Sorhocam.com 2014 yılında Ziraat Mühendisi Arafa KARAÇELEBİ tarafından kurulmuş olup herkesin faydalanabilmesi için ücretsiz olarak hizmet vermektedir.
Toprak Analizinde Nelere Bakılır?
TOPRAK BESİN ANALİZİ NİÇİN GEREKLİ
Bitkilerde diğer canlılarda olduğu gibi büyüme ve gelişmelerini tamamlayabilmek için besinlere ihtiyaçları vardır. Bu besinlerin bir kısmını topraktan bir kısmını havadan karşılarlar. Toprak bir besin deposudur. Bitki ihtiyacı olan besinlerin çoğunu buradan karşılar. Bizim için en önemli husus bu depoda hangi gıda maddesinin ne miktarda bulunduğudur. Bilinçli bir gübreleme bitkinin ihtiyacı ile depodaki(topraktaki) mevcutların bilinmesi ile mümkündür. Bunu bilmemiz gerekir ki eksikleri tamamlayalım.Bunun bilmenin tek yolu TOPRAK TAHLİLİ’nden geçer.
Bu gün kullandığımız gübrelerin hiç biri saf değildir.Belirli oranlarda besin maddeleri ihtiva eder , geri kalan kısım ise dolgu maddesidir.Gübreleri üzerinde çeşitli rakamlar görürüz.Bunlar gübrede bulunan besin ana besin maddelerinin oranlarını gösterir.Bunlar sırayla Azot- Fosfor –Potasyum’dur.Örneğin DAP Gübresinin üzerinde 18-46-0 yazısını görürüz.Bu 100 kg gübrede 18 kg Azot,46 kg Fosfor ve 0 kg Potasyumdur.Gübrelerin özerinde tek rakam gördüklerimiz de genelde Azot oranını gösterir.Örneğin %26 AN gübresinde 100 kg gübrede 26 kg Azot ihtiva ediyor demektir.
Yurdumuzda kullanılan Azotlu Gübreler AS%21, AN%26,Üre %46 ‘dir. Yurdumuzda en çok kullanılan Fosforlu gübreler Triple Süper Fosfat ve DAP’tır. Fosforlu gübreler toprakta sıkı şekilde tutunurlar ve fazla hareket etmezler.Onun için bu gübrelerin Sonbahar ve Kış aylarında toprağa verilmeleri uygundur.Bu gübreler toprak yapısına göre belirli derinliğe atılmalıdır. Azotlu gübreler ise toprakta hareketlidirler ve toprağa tutunmazlar.Erken atıldıklarında genellikle toprağın alt tabanlarına kadar ilerlerler dolayısıyla bitkiye faydalı olmazlar.Bir bölümü ekimle beraber diğer bölümü bir veya ikiye bölünerek bitki gelişimi sırasında bitkinin ihtiyacı olduğu zaman verilmelidir.
Hububatta ekimde DAP gübresi kullanırız. Böylelikle Fosforun tamamını,azotun bir kısmını ekimle birlikte veririz.Gelişme döneminde de Azotlu gübreler kullanarak kalan azot ihtiyacını gideririz. Bitkinin ihtiyacı olan besin maddelerinden azotu toprağa baklagiller aracılığı ile de verebiliriz. Baklagiller havadaki serbest azotu toprağa verirleri.Bir dekar Soya Fasulyesi yılda 18,Nohut 9,mercimek 10,yonca 24 kg saf azot biriktirirler.Bu şu anlama gelir;Soya Fasulyesi 31, nohut 35 ,mercimek 42,yonca ise 100 kg %26 Amonyum Nitrat gübresini toprağa veriyor demektir.Baklagiller,kendinden sonra yetiştirilen bitkilere yukarıda açıklanan miktarda gübre veriyor demektir.
Azotu toprağa az verirsek;Bitkinin gelişmesi durur ve bitki bodur kalır,Hububatta sapa kalkma başlangıcında olursa yapraklar açık yeşil bir renk alır.Saplar ince zayıf, başaklar kısa kalır ve taneler iyi olgunlaşmaz. Azotu çok verirsek;bitki hızla büyür ekinler yatar,üründen ziyade sap verimi olur,bitkinin kurağa, soğuğa,hastalık ve zararlılara dayanıklılığı azalır. Fosforu az verirsek;saplar zayıf kalır ,kök büyümesi ve hububatta sapa kalkma sınırlı olur,verim düşer,bitkinin soğuğa ve hastalıklara karşı dayanıklılığı azalır,dane dökümü olur.
