Elma Anaçları Nelerdir?

Elma Anaçları

Elma yetiştiriciliğinde tohum veya klon anacı kullanılmaktadır.

a)- Tohum  anaçları (Generatif anaçlar)

Anaç üretiminde kullanılan tohumlar yabani veya kültür çeşitlerinden alınırlar. Çöğür anaçları yüksek boylu ağaçlar meydana getirir ve gençlik kısırlığı gösterirler. Tohum anacına aşılı çeşitler geç meyveye yatarlar ve  de bahçeye dekara 15-25 arasında fidan dikilir.

b)-  Klon Anaçları (Vegetatif Anaçlar)

Budama, ilaçlama, seyreltme, hasat ve diğer bahçe işlerinde kullanılan işçi ücretlerinin yüksek olması, ülkemizde yetiştiricileri modern meyveciliğe yöneltmektedir. Vegetatif olarak üretilen elma klon anaçları çok bodurdan çok kuvvetliye kadar değişmektedir.

1. Çok Bodur     :   M 8, M 9, M 27
2. Bodur            :   M 26
3. Yarı Bodur   :   M 7, MM 106
4. Kuvvetli        :   M 2, MM 104, MM 111
5. Çok Kuvvetli :   M 16, M 25, MM 109, yerel ve geleneksel tohum (Çöğür) anaçları.

Bu anaçlardan bugün meyvecilikte en çok kullanılanları M 9 ve MM 106'dır.

M 9: (Çok Bodur) Bodur anaçlar içinde dünyada en çok kullanılan anaçtır. Bu anaç üzerine aşılanacak elma çeşitlerinin %65-70 oranında bodurlaşmalarını sağlar.Su tutan taban arazilerde iyi sonuç vermez. Verimli topraklarda daha iyi gelişirler.

Dikimden itibaren ömrü boyunca desteğe ihtiyaç duyarlar. Dikimden hemen ertesi yıl meyve vermeye başlarlar. Bahçelerde ağaçlar ince iğ şekli terbiye sistemine göre şekillendirilirler ve budanırlar. Bu sistemi kullanmanın amacı; dikimi izleyen ilk yıllarından itibaren daha erken yaşlarda arazinin tamamını meyve dal ve dalcıkları ile kaplayarak birim alandan azami ürün alınmasıdır.

M 9 anacı üzerine aşılanan çeşitlerle oluşturulan ağaçlar 15-20 yıl, hatta daha uzun yıllar bahçede kalırlar. Verimli topraklarda ağaç başına 60-70 kg a kadar ürün alınabilir. Dekara düşecek ağaç sayısı en az 80-100 adet, verimli topraklarda ise 140-150 adettir. Dekardan 6-8 ton ürün alınabilir.

MM 106: (Yarı bodur)  Bugün dünyada ve yurdumuzda en çok tercih edilen anaç olup,  hem yarı bodur (Spur tipi) anaçlar hem de özellikle kuvvetli gelişen çeşitler için uygun bir anaçtır. Çok iyi kök sistemi oluştururlar ve kazıkla desteklemeye ihtiyaç göstermezler. Yarı bodurlaştırıcı çok verimli tınlı toprakları seven, toprakta iyi tutunabilen kök sistemine sahip, ilkbahar gelişme dönemine ve yaprak dökümüne çok geç başlama eğiliminde olan bir anaçtır.Drenaj sorunu olan yerlerde iyi sonuç vermez.

Yarı bodur ağaçlar oluştururlar, dikimi izleyen 2-3 üncü yıllarda önemli ölçüde meyveye yatarlar. Hem yarı bodur hem de özellikle kuvvetli gelişen çeşitler için uygun bir anaçtır. MM 106 üzerine yarı bodur gelişen (Starkrimson Delicious, Starkspur Golden Delicious) çeşitler aşılanmış fidanlardan bahçe kurulacağı zaman, ağaçları kuvvetlendirmek için 3 yıl meyve almayıp çiçekleri koparmak gerekir. Üzerine kuvvetli gelişen çeşitler aşılandığında değişik doruk dallı (modifiye lider), yarı bodur çeşitler aşılandığında ise çam şekli (bir lider ve çok sayıda yan dallı) terbiye sistemi tavsiye edilmektedir.