Sorhocam.com 2014 yılında Ziraat Mühendisi Arafa KARAÇELEBİ tarafından kurulmuş olup herkesin faydalanabilmesi için ücretsiz olarak hizmet vermektedir.
Meyvele Ağaçlarında Hastalık Ve Zararlılar Nelerdir?
MEYVE AĞAÇLARINDA HASTALIK VE ZARARLILAR
Bitkilerde en ucuz mücadele yöntemi koruyucu olandır. Meyvelere musallat olan zararlı ve hastalıklarla mücadelede, önleyici tedbirlerle meyve ağaçlarının sağlıklı bir şekilde yetiştirilmesi gerekir. Kabul etmek gerekir ki, kaliteli meyve ürünü elde etmenin bir önemli nedeni de, etkin ve zamanında yeterli mücadele edebilmeye bağlıdır. Hastalıklı ve kurtlu meyveleri tüketicinin kabul etmesi mümkün değildir. Sinek, böcek, kurt gibi zararlı ve hastalıklarla yararlı mücadele ancak koruyucu, önleyici mücadele ile olur. Hastalığın bulaştığı meyvelerden bunu yapan mikrobun kökü kazınmamış olsa bile meyve elde edilebilir. Fakat istenen, hastalığı önleyecek ilacın tarifi uygun bir şekilde ve zamanında atılması ve doğacak zararların önlenmesidir.
Meyve Ağaçlarının İlaçlanmasına İlişkin İlkeler
Zamanlama
Hastalık ve mikroplarla mücadelede önleme, önlem alma esas olduğundan bunun zamanında yapılması büyük değer taşır. Atılacak ilaç, ilgili mikrobun ortaya çıması ve zarar vermesinden önce, meyve üzerine yerleşmesinden evvel atılmalıdır. Mikrop ortaya çıkmamış, çıkması için olanak yoksa artık sürekli tetikte kalmaya, ya da ilaçlı mücadeleye devam etmeye gerek yoktur. Mikrop ve hastalık etkenlerinin, yaşam seyri ve tabiatına uygun zamanda hareket etmek gerekir. Mikrobun ve hastalığın serin havalarda etkin olmayacağı biliniyorsa, havaların serin gitmesi halinde ilaçlı mücadele gereksizdir. Hastalığın başlamasından, patlak vermesinden önce ilacın hazırlanarak, atılacak hale getirilmesi gerekir.
Doğru Uygulama
İlaç atılmasında doğru uygulama, tarifnamesinde belirtildiği gibi ve hastalığın bulunduğu bütün ağaç kısımlarını kaplayacak şekilde, doyurucu bir uygulama yapmaktır. Mikrop ve hastalığın yayılabileceği alanların da ilaçlanması, mikrobun yerleştiği yerlerin ihmal edilmesi sonucunda, ağaç mikrop kaynağı olacaktır. İlacın zamanında ve doğru, yani ağacın her yanını doyuracak biçimde atılması sonucunda hastalık bertaraf edilebilir.
Doğru İlaç Temini
Zamanında çok çeşitli firmaların ürettikleri çeşitli ilaçların doğru seçiminde genellikle tecrübelere dayanılsa da, resmi devlet kuruluşlarının, örneğin Tarım Bakanlığı’nın, Bölge Tarım Teşkilatı’nın, Üniversite ve Yüksel Okul gibi güvenilir eğitim kuruluşlarının, Araştırma ve Geliştirme Enstitülerinin vereceği bilgilerden yararlanmak esas olmalıdır. Bazı ilaçlar, aynı tankta (kapta) kullanılmış bir başka ilacın etkileriyle işlevini kaybeder. Bazen aynı tankta karıştırılıp birlikte atılan ilacın yarattığı ters etki, aynı ilacın ayrı ayrı atılmasında bertaraf edilir. İlaçlamada belirli bölgenin üreticileri arasında sağlanacak işbirliği v dayanışma ile de daha etkili ve ekonomik mücadele yapılabilir. Yalova gibi meyveciliğin oldukça ileri bulunduğu yörelerde izlediğim gibi, ilaç israfı, belirtilen işbirliği ile azaltılacağı gibi, bilgi ve tecrübe sağlamlığı sayesinde daha iyi sonuçlar alınabilir. İlaçlamada belirli bölgenin üreticileri arasında sağlanacak işbirliği ve danışma ile de daha etkili ve ekonomik mücadele yapılabilir. Yalova gibi meyveciliğin oldukça ileri bulunduğu yörelerde izlediğim gibi, ilaç israfı, belirtilen işbirliği ile azaltılacağı gibi, bilgi ve tecrübe sağlamlığı sayesinde daha iyi sonuçlar alınabilir.
