Portakal Ağacı Nasıl Aşılanır? T-Göz Aşısı Ve Anaç Kullanımı

🍊 Portakal Ağacı Ne Zaman ve Nasıl Aşılanır? Turunç Anaç Üzerine Aşılama Rehberi

Portakal ve diğer turunçgil (narenciye) türleri, genellikle hastalıklara ve olumsuz toprak koşullarına daha dayanıklı olan turunç (acı portakal, Citrus aurantium) anacı üzerine aşılanır. Turunçgil aşılamasında başarı, doğru zamanda ve hızlı uygulanan Göz Aşısı teknikleriyle sağlanır.

İşte portakal ağacının aşılanması için en uygun zamanlar ve adım adım teknikler:

BÖLÜM 1: PORTAKAL AĞACI AŞISININ ZAMANLAMASI

Turunçgiller, diğer ılıman iklim meyve ağaçları gibi derin bir kış uykusuna yatmadığı için, aşılama zamanı ağacın aktif büyüme döngülerine (özsu yürütmeye) göre belirlenir.

1. İlkbahar Sonu – Erken Yaz: Ana Aşılama Dönemi

Bu dönemde yapılan aşılar hızla tutar ve hemen büyümeye başlar.

• İdeal Zaman: Nisan sonu – Haziran başı.

• Anaç Durumu: Ağacın ilk büyük büyüme atağıdır. Kabuk, odun dokusundan kolayca ayrılır (kaygan durum).

• Kullanılan Teknikler: T-Göz Aşısı, Yongalı Göz Aşısı.

2. Yaz Sonu – Sonbahar Başı: Yedek Aşılama Dönemi

Bu dönemde yapılan aşılar tutar, ancak kış uykusuna girecekleri için büyüme yavaşlar veya durur. Büyümeye bir sonraki ilkbaharda başlar.

• İdeal Zaman: Ağustos – Eylül ortası.

• Anaç Durumu: İkinci bir aktif büyüme dönemidir, kabuk tekrar kayganlaşır.

BÖLÜM 2: EN BAŞARILI PORTAKAL AŞISI TEKNİKLERİ

Portakal fidanı yetiştiriciliğinde temel yöntem, T-Göz Aşısıdır.

1. T-Göz Aşısı (Kalkan Göz Aşısı / T-Budding)

Portakal fidanı ve narenciye yetiştiriciliğinde ticari standarttır.

• Ne Zaman: Kabuğun kaygan olduğu ilkbahar sonu veya yaz sonu.

• Ne İçin: Genç turunç (anaç) fidanlarının aşılanması.

Adım Adım Uygulama:

1. Anaçta T Kesimi: Anaç fidanın gövdesine (genellikle 10-20cm yükseklikten), keskin bir bıçakla sadece kabuğu delecek şekilde T harfi şeklinde bir kesik atılır.

2. Gözün Hazırlanması: İstenen portakal çeşidinin dalından (aşı kalemi), bir yaprak sapı ve tomurcuğu içeren kalkan şeklinde bir parça kesilir. Narenciyede bu parçadaki odun dokusu mümkün olduğunca çıkarılmalıdır.

3. Yerleştirme: T kesiğindeki kabuk, bıçağın ucuyla nazikçe aralanır. Göz kalkanı, kabukların altına aşağı doğru kaydırılarak yerleştirilir.

4. Bağlama: Göz (tomurcuk) açıkta kalacak şekilde, kesiğin tamamı hava almayacak biçimde elastik aşı bandı ile sıkıca sarılır.

2. Yongalı Göz Aşısı (Chip Budding)

Kabuğun tam olarak kaygan olmadığı dönemlerde veya daha sert kabuklu anaçlarda alternatif olarak kullanılır.

• Ne Zaman: Kabuğun durumu müsait olmadığında İlkbahar veya Yaz sonu.

• Ne İçin: T-Göz aşısının başarısız olduğu durumlar.

• Uygulama: Anaçtan bir yonga yuvası çıkarılır, aşı kaleminden alınan göz yongası bu yuvaya yerleştirilir ve üzeri tamamen sarılır.

3. Kabuk Aşısı (Bark Grafting)

Verimsiz, kalın gövdeli eski portakal ağaçlarının çeşidini değiştirmek (tepe aşılama) için kullanılır.

• Ne Zaman: İlkbahar sonu, özsu akışı başladığında.

• Uygulama: Anaç gövdesi kesilir, kabuk altına kalemler yerleştirilir, sabitlenir ve tüm kesik yüzeyler macunla kapatılır.

BÖLÜM 3: BAŞARILI BİR PORTAKAL AŞISININ PÜF NOKTALARI

1. Turunç Anaç Kullanımı: Portakal aşılaması için en yaygın anaç turunçtur. Turunç, kök boğazı çürüklüğüne (Phytophthora) ve diğer hastalıklara karşı dayanıklıdır.

2. Hızlı Çalışma: Narenciye gözleri kuruduğunda hızla ölür. Kesme ve yerleştirme işlemleri çok hızlı yapılmalıdır.

3. Gözlerin Su Tutması: Aşı kalemlerini alırken yaprakları hemen kesilmeli, ancak sapları bırakılmalıdır. Yaprak sapları aşıyı takarken bir'tutacak' görevi görür ve gözün kurumadığını gösterir (eğer sap 3-4 gün sonra dokunmayla düşüyorsa, aşı tutmuştur).

4. Sıcaklık Kontrolü: Aşılama sonrası ideal sıcaklık 20-30c arasındadır. Aşırı soğuk veya aşırı sıcak hava koşullarından kaçınılmalıdır.

Anahtar Kelimeler:

• Portakal aşısı ne zaman yapılır

• Narenciye aşılama teknikleri

• Turunç üzerine portakal aşısı

• T-Göz aşısı portakal

• Portakal fidanı aşılama