Tarım İlacı Kullanırken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

Tarım ilaçları (pestisitler), bitkileri zararlılardan ve hastalıklardan korumak için kritik öneme sahip olsa da, doğru kullanılmadığında hem çevreye hem de insan sağlığına ciddi zararlar verebilir.

İşte tarım ilacı kullanırken dikkat edilmesi gereken en önemli hususlar, güvenlik, etkinlik ve çevre koruma başlıkları altında özetlenmiştir:

⚠️ I. Güvenlik ve Koruyucu Önlemler (Kullanıcı Sağlığı)

Tarım ilacı uygulayan kişinin (operatörün) sağlığını koruması en öncelikli konudur.

• Kişisel Koruyucu Ekipman (KKE): İlaçlama sırasında daima tam KKE kullanılmalıdır. Buna şunlar dahildir:

  • Tulum: Su geçirmez, uzun kollu ve bacaklı özel ilaçlama tulumu.

  • Maske/Filtre: Kimyasalın türüne uygun, gaz veya toz maskesi (filtreli maske) kullanılmalıdır.

  • Gözlük: Koruyucu, yanları kapalı gözlük veya yüz siperi.

  • Eldiven: Kimyasallara dayanıklı, sızdırmaz nitril veya neopren eldivenler (kumaş veya deri eldiven asla kullanılmamalıdır).

  • Ayakkabı: Uzun konçlu, kimyasala dayanıklı çizmeler.

• Talimatları Okuma: İlaç etiketindeki 'Kullanma Talimatı' ve 'Güvenlik Bilgi Formu (GBF)' mutlaka dikkatle okunmalı ve talimatlara harfiyen uyulmalıdır.

• Sigara ve Yemek: İlaçlama sırasında ve hazırlığı aşamasında kesinlikle sigara içilmemeli, yiyip içilmemeli ve sakız çiğnenmemelidir.

• İlk Yardım: Zehirlenme belirtileri görülürse derhal çalışmaya son verilmeli, üzerindeki KKE çıkarılmalı ve en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Etiket doktora gösterilmelidir.

📈 II. Etkinlik ve Uygulama Tekniği

Doğru zamanlama ve teknik, ilacın etkinliğini ve başarısını belirler.

• Doğru Teşhis: İlaç kullanmadan önce karşılaşılan zararlı veya hastalığın mutlaka doğru teşhis edilmiş olması gerekir. Yanlış teşhis, hem zaman ve para kaybına hem de gereksiz kimyasal kullanımına yol açar.

• Ruhsat Kontrolü: Kullanılacak ilacın, hedef zararlı/hastalık ve hedef bitki (ürün) üzerinde ruhsatlı olduğundan emin olunmalıdır.

• Doz ve Konsantrasyon: Etiket üzerinde belirtilen önerilen doz (dekar başına) veya konsantrasyon (100 litre suya) kesinlikle aşılmamalıdır. Düşük dozlar etkisizlik yaratırken, yüksek dozlar fitotoksiteye (bitkiye zarar) ve kalıntıya yol açar.

• İlaçlama Zamanı (Hava Koşulları):

  • İlaçlama, rüzgarın az olduğu (tercihen 15 km/saat altı) zamanlarda yapılmalıdır. Şiddetli rüzgar ilacın sürüklenmesine (drift) neden olur.

  • Yağış beklenmeyen bir zamanda yapılmalıdır. İlaçlamadan hemen sonra yağan yağmur, ilacın yıkanıp gitmesine neden olur.

  • Yüksek sıcaklıkta (genellikle 28°C üzeri) ilaçlama yapılmamalıdır. Yüksek sıcaklık, buharlaşmayı artırır ve bitkiye zarar verebilir.

• Karışabilirlik: Birden fazla ilaç veya gübre karıştırılacaksa, etiketlerde belirtilen karışabilirlik talimatlarına uyulmalı ve küçük bir deneme (ön karışım testi) yapılmalıdır.

♻️ III. Çevre ve Tüketici Güvenliği

Çevreye ve hasat edilecek ürüne olan zararı en aza indirmek esastır.

• Kalıntı Süresi (PHI): Her ilacın bir Son İlaçlama ile Hasat Arasındaki Süre (PHI - Pre-Harvest Interval) değeri vardır. Bu süreye kesinlikle uyulmalıdır. Belirtilen süreden önce hasat edilen ürünler, insan sağlığı için tehlikeli seviyede ilaç kalıntısı taşıyabilir.

• Su Kaynakları: İlaçlama yapılırken ve ilaç hazırlarken su kaynaklarına (gölet, dere, kuyu vb.) sızmayı veya bulaşmayı önlemek için azami dikkat gösterilmelidir.

• Arılar ve Faydalı Böcekler: İlaçların arılar üzerindeki etkisi kontrol edilmeli. Arıların aktif olduğu dönemlerde (özellikle çiçeklenme zamanında) arılara zararlı ilaçlar kullanılmamalıdır. Kullanılması gerekiyorsa, arıların uçuş saatleri dışında (akşam serinliğinde) uygulama yapılmalıdır.

• Atık İmhası: Boş ilaç ambalajları, çevreye veya su kaynaklarına atılmamalıdır. Ambalajlar usulüne uygun olarak üç kez durulanmalı (triple rinse) ve ilgili atık toplama sistemlerine teslim edilmelidir. İlaçlama sonrası makine ve ekipman, tarla kenarında değil, güvenli bir alanda yıkanmalıdır.

Bu kurallara uymak, hem tarımsal verimliliği artırır hem de insan ve çevre sağlığını korur. Unutulmamalıdır ki, Entegre Zararlı Yönetimi (IPM) çerçevesinde kimyasal mücadele son çare olarak düşünülmelidir.