Budamanın Hastalık Kontrolüne Etkileri
ilacın, ağacın her yerine erişmesinde doğru budamanın rolü büyüktür. Modern ilaçlama makinelerinin kullanılmasında ya da elle ilaçlamada daima iyi ilaçlama hesaba katılmalıdır. Ağacın dallarına kadar ilacın ulaşmasının sağlanması her zaman önem taşır.
Zararlılar (Haşereler)
Zararlı böcekler de en az mikropların tahribatı kadar zarara yol açar. Meyvelerde zarar veren sinek ve böcekler yaşamlarının çeşitli aşamalarında genellikle bu zararlarını sürdürürler, bazen aynı, bazen de değişik yerlerde... Zararlıların şu önemli yaşam dönemleri vardır; Yumurta dönemi Larva dönemi Pupa dönemi Yumurta dönemi birkaç gün veya birkaç yıl devam eder. Larva dönemi ise birkaç gün veya birkaç yıl devam eder. Pupa dönemi hayvanın olgunluk dönemine geçişe hazırlandığı, hareketsiz kısa dönemdir. Zararlıların sonuncu dönemi ise Olgunluk dönemidir ve hayvan bu dönemde yumurta bırakır. İlk dönemi hazırlar. Bir kısım zararlılar, bu arada ‘afids’ bütün bu dönemlerin hepsini yaşamaz, pupa olmadan ‘metamorfis’ dönemden geçer. Zararlı böceklerle mücadeleye geçmeden önce bunların iyice tanınması gerekir.
Emici Böcekler
Bu gruptaki böceklerin ağızları olmayıp, hayvan, hortum biçimindeki organını bitkinin yumuşak kısmına batırarak onun özünü alır ve onunla geçinir. Afidler (aphids) bu gruptaki zararlılardır. Emici böceklerin yaşam ömrü bazen birkaç saat, bazen de birkaç hafta sürer. Temas etkili ilaçlarla mücadelede iki uygulama yapılmalıdır. İkinci uygulama, ilacın etkisini yitirmesinden sonra ağaç üzerine gelen ya da etkisizlik süresinde yumurtadan çıkan zararlılar için yapılır. Birinci uygulama ile ikinci arasındaki zaman farkı, ilacın etkili kalabildiği süreye ve zararlı böceğin yaşam seyri sürelerine bağlıdır. Sistematik ilaçlarla haşarat kontrolünde, atılan ilaçları meyve öz suyunu emerken birlikte alan böceğin öldürülmesi amaç edinilir. Bu ilaçlara ‘sistematik ilaçlar’ denir ve uzunca bir süre örneğin, normal şartlarda en az hafta etkisini kaybetmez.
Kemirici Böcekler
Bu böceklerin ağız yapıları, kemirip çiğnemeye uygundur. Bu hayvanlarla mücadele için mide zehiri etkisinden yararlanmak gerekir. Atılacak ilacı alan böcek bunu midesine götürdüğünde zehirlenerek ölmelidir.
Zararlılara Atılacak İlaçlar
Arsenikli İlaçlar
Arsenikli ilaçlar son yıllarda öteki mide zehirlerinden daha fazla kullanılmıştır. Bunlar içinde kurşun arsenat daha çok tanınmıştır. İki genel kurşun arsenat türü vardır. Bunlardan biri asit diğeri baz yapılıdır. Asit yapılı olan, kurşun arsenat adıyla bilinip satılır. Baz yapılı kurşun arsenat bitki yapraklarında daha az tahripkar etkide bulunurken, böceklere de daha az tesirlidir. Bugün organik böcek öldürücüleri geniş çapta kurşun arsenatın yerini almıştır.
