Güllerde Aşılama Teknikleri Nelerdir? – Adım Adım Rehber

🌹 Güllerde Aşılama Teknikleri Nelerdir? – Adım Adım Rehber

Gül yetiştiriciliğinde aşılama, istenilen renk, form ve kokuya sahip yediveren, çalı, sarılıcı veya standart (ağaç) gül çeşitlerini, hastalıklara ve zorlu toprak koşullarına dayanıklı bir kök sistemine (anaca) aktarmak için kullanılan en yaygın çoğaltma yöntemidir.

İşte güllerde kullanılan temel aşılama teknikleri ve adım adım uygulama rehberleri:

 

1. T-Göz Aşısı (Kalkan Göz Aşısı / T-Budding)

Güllerde ticari olarak en yaygın kullanılan ve en yüksek başarı oranına sahip metottur.

 

🎯 Ne Zaman Yapılır? (En İdeal Zaman)

• Yaz Ortası: Kabuğun kolayca kalktığı (kaygan olduğu) Temmuz - Eylül ayları arasında yapılır. Bu dönemde anaç aktif olarak büyümektedir.

 

🛠️ Gerekli Malzemeler

• Keskin ve sterilize edilmiş aşı bıçağı.

• Aşı kalemi (tomurcukları taşıyan, o yılın sürgünü).

• Aşı bağı (elastik, kendinden yapışkanlı streç bant veya özel T-göz bağları).

• Anaç (Genellikle Rosa canina veya Rosa multiflora gibi yabani gül çeşitleri kullanılır).

 

🔪 Adım Adım Uygulama

Aşama 1: Anaç Üzerinde T Kesimi

1. Anaç gövdesi (genellikle $15-20$ cm yükseklikten veya kök boğazından) diken ve yapraklardan temizlenir.

2. Anaç kabuğuna yatay bir kesik atılır (yaklaşık $1$ cm uzunluğunda).

3. Yatay kesiğin ortasından aşağı doğru, kabuk derinine inecek şekilde dikey bir kesik atılır (yaklaşık 2-3 cm uzunluğunda). Bu kesik, 'T' harfini oluşturur.

 

Aşama 2: Gözün Hazırlanması (Kalkan Kesimi)

1. Aşı kaleminden, bir yaprak ve hemen altındaki tomurcuğu (gözü) içeren kısım seçilir.

2. Gözün yaklaşık 1.5 cm altından başlayıp 1.5 cm üstünden sonlanacak şekilde, kalkan (kalkanımsı) şeklinde bir parça kesilir. Bu parçada çok az odun dokusu bulunabilir ya da hiç odun olmamasına dikkat edilir.

 

Aşama 3: Gözün Yerleştirilmesi

1. Aşı bıçağının ucuyla anacın T kesiğindeki kabuk, her iki yana hafifçe aralanır.

2. Hazırlanan kalkan şeklindeki göz, kabukların altına, T kesiğine aşağı doğru kaydırılarak dikkatlice yerleştirilir. Gözün tam olarak oturması, üstteki yatay kesik çizgilerinin birleşmesi gerekir.

 

Aşama 4: Bağlama

1. Göz (tomurcuk) hariç, kesiğin tamamı aşı bağı ile sıkıca sarılır.

2. Bağlama, gözün anaçla sıkı temas etmesini ve su kaybını önlemesini sağlar.

 

2. Yongalı Göz Aşısı (Chip Budding)

Kabuk kaygan değilken, erken ilkbahar veya sonbahar döneminde de uygulanabilen daha esnek bir tekniktir.

 

🎯 Ne Zaman Yapılır?

• İlkbahar (Mart-Nisan) veya Sonbahar (Eylül-Ekim) aylarında, anacın kabuğunun kalkmadığı dönemlerde idealdir.

 

🛠️ Gerekli Malzemeler

• Aşı bıçağı (T-gözdeki gibi).

• Anaç ve Aşı Kalemi.

• Aşı Bağı (Yongalı göz aşısında, gözün üzerini de kapatacak şekilde sarılabilir, bu sayede kuruması engellenir).

 

🔪 Adım Adım Uygulama

Aşama 1: Aşı Yongasının Hazırlanması

1. Aşı kaleminden, bir yaprağın altındaki tomurcuğu (gözü) içeren ve altında bir miktar odun dokusu bulunan dikdörtgen şeklinde bir yonga (chip) kesilir.

Aşama 2: Anaç Üzerinde Yuva Açma

1. Anacın üzerine, hazırlanan yonga ile tamamen aynı büyüklükte ve derinlikte bir yuva açılır. Önce yonganın alt eğimi ile aynı açıda alttan kesik atılır, ardından üstten kesik atılarak yonga parçası çıkarılır.

Aşama 3: Yerleştirme ve Bağlama

1. Göz yongası, anacın yuvasına yerleştirilir ve yonganın tüm kenarlarının anacın kabuk ve kambiyum dokularıyla tam olarak çakıştığından emin olunur.

2. Aşı bağı ile yonganın üzeri de dahil olmak üzere birleşme noktası sıkıca sarılır. (T-gözün aksine, yongada gözün etrafı da sarılabilir.)

 

3. Yarma Aşısı (Cleft Grafting)

Yarma aşısı, gül üretiminde yaygın olmasa da, özellikle bir gül fidanının üst kısmını (tepe tacını) tamamen değiştirmek veya çok kalın bir anaç üzerine birden fazla kalemi aşılamak için kullanılır.

• Uygulama: Kış sonu, erken ilkbaharda (dormansi dönemi) yapılır.

• Anaç gövdesi kesilir, ortasından yarılır ve kalemin alt kısmı kama şeklinde kesilerek yarığın içine yerleştirilir.

 

✅ Başarının Sırrı: Aşının Tuttuğunu Nasıl Anlarız?

Gül aşılarının tutup tutmadığını anlamak için, aşılamadan sonraki 3-4 hafta boyunca gözlemler yapılmalıdır.

1. Göz Rengi ve Canlılığı: Göz aşılamadan sonra canlı, yeşil ve şişkin kalmalıdır. Eğer göz kararmış, kahverengileşmiş veya buruşmuşsa, aşılama başarısız olmuştur.

2. Kaynaşma Kontrolü: Başarılı bir aşıda, gözü saran kabuk veya yonga anaca sıkıca yapışır ve hafifçe dokunulduğunda yumuşaklık hissi vermez.

3. Filizlenme Teşviki (Bir Sonraki Bahar): Kış uykusundan sonra, aşılanan gözün altındaki anaç kesilirse (ya da bir sonraki bahar kesilmesi gerekir), tüm besin akışı göze yönlenir ve göz filizlenmeye başlar. Filizlenme, aşının kesin tuttuğu anlamına gelir.

 

🏷️ Anahtar Kelimeler

• Güllerde aşılama teknikleri

• T-Göz aşısı nasıl yapılır

• Yongalı göz aşısı gül

• Gül çoğaltma yöntemleri

• Aşılı gül fidesi üretimi