• notifications1
  • menü

Bugün : 10 Ekim 2024 Perşembe

Kompoze Gübreler Ve Gübreleme

KOMPOZE GÜBRELER

Birden fazla bitki besin maddesini bir arada bulunduran gübrelerdir. Kompoze gübre içindeki bitki besin maddeleri Azot, Fosfor, Potasyum sırasına göre yüzde olarak ifade edilir. Mesela kısaca 3-15 adı verilen 15-15-15 terkibindeki bir kompoze gübrenin 100 kilogramında 15 kilogram saf Azot + 15 kilogram Fosfor + 15 kilogramda Potasyum var demektir. Kompoze gübreler birkaç çeşit bitki besin maddesini birlikte içerdiklerinden çiftçiler çeşitli gübreleri ayı ayrı alma, taşıma, depolama ve tarlaya verme zorluklarından kurtulmuş olur. Daha az emek ve zaman harcayarak ekonomi ve kolaylık sağlanır.

 

Buna karşılık kompoze gübrelerin kapsadıkları bitki besin maddeleri oranının ekilecek bitkinin ihtiyacına her zaman tam olarak uygun olmaması, kullanımında sınırlayıcı bir faktör olarak ortaya çıkar. Ayrıca gübredeki besin maddelerinin ayrı zamanlarda ve farklı metotlarla uygulanmasının gerektiği durumlarda da, kompoze gübre kullanılması uygun olmayabilir.

 

Yurdumuzun çeşitli topraklarında genellikle Azot ve Fosfor az, Potasyum ise yeterli miktarda bulunduğu için kullanılacak kompoze gübrelerin çoğunlukla Potasyum ihtiva etmeyen gübreler olması gerekmektedir. Bünyesinde her üç besin maddesini yani Azot, Fosforun yanında Potasyum eksikliği analizlerle tespit edilen sahalarda kullanılmalıdır.

 

KOMPOZE GÜBRELERİN KULLANIMIYLA İLGİLİ OLARAK:

  1. -Kompoze gübrelerde aranılacak önemli özellik, bu gübrelerdeki Fosforun suda erime derecelerinin yüksek olması gerektiğidir. Suda eriyebilir Fosfor miktarı yüksek olan kompoze gübre diğerlerine tercih edilmelidir.
  2. -Türkiye’nin çeşitli bölgelerindeki topraklarında genellikle Potasyum besin maddesi yeterli miktarlarda bulunduğundan kullanılacak kompoze gübreler çoğunlukla içinde Potasyum bulunmayan kompoze gübreler olması gerekir.
  3. -Tarladan alınan toprak örneklerinin analiz sonuçlarına göre toprakta Azot ve Fosfor yanında Potasyum eksikliği de görülüyorsa o zaman içinde Azot, Fosfor ve Potasyum bulunduran kompoze gübreler kullanılmalıdır.
  4. -Kompoze gübrelerin her yıl kullanılması sonucu bazı tarlalarda Fosfor fazlalığı oluşmaktadır. Bu nedenle toprak analizi sonucunda Fosforlu gübreye ihtiyaç yok ise kompoze gübreler yerine diğer Azotlu gübrelerin kullanılması gerek üretici ve gerekse ülke açısından daha ekonomik ve verimli olur.
  5. -Kompoze gübrelerin içinde bulunan bitki besin maddeleri iklime ve toprağın özelliğine göre ayrı ayrı ve farklı usullerle verilmesi gerekiyor olabilir. Kompoze gübrelerde besin maddeleri bir arada olduğundan bu imkansızdır.
  6. -Kompoze gübrelerdeki Azotun tamamı Amonyum formunda olabildiği gibi bir kısmı Nitrat formunda bulunabilir. İçeriğindeki Fosforun tamamı suda erir durumda olanlar yanında, bir kısmı sitratta erir form da olan gübreler de vardır.

 

KOMPOZE GÜBRELERİN ÜRETİMİNİ ÖZENDİREN NEDENLER

Çeşitli besi elementlerini içeren gübrelerin aynı anda, fakat ayrı ayrı kullanılmaları bazı sorunları da beraberinde getirir. Bu sorunlar aşağıdaki gibi özetlenebilir:

1) Ekim makinalarının genellikle iki gözü vardır. Bunlardan birine tohum, diğerine ise gübre konulur. Eğer iki çeşit gübre aynı anda kullanılacak ise, bunun mevcut ekim makinaları ile verilmesine imkan yoktur. Bu durumda gübrelerden birinin ayrıca toprağa verilmesi gerekir. Buda ilave iş gücü ve zaman kaybı demektir.