Toprak yukarıda anlattığımız ana besin maddeleri yanında yardımcı besin maddeleri de mevcuttur.Ama bu yardımcı maddeler bitki bünyesinde çok az bulunurlar ve bitkiler tarafından az tüketilirler.Toprakta belirli miktarlarda bulunurlar ve eksikliklerinde bitkilerde maraz oluştururlar.Yardımcı besin maddeleri belirli oranlarda sıvı gübrelerde bulunurlar. Bitki besin maddelerinin alımını engelleyen en önemli unsur Toprağın PH’dır.Bunu insanlardaki tansiyona benzetebiliriz.Toprağın tansiyonun 0-14 arasında değişen değerlere bölünmüştür.
Bitkilerin gıda ortamından tam olarak faydalanabilmesi için PH değerinin 6-8 arasında olması istenir.Bu değerin altında ve üstünde değerler besinlerin alımını ,besinin çeşidine ve ph değerine göre kısıtlar.PH değeri toprak tahlili ile ölçülebilir.PH istenilen değerlerden düşük çıkarsa yükseltmek için toprağa kireç,yüksek çıkarsa düşürmek için toprağa kükürt uygulaması yapılır.Kullandığımız AN %26 gübresinde dolgu maddesi içerisinde belirli oranda kireç bulunmaktadır.AS%21 gübresinde ise belirli oranda kükürt bulunmaktadır.Görüldüğü üzere bitkinin Azot ihtiyacını karşılayan iki gübreden biri toprağın tansiyonunu çıkarırken biri düşürmektedir.Bitkinin gelişme döneminde kullandığımız ve aynı işi gören bu 2 azotlu gübreyi toprağın tansiyonunu dengede tutmak için 2 yıl AN%26 kullanıyorsak,1 yıl muhakkak AS%21 kullanmalıyız.
Toprağa attığımız ahır gübreleri ve ticaret gübreleri toprağın tansiyonu(PH’ını)değiştirirler.Bu yüzden bu gübreler atılmadan önce toprak tahlili yapılmalıdır Ayrıca bitki besin maddeleri arasında geçimsizlikte vardır.Yani bir besin maddesinin toprakta gereğinde fazla bulunması diğer besin maddesinin alımını engeller.Toprak tahlili yapmadan attığımız gübreler belki de fayda yerine zarar oluşturmaktadır. Fazla yağış, kuraklık,düşük toprak sıcaklığı gibi ortamlar besin maddelerinin alımını güçleştirir.Toprağın yeterince ısınmadığı dönemde toprağa atılan gübrenin bitkiye faydası olmadığı gibi yıkanma ile kaybolma tehlikesi vardır. Toprakta bulunan yabancı otlarla mücadele edilmezse bizim bitkimizin besinini sömürürler ve gelişme ve verim istediğimiz gibi olmaz.
Tarlamıza 2-3 yılda bir ahır gübresi atarak toprağın yapısını düzeltmeliyiz. Toprağa ahır gübresi atarak; toprağın besin maddelerini tutma kabiliyetini arttırırız, toprakta gözle göremediğimiz canlılar olan mikro organizmaların sayısını arttırırız ki topraktaki besin maddelerinin bitki emrine girmesi için bu canlılara ihtiyaç vardır, topraktaki oksijeni arttırarak kök çürüklükleri engelleriz yani toprağı havalandırırız, toprağın su tutma kapasitesini arttırırız .
Eğer toprakta pulluk tabanı dediğimiz 35 cm derinlikteki betonlaşmış tabaka mevcutsa, bitki bu tabakanın üzerinde besin sıkıntısı çekerken bu tabakanın altındaki besin maddelerinden faydalanmaz. Toprak tahlili yaptırmadan attığımız her gübrelemede bitkiye fayda yerine zarar veriyor olabiliriz. Ürünümüzü ekmeden toprak tahlili yaptıralım
Konu İle İlgili Dokümanlar
Arılar, yarım kilo bal yapabilmek için iki milyondan fazla çiçekten bitki özü toplamak zorundadırlar.
Sorhocam.com 2014 yılında Ziraat Mühendisi Arafa KARAÇELEBİ tarafından kurulmuş olup herkesin faydalanabilmesi için ücretsiz olarak hizmet vermektedir.
Bitki hastalıkları, bitki zararlıları, yabancı otlar, şifalı bitkiler, arıcılık, bayilik sınavı notları, bayilik sınavı soruları, online testler, kimyasal analiz yöntemleri, bitki besleme ve gübreleme, tarımsal destekler, peysaj ve süs bitkileri, kimyasal analiz yöntemleri, hijyen eğitimi, pest kontrol yöntemleri