Bað Yaprak Piresi Nedir?

BAÐ YAPRAK PÝRELERÝ

Asymmetrasca (=Empoasca) decedens Paoli Empoasca decipiens Paoli ( Homoptera: Cicadellidae)

TANIMI VE YAÞAYIÞI

Bað Yaprak Pireleri  erginlerde vücut ince uzun, silindir þeklinde olup, geniþ ön kýsým arkaya doðru gittikçe daralýr. Genel olarak renk parlak yeþildir. Ön kanatlar saydam ve parlak yeþil, arka kanatlar ise tamamen renksiz, saydam ve zar yapýsýndadýr. Bacaklar açýk yeþil renkte olup, tarsuslarýn ucunda koyu kahve-siyah renkte 1 çift týrnak bulunur. A. decedens’ in baþýna üstten bakýldýðýnda öne doðru sivridir. E. decipiens türünde geniþ ve yuvarlaktýr. Aðýz parçalarý sokucu emicidir.

Boylarý ortalama 3-3.5 mm civarýndadýr. Nimfler, kanat çýkýntýsý ve boy dýþýnda ergine benzerler. Yumurta, böbrek biçiminde, renksiz, saydam ve 0.5 mm boydadýr. Kýþý ergin halde yabancý otlarda ve çeþitli kültür bitkilerinin yapraklarýnda özellikle turunçgillerde geçirir. Bað yaprakpireleri, Ege Bölgesi’nde iklim koþullarýna göre deðiþmekle birlikte ilkbaharda nisan sonundan itibaren havalarýn ýsýnmasý ve baðlarýn yapraklanma döneminin baþlamasýyla görülmeye baþlar. Erginler çiftleþme olgunluðuna eriþmek için 10-15 gün beslenir, daha sonra çiftleþirler.

Yumurtalarýný asma yapraklarýnýn alt yüzünde yaprak damarlarýna ovipozitörü ile doku içine býrakýr. Býrakýlan yumurtalar 7-8 gün sonra açýlýr, çýkan nimfler 14-17 gün sonra ergin olur. Yumurtadan çýkan nimfler bütün geliþme dönemlerinde çok hareketlidir. Genellikle asma yapraklarýnýn alt yüzünde bulunurlar, rahatsýz edildiklerinde büyük bir hýzla karakteristik þekilde yan yan yürüyerek yapraðýn üst yüzüne geçerler. Bað yaprakpireleri beþ nimf dönemi geçirirler. Yýlda 3 döl verirler.

ZARAR ÞEKLÝ, EKONOMÝK ÖNEMÝ VE YAYILIÞI

Ergin ve nimfler asma yapraklarýnýn alt yüzündeki bitki doku ve damarlarýnda bitki özsuyunu emerek beslenirler. Çok genç ve küçük yapraklarda öncelikle damarlar etrafýnda yaprak dokularýnda büzgüler meydana getirerek küçük yapraklarý çanak biçiminde çukurlaþtýrýr. Daha sonra yaprak yumuþaklýðýný kaybeder ve alt yüzündeki damarlar önce beyaz daha sonra kýrmýzý kahverengi renk alýr.

 

Zaman ilerledikçe bu yapraklarýn kenarlarýnda çepeçevre renk açýlmasý görülür. Zamanla bu renk açýlmasý içe doðru ilerleyip yerini sararmaya býrakýr. Daha sonra yaprak kenarlarý kurur. Genç fakat normal büyüklüðünü almýþ yapraklarda da ayný belirtiler görülür, ancak bu yapraklarda çukurlaþma meydana gelmez, sadece damarlar etrafýnda kýrýþýklýk ve kenarlarda renk açýlmalarý, sararma hatta kurumalar görülür. Normal büyüklüðünü almýþ ve renkleri koyulaþmýþ olgun yapraklarýn kenarlarý üste doðru kývrýlarak boru þeklini alýr. Bu belirtiyi veren yapraklarýn boru þeklinde kývrýlma gösteren kýsmýna güneþ ýþýnlarý dik vurduðu için bu kýsýmlarda uzunlamasýna kurumuþ bir alan meydana gelir. Üzerinde beslenen böcek yoðunluðuna baðlý olarak olgun yapraklarda da sararma ve kurumalar görülür.

 

Yaþlanmýþ yapraklarda ise sadece damarlar etrafýnda kýrýþýklýk þeklinde zarar meydana gelir. Bað yaprakpireleri’nin beslenmesi yanýnda, stiletlerini batýrdýklarý yerlerde meydana getirdikleri yaralar bitki patojenleri için giriþ kapýsý oluþturmaktadýr. Ayrýca diþilerin yumurta býrakmak amacýyla yaprak damarlarýna ovipozitörlerini batýrmalarý sonucu damarlarda zedelenmeler ve zararlanmalar meydana gelir. Bað yaprakpireleri bað alanlarýnda yaygýn olarak bulunur. Sulanmayan baðlarda daha fazla zarar meydana getirir. Türkiye’nin daha çok Batý Anadolu Bölgesi’nde yaygýn olarak rastlanýr, fakat Çanakkale’den Muðla’ya kadar olan sahil kesiminde daha yoðun görülür.

