Fıstık Psillidi (Karabasma) Belirleri Ve Özellikleri

🦗 Fıstık Psillidi (Karabasma)

🔎 Zarar Şekli ve Belirtileri

Fıstık psillidinin hem erginleri hem de özellikle nimfleri (yavru dönemleri) ağaçta zarar yapar.

1. Bitki Özsuyu Emme: Nimfler, yaprakların alt yüzeyinde ve genç sürgünlerde bitki özsuyunu emerek beslenir. Bu durum, yapraklarda beslenme bozukluklarına, sararmaya ve erken dökülmeye neden olur (Karabasma).

2. Bal Salgısı (Honeydew): Nimfler beslenirken, sindiremedikleri fazla şekeri dışarı atarlar. Bu şekerli sıvıya 'bal salgısı' (Honeydew) denir. Yaprakların alt yüzeyinde, salkımlarda ve dallarda yapışkan bir tabaka oluşturur.

3. Fümejin (Kara Bulaşık): Bal salgısının üzerinde, fümejin (kara bulaşık) adı verilen siyah renkli küf mantarları gelişir. Bu küf tabakası, yaprağın fotosentez yapmasını engeller, fıstıkların dış kabuğunu kirletir ve kalitesini düşürür.

4. Meyve Bozuklukları: Erken dökülen yapraklar nedeniyle, ağaçlar yeterince besin üretemez. Bu durum, meyve içlerinin dolmamasına (boş fıstık oluşumu) ve ürün kalitesinin düşmesine yol açar.

5. Tomurcuk Zararı: Şiddetli enfeksiyonlarda, bir sonraki yılın meyve tomurcukları zarar görerek ağacın o yılki verimini bile tehlikeye atabilir.

🛡️ Mücadele Yöntemleri

Fıstık Psillidi mücadelesinde esas, zararlının popülasyonunu ve yumurtalarını azaltmaya odaklanmaktır.

1. Kültürel Önlemler

• Budama: Ağacın havalanmasını artıracak doğru budama yöntemleri uygulanmalıdır. İyi havalanan ve ışık alan ağaçlarda psillit popülasyonu daha az gelişir.

• Sulama ve Gübreleme: Dengeli sulama ve gübreleme yapılmalıdır. Aşırı azotlu gübreleme, genç sürgün gelişimini artırarak psillitlerin beslenmesine uygun ortam hazırlar.

2. Kimyasal Mücadele

Mücadelede zamanlama, ilacın etkinliği açısından kritik öneme sahiptir.

• Kışlık Mücadele: Gerekli durumlarda, ağaçlar kış dinlenmesindeyken kışlık yağlar kullanılarak daldaki kışlayan yumurtalar hedef alınır.

• Yazlık Mücadele (Esas Mücadele): İlaçlama zamanının belirlenmesi için gözlem (sürvey) esastır. En uygun zaman:

  • Yazlık ilaçlama, yeni çıkan nimf (yavru) popülasyonunun yoğun olduğu dönemde yapılır.

  • Yaprak Başına 20-30 Nimf sayımı yapıldığında kimyasal mücadeleye başlanmalıdır.

  • Kullanılacak ilaçlar, zararlının biyolojik dönemine uygun seçilmeli ve ruhsatlı olmalıdır. Genellikle sistemik ve temas etkili ilaçlar kullanılır.

  • Psillidlerin hızla direnç geliştirmemesi için, farklı etki mekanizmasına sahip ilaçlar dönüşümlü olarak kullanılmalıdır.

3. Biyolojik Mücadele

• Doğal düşmanlar (avcı böcekler, parazitoitler) psillit popülasyonunu kontrol altında tutmada önemlidir.

• Kimyasal mücadele planlanırken, bu faydalı böceklere en az zarar verecek ilaçlar ve uygulama zamanları tercih edilmelidir.

Bu zararlıya karşı en güncel ve etkili kimyasal mücadele programı için yerel Tarım ve Orman Müdürlüklerinden teknik destek almanız önemlidir.