 28’lik potasyum hidroksit çözeltisi
5. % 1’lik potasyum hidroksit çözeltisi

 
Deneyin Yapılışı
 
1 g yem numunesi alınarak ağzı rodajlı balona koyulur. Üzerine 100 mL % 1.25’lik sülfürik asit çözeltisi ve köpürmeyi engellemek amacıyla silikon veya amilalkol eklenir. Rodajlı balon geri soğutucuya bağlanarak 30 dakika kaynatılır. Çözeltinin üzerine 10 mL % 28’lik potasyum hidroksit çözeltisi eklenerek bir 30 dakika daha kaynatılır.
 
Gooch krozesi nuche erleninin üzerine oturtulur. Sıcak örnek gooch krozesinin içerisine dökülerek vakum yapılır.  Süzülme işlemi bittikten sonra kroze; 2 kere sıcak su ile, 10 mL %1’lik sülfürik asit çözeltisiyle, tekrar sıcak saf su ile, 10 mL %1’lik sodyum hidroksit çözeltisi ile, tekrar sıcak su ile, 10 mL  %1’lik sülfürik asit çözeltisi ile ve son olarak 2 kere sıcak saf su ile yıkanır. Bu yıkama işlemleri yapılırken ara sıra vakum kesilmelidir. Kroze son olarak aseton ile yıkanır ve  130 ºC ‘a ayarlanmış etüvde 2 saat bekletilir. Daha sonra desikatöre alınarak soğutulur ve tartılır (M1). Daha sonra kroze 550 ºC’ ye ayarlı kül fırınına koyulur. 2 saat bekletildikten sonra desikatöre alınarak soğutulur. Tartım alınır (M2).

 
Hesaplamalar
 
% Ham selüloz: [(M1 - M2) / m ] x100
 
M1 = Sabit ağırlığa getirilen cam süzgeç + kuvars kum + örnek ağırlığı (g)
M2 = Kül fırınından çıktıktan sonra cam süzgeç + kuvars kum + kalıntı ağırlığı (g)
 m = Alınan numune miktarı (g)