Elma Göz Kurdu (Anthonomus Pomorum) Zararlısı

Elma Göz Kurdu, elma ve bazen armut gibi meyve ağaçlarının erken ilkbahar dönemindeki çiçeklenmesine büyük zarar veren önemli bir zararlıdır.

Bu zararlı, genellikle Elma Çiçek Delicisi veya Elma Çiçek Hortumlu Böceği olarak da bilinir. Latince adı Anthonomus pomorum'dur ve Anthonomus cinsi içerisinde yer alır.

🍎 Elma Göz Kurdu (Anthonomus pomorum) Zararlısı

1. 🔍 Tanımı ve Yaşam Döngüsü

• Zararlı: Anthonomus pomorum (Hortumlu Böcek/Kınkanatlılar).

• Görünüm: Yetişkin böcekler 4-5 mm uzunluğunda, grimsi kahverengi renkli ve karakteristik uzun bir hortuma (rostrum) sahip küçük kınkanatlılardır.

• Kışı Geçirme: Yetişkin böcekler, kışı ağaç kabuklarının altında, dökülmüş yaprakların arasında veya toprak çatlaklarında gizlenerek geçirirler.

• Erken Bahar Aktivitesi: İlkbaharda, hava sıcaklığı $10^{\circ}\text{C}$'nin üzerine çıktığında, böcekler kışlaklarından çıkar ve elma ağacının tomurcuklarına (gözlerine) doğru hareket ederler.

• Yumurta Bırakma: Dişi böcekler, henüz açmamış olan çiçek tomurcuklarının içine, hortumlarıyla açtıkları deliklere tek tek yumurta bırakır ve deliği dışkılarıyla kapatır.

• Zarar Veren Dönem: Yumurtadan çıkan larva (kurt), tomurcuğun içinde beslenir ve tomurcuğun iç organlarını tamamen tüketir. Larva, tomurcuğun içinde pupa olur ve erginleşir. Yeni çıkan erginler yaz aylarında beslenir ve kışlamak için sığınır.

2. 💣 Zararları

Elma Göz Kurdu'nun zararı, sadece tek bir dönemde yoğunlaşır, ancak bu dönem verim için kritik öneme sahiptir:

• Tomurcuk Hasarı: Larva, tomurcuğun içinde beslendiği için, enfekte olan tomurcuklar tamamen gelişemez. Çiçekler açmak yerine, kahverengileşir, kurur ve bükülmüş, koyu renkli, kapalı bir şemsiye görünümü alır. Bu görünüm'siyah göz' veya'kahverengi tomurcuk' olarak adlandırılır.

• Verim Kaybı: Zararlının asıl ekonomik zararı, meyve verecek olan çiçekleri yok etmesidir. Ağaçtaki tomurcukların büyük bir yüzdesinin zarar görmesi, o sezonki elma verimini ciddi şekilde düşürür.

• Kalite Kaybı: Sağlıklı tomurcuklar daha sonra açsa bile, ağacın meyve yükü azalmış olur.

3. 🛡️ Mücadele Yöntemleri

Mücadele zamanlaması, böceğin kışlaktan çıkış dönemi ile çiçek tomurcuklarının açılma dönemi arasındaki kısa süreye odaklanmalıdır.

A. Kültürel ve Mekanik Önlemler

• Ağaç Çevresi Temizliği: Kışlık yerleri (barınakları) yok etmek için dökülmüş yapraklar, otlar ve budama artıkları temizlenmelidir.

• Kışlak Kontrolü: Ağaç gövdeleri ve dalları üzerindeki gevşek kabukları temizlemek, böceğin kışladığı yerleri azaltır.

• Fiziksel Toplama: Erken ilkbaharda kışlaktan çıkan ergin böcekleri silkeleyerek branda veya örtü üzerine düşürüp toplamak ve imha etmek. (Özellikle küçük bahçelerde etkilidir.)

B. Kimyasal Mücadele

Kimyasal mücadele zamanlaması hayati önem taşır:

1. Zamanlama (En Kritik Dönem): İlaçlama, ergin böceklerin kışlaktan çıkıp tomurcuklara yöneldiği, ancak tomurcuklar henüz açılmadığı (pembe tomurcuk dönemi öncesi) zamanda yapılmalıdır. Bu dönem, tarımsal olarak 'fare kulağı' veya 'yeşil uç' dönemi olarak adlandırılır.

   • Amaç: İlaç, dişi böcekler yumurtlamaya başlamadan önce erginleri öldürmelidir. Yumurta tomurcuğun içine bırakıldıktan sonra ilaç etki edemez.

2. Zarar Eşiği: İlaçlama kararı, genellikle tomurcukların %5'inden fazlasında ergin böcek tespit edildiğinde alınır.

3. Etken Maddeler: Mücadelede genellikle Piretroid grubu veya organofosfat grubu etkili maddeler kullanılır. Ancak, Arı Zehirlenmesi Riskine karşı dikkatli olunmalıdır. Çiçeklenme döneminde veya çiçeklenme yaklaştığında arılara zarar veren ilaçlar kesinlikle kullanılmamalıdır.

4. Dikkat: Ergin böcekler tomurcuğa yumurtayı bırakıp kapattıktan sonra yapılan ilaçlamalar, larvaya ulaşamadığı için genellikle etkisiz kalır. Bu yüzden zamanlama, mücadelenin anahtarıdır.