DDT (Yasaklandı)
Çiğneyici ve kemirici haşerelere karşı DDT’nin etkili olduğu bilinmektedir. DDT bir kısım haşereleri yiyen parazitleri öldürdüğünden bu yönden dezavantajlıdır. DDT’nin kullanılmasında görülen azalma nedeni yeni ve daha etkili ilaçların üretilmesi ile böceklerin DDT’ye karşı gösterdikleri direnç sayılabilir.
Fosfatlı İlaçlar
Bu ilaçların insan sağlığına olumsuz etkileri fazla olduğundan, sağlık önlemlerine başvurulmadan ilaçların atılmaması gerekir. Fosfatlı ilaçlardan, paration, malation, systox, demeton, diazon ve phosdrin’in tarifine göre kullanıldığında zararlılara etkisi olduğu anlaşılmıştır. Bunların bazı haşereye yeterli olmadığı ve bazıları için de çok zayıf olduğunu ifade edebiliriz. Sistematik malzemenin çoğunluğu fosfatlı ilaçlardır. Bunlar temas zehiri olarak atıldıklarında çoğu zaman mideye intikal edenlerde (kemiricilerde) zehir etkisini gösterir ve çoğuna systox (demeton) denilmektedir.
Nikotin Sülfat
Temas etkili böcek öldürücü ilaçların çoğu nikotin sülfat olup, Yaprak karası veya Black Leaf 40 adıyla bilinir. Daha çok aphids için öldürücü olan ilaç, düşük ısı derecesinde istenilen etkiyi göstermez.
Benzene Hexachloride (Lindane)
Hem temas, hem de mide zehiri olarak kullanılan pek çok haşereye etkili olan ilaçlardır. Tam çiçekten sonra kullanıldığında meyvelerdeki özgün koku ve lezzet zedelendiğinden son yıllarda daha az kullanılmaktadır. Çiçeklenmeden önce aphids için etkilidir.
Yağlı İlaçlar
Temas ilacı olarak ya da bazı böcek yumurtalarının tahribi için yağlı ilaçlar etkilidir. Yağlı ilaçlar genel olarak kışın, ağaç uykudayken fakat zararlı yumurtalarına temas için atılır. Bazen de yazın belirli böceklerin öldürülmesinde atılabilir.
Mikroplar
Mikroplar, ağacın, kökleri, dalları, gövdesi ve yaprakları mikroptan etkilenmiş olabilir. Mikropları aşağıdaki gibi 4 grupta toplamak mümkündür:
1.Bakteriyel Mikroplar
Bakteriyel organizmalardan oluşurlar; mantar ve öteki mikroplardan daha az görülürler; fakat mücadeleleri daha zordur.
Mantar Mikropları
Çok değişik nitelikte mantar hastalığı görülür. Meyvelerde, şeftalide görülen esmer çürük, çok bilinen önemli mantar hastalığıdır. Mantarlar bitkinin kök, gövde, sap ve yapraklarında hasar yapabilir.
Virüs Mikropları
Virüsler çok karmaşık ve değişken yapılı, bir ağaçtan ötekine hızla bulaşabilen hastalıklarıdır. Aşılarla, diğer mekanik araçlarla veya taşıyıcı böcek ve sineklerle bulaşabilirler.
Nematod Mikroplar
Bunların da mikrop oldukları kabul olunur. Toprakta bulunan ince kurt şeklinde, köklere musallat olur. Pek çok türü bitki köklerinde urlar oluştururken diğerlerinde bu etki görülmez.
Sorhocam.com 2014 yılında Ziraat Mühendisi Arafa KARAÇELEBİ tarafından kurulmuş olup herkesin faydalanabilmesi için ücretsiz olarak hizmet vermektedir.
Bitki hastalıkları, bitki zararlıları, yabancı otlar, şifalı bitkiler, arıcılık, bayilik sınavı notları, bayilik sınavı soruları, online testler, kimyasal analiz yöntemleri, bitki besleme ve gübreleme, tarımsal destekler, peysaj ve süs bitkileri, kimyasal analiz yöntemleri, hijyen eğitimi, pest kontrol yöntemleri