2) Gübrelerin ayrı ayrı üretilmesi, ambalajlanması, taşınması ve uygulanması birim gübre maliyetlerinin artmasına yol açar.

 

Yukarıda belirtilen hususları dikkate alan üretici firmalar, son yıllarda gübreleri ayrı ayrı piyasaya sürme yerine, bunları bir araya getirerek satma yolunu seçmişlerdir. Bu durum tarım ile uğraşan üreticiler tarafından da benimsenmiştir.

 

1. Üretim Maliyetinin Düşüklüğü

Karışık gübrelerin bit tonunun maliyetini etkileyen iki ana faktör mevcuttur. Bunlardan birincisi, üretimde kullanılan maddelerin içerdiği bitki besin elementlerinin maliyeti; ikincisi ise üretim, ambalaj, taşıma ve dağıtım gibi sabit masraflardır. Örneğin; 5-10-10 ve 10-20-20 dozundaki karışık gübrelerden aynı miktardaki besin elementi ambalajlamada, ikinci gübre için gerekli torba miktarı birincinin yarısı kadardır. Görüldüğü gibi, her birim besin elementi için yapılan sabit masraflar, karışımdaki besin elementlerinin miktar veya oranlardaki artışa bağlı olarak azalır. Bu şekilde sağlanan düşük masraflar, birim gübre maliyetinin de düşmesine yol açar. Son yıllarda özellikle taşıma giderlerinde görülen artış, bu giderleri azaltması nedeniyle konsantre gübrelerin üretimini daha da özendirmiştir.

 

Gübre içerisindeki bitki besin maddelerinin konsantrasyonu arttıkça üretim maliyetleri de düşer. Bu hususu dikkate alan gübre üreticileri, karışık gübrelerin hazırlanmasında daha konsantre ürünler kullanma yoluna gitmişlerdir. Bir karışık gübrenin bir tonunda bulunması gereken besin elementlerini sağlayan maddelerin ağırlığı ile bir ton ağırlık arasında çoğunlukla bir ağırlık farkı vardır. Bu fark, dolgu maddesi olarak bilinen ve azot, fosfor, potasyum dışında kalan diğer maddelerin gübreye ilave edilmesi ile tamamlanır.

 

Böyle bir durumda karışık gübrelerin hazırlanmasında dolgu maddesi kullanılmasından kaçınmak maliyeti düşürmek olasıdır. Ancak dolgu maddesi katılıp katılmaması, gübrenin asitlik oluşturup oluşturmamasına bağlanır. Gübre asitlik oluşturuyor ise, karışıma CaCO3 ilave edilerek bu sakıncanın giderilmesi gerekir. Bu amaçla kullanılan en yaygın madde kireçtaşıdır.

 

2. Uygulama Kolaylığı

Yüksek oranda besin elementi içeren gübrelerin kullanılması, üreticiler açısından çeşitli avantajları da beraberinde getirir. Söz konusu yararlar aşağıdaki gibi sıralanabilir:

  • 1) Birim gübre maliyeti daha düşüktür.
  • 2) Taşıma maliyeti daha azdır.
  • 3) Depolamam için daha az hacim gerekir.
  • 4) Gübrenin uygulanması için gereken işçilik daha azdır.
  • 5) Tarlada yapılan uygulamalarda daha az zamana ihtiyaç duyulur.
  • Yukarıda belirtilen nedenlerle üreticiler genellikle yüksek konsantrasyonlu gübreleri kullanma eğilimindedirler.
x
Bu konu hakkında kafanıza takılan bir şey var mı?

(12574 kodunu soldaki kutucuğa yazın!)

KULLANICI GİRİŞİ

Üye Ol Şifremi Unuttum?

ONLİNE TEST ÇÖZ
reflesh

Hiçbir zaman çıktığın kapıyı hızlı çarpma. Geri dönmek isteyebilirsin.

Sorhocam.com 2014 yılında Ziraat Mühendisi Arafa KARAÇELEBİ tarafından kurulmuş olup herkesin faydalanabilmesi için ücretsiz olarak hizmet vermektedir.

Bitki hastalıkları, bitki zararlıları, yabancı otlar, şifalı bitkiler, arıcılık, bayilik sınavı notları, bayilik sınavı soruları, online testler, kimyasal analiz yöntemleri, bitki besleme ve gübreleme, tarımsal destekler, peysaj ve süs bitkileri, kimyasal analiz yöntemleri, hijyen eğitimi, pest kontrol yöntemleri

Site Haritası - Rss Beslemesi