Kereviz Tarımı: Kök, Sap Ve Yaprak Çeşitlerinin Yetiştirme

🥕 Kereviz Tarımı: Kök, Sap ve Yaprak Çeşitlerinin Yetiştirilmesi

Kereviz (Apium graveolens), serin ve ılıman iklimleri seven, sonbahar-kış sebzesi olarak yetiştirilen, besin değeri yüksek bir bitkidir. Genellikle kök ve sap kısımları için yetiştirilir.

İşte başarılı bir kereviz tarımı için adım adım rehber:

1. İklim ve Toprak İstekleri

• İklim: Ilıman iklimleri sever. Kışları ılık, yazları çok sıcak ve kurak geçmeyen yerler idealdir.

  • Optimal Sıcaklık: $15-20^{\circ}C$ (Bitkilerin optimum gelişme sıcaklığıdır).

  • Düşük Sıcaklık Etkisi: Çok düşük sıcaklıklar yumrularda (köklerde) zarara neden olabilir.

  • Gölgeleme: Fazla ışıktan hoşlanmaz, gölge yerlerde daha iyi gelişim gösterebilir.

• Toprak:

  • Bünye: Derin bünyeli, tınlı-kumlu veya hafif killi, organik maddece zengin toprakları sever.

  • Kaçınılması Gereken: Uzun süre su tutan ağır topraklar, kök çürüklüğüne neden olabilir.

  • pH: 6.0 ila 7.0 arasında (Nötr değerler) olması istenir.

2. Çoğaltma ve Fide Hazırlığı

Kereviz tarımında genellikle tohum yerine fide kullanılır.

• Tohum Miktarı: Bir dekar (1000 $m^2$) alan için 10-20 gram tohum yeterlidir.

• Tohum Ekim Zamanı (Fidelik): Bölge iklimine göre Şubat ile Nisan arasındaki dönemde soğuk yastıklara ekim yapılır.

• Çimlenme: Optimum hava sıcaklığı $21^{\circ}C$'dir. Çimlenme 15-20 gün sürer.

• Fide Bakımı: Fideler 4-5 yapraklı olunca tarlaya dikime hazırdır.

  • Dikimden bir gün önce fideler bol suyla sulanmalıdır.

  • Fidelerin sökümden zarar görmemesi için kök ve yaprakları makasla budanır (kısaltılır).

3. Toprak Hazırlığı ve Dikim

🚜 Toprak Hazırlığı

• Toprak birkaç kez derinlemesine sürülerek işlenmeli ve havalandırılmalıdır.

• Organik Gübre: Dekara 3-4 ton iyi yanmış çiftlik gübresi ekim veya dikim öncesi uygulanmalıdır.

🧪 Gübreleme

• Taban Gübreleme: Fosfor ve Potasyum taban gübresi olarak dikimden birkaç hafta önce verilir.

• Azot (N): Kumlu topraklarda $15-16 \text{ kg N/dekar}$, ağır topraklarda $24 \text{ kg N/dekar}$ kadar verilmesi gerekebilir. Azotlu gübre, bitki gelişimine bağlı olarak bölümlenerek verilmelidir.

• Bor (Bo): Bor eksikliği görüldüğünde, dikimden yaklaşık 6 hafta sonra yapraktan uygulama yapılabilir.

📏 Dikim

• Dikim Zamanı: Mayıs ayının başından Haziran sonuna kadar (çeşide ve bölgeye göre).

• Dikim Yöntemi: Genellikle dar masura tek veya çift sıralı dikim tekniği uygulanır.

• Dikim Aralıkları:

  • Kök Kereviz: Sıra arası 50-60 cm, sıra üzeri 30-40 cm.

  • Sap Kerevizi: Sıra arası 40-50 cm, sıra üzeri 25-30 cm.

• Dikim: Fideler, büyüme ucu (tepe noktası) toprak seviyesinin biraz üzerinde kalacak şekilde dikilmelidir.

4. Bakım İşlemleri

💧 Sulama

• Kereviz, toprağın kurumasına karşı çok duyarlıdır ve düzenli sulama ister.

• Özellikle Temmuz – Ağustos aylarında yağmurun yetersiz olduğu dönemlerde sulama uygun olur.

• Yöntem: Dikimden hemen sonra yağmurlama sulaması önerilir. Toprak sürekli nemli tutulmalıdır.

🔪 Çapalama ve Boğaz Doldurma

• Çapalama: Yabancı ot mücadelesi ve toprağın havalanması için düzenli olarak yüzlek (yüzeysel) çapa yapılmalıdır.

• Boğaz Doldurma (Kök Kerevizde): Bitki gövdesinin yeşillenmesini önlemek ve istenen beyaz rengi almak için gövdenin toprağın altına alınması işlemidir.

🔄 Ekim Nöbeti

• Havuç, maydanoz veya sap kerevizi gibi kök bitkileriyle art arda ekim yapılmamalıdır.

• Ekin periyodu maksimum 2-3 yıldır. Pırasa, soğan ve tahıllar, kereviz için uygun ön bitkilerdir.

5. Hasat

• Hasat Süresi: Çeşide, iklime ve bakıma bağlı olarak 85 ila 120 gün arasında gelişir.

• Hasat Yöntemi:

  • Kökler, çapa ile gevşetilip elle çekilerek topraktan çıkarılır.

  • Köklerin boğaz kısımları kesilir, alt ve yan kısımlardaki ince kökler temizlenir.

  • İyice yıkandıktan sonra pazara sunulur (kasa, torba veya küçük çuvallar ile).

• Verim: Dikim sıklığı, çeşit özelliği ve bakım şartlarına bağlı olarak dekardan 2-5 ton kök kerevizi alınabilir.