KONUKÇULARI

Polifag olan zararlýnýn asmadan baþka konukçularý; sebzeler (bakla, bamya, biber, börülce, domates, fasülye, kabak, marul, maydanoz, patlýcan, patates, soya fasülyesi ve turp), meyve aðaçlarý (elma, turunçgil ve þeftali) ve tarla bitkileri (ayçiçeði, hayvan pancarý, hintyaðý, mýsýr, pamuk, susam, þerbetçi otu, þekerpancarý ve yonca) ile kavun, karpuz, nane, söðüt ve tüysüz yapraklý yabancý otlardýr.

 

DOÐAL DÜÞMANLARI VE ETKÝNLÝKLERÝ
Predatörler

1. Chrysoperla carnea (Steph.) (Neu.: Chrysopidae)
2. Nabis pseudoferus Rem. (Het.: Nabidae)
3. Anisochrysa prasina (Burm.) (Neu.: Chrysopidae)
4. Hippodamia variegata (Goeze) (Col.: Coccinellidae)
5. Thea vigintiduopunctata (L.) (Col.: Coccinellidae)
6. Propylaea quattordecimpunctata (L.) (Col.: Coccinellidae)
7. Scymnus apetzi Muls. (Col.: Coccinellidae)
8. Anystis sp. (Acarina:Anystidae)
9. Örümcekler (Araneae:Araneidae)

 

MÜCADELESÝ

Kültürel Önlemler

Salkým güvesinin birinci dölüne karþý ilaçlama yapýlmayan yerlerde, nimfler doðada ilk görüldüðünde asmada uç almanýn yapýlmasý, zararlý popülasyonunun azaltýlmasý ve yararlýlarý koruma yönünden önemlidir. Ayrýca, zararlýnýn kýþlayabileceði bað içindeki yabancý otlar temizlenmelidir.

Biyolojik Mücadele

Doðal düþmanlarýn korunmasý ve etkinliklerinin arttýrýlmasý için, baðýn kenarýnda kýþýn yapraðýný dökmeyen bitkiler bulundurulmalý, diðer zararlýlarla mücadelede kimyasal mücadeleye alternatif metotlar uygulanmalý, doðal düþmanlara yan etkisi en az olan ilaçlar tercih edilmelidir.

Kimyasal Mücadele

Ýlaçlama Zamanýnýn Tespiti

Zararlýnýn popülasyon yoðunluðu yaprak baþýna 5 bireye ulaþtýðýnda ilaçlama yapýlýr.

Kullanýlacak Ýlaçlar ve Dozlarý

Bakanlýk tarafýndan ruhsatlandýrýlmýþ bitki koruma ürünleri tavsiyesine uygun olarak kullanýlýr.

Kullanýlacak Alet ve Makinalar

Bakanlýkça ruhsatlý ilaçlama alet ve makinalarý kullanýlýr.

Ýlaçlama Tekniði

Ýlaçlarýn uygulanmasýnda asmanýn yeþil aksamýnýn tümünün ilaçlamasýna özen gösterilmelidir.

UYGULAMANIN DEÐERLENDÝRÝLMESÝ

Uygulama yapýlan baðlarda ilaçlamadan sonra zararlýnýn popülasyon yoðunluðunun ekonomik zarar eþiðinin altýna düþüp düþmediðine bakýlýr.

 

BAÐLARDA GÖRÜLEN DÝÐER HASTALIK VE ZARARLILAR

• Bað Antraknozu (Elsinoe Ampelina)
• Bað Küllemesi (Uncinula Necator (schw.))
• Bað Mildiyösü Hastalýðý (Plasmopara Viticola)
• Baðlarda Kav Hastalýðý (Esca)
• Baðlarda Kök Uru (Agrobacterium Vitis)
• Baðlarda Ölü Kol Hastalýðý (Phomopsis Viticola)
• Bað Çadýr Týrtýlý (Arctia Villica)
• Bað Maymuncuðu Ve Asma Hortumlu Böceði  (Otiorhynchus Spp.)
• Asma Gövde Çukurlaþmasý Virüsü (Xiphinema index nematodu)
• Asma Yaprak Kývýrcýklýðý Virüsü (Grapvein Leaf Roll Virus)
• Asma Yelpaze Yaprak Virüsü (Grapvein Fanleaf Virus)
• Asma Aðustos Böceði (Klapperichicen (=chloropsalta) Viridissima)
• Asma Sarý Benek Viroidi (Grapevine Yellow Speckle Viroid)