Mantar Yetiştiriciliği Kasa Sistemi Nedir?

Mantar Yetiştiriciliği Kasa Sistemi

Mantar üretiminde çok farklı boyutlarda kasalar kullanılır. Boyutta etki eden faktör, işletmede makine veya insan gücü kullanılmasıdır. Bir insan ancak 30-50 kg kompost alabilen bir kasayı rahatlıkla taşıyabilir. Bu durumda kasanın eni 40-60 cm, boyu 60-80 cm, bir yüksekliği 15-25 cm ve üretim alanı 0,24-0,48 metrekaredir. Genelde orta ve büyük işletmelerde, küçük kasalar ranzaların rafları üzerine konur. Ancak, bazı küçük işletmelerde ranza yapılmasını ortadan kaldırmak ve maliyeti düşürmek amacı ile, kasaların dört kenarına ayak takarak, kasalar üst üste konur ve yan yana sıralanır, böylece kendiliğinden ranza şekli oluşturulur. Fakat kasalar arasında yeterli yükseklik ve yüzey genişliği bulunmadığından, üretim sırasındaki bakım işleri oldukça aksar. Küçük kasalar daha küçük işletmelerde rantabi olarak kullanılır. Makine ile çalışma yapıldığında büyük kasalar kullanılır.

Makinelerin rantabl çalışması için yıllık mantar üretimi 500 tonun üzerine konmalıdır. Kasalar 120 cm genişlikte, 170 cm veya üst tarafa konmuş 30-40 cm yükseklikte ayaklar bulunur. Üretim odaları boştur. İşletmede kasalara Kompostun doldurulduğu ve miselin aşılandığı bir çalışma holü vardır. Burada, bütün işlemler mekanize edilebilir. İşlemi tamamlanan kasalar bir kaldırıcı yardımı ile 4-6’sı üst üste konur. Sonra bir fork-lift yardımı ile üretim odalarına taşınır. Kasalar üretim odalarına iki şekilde yerleştirilir. Birinci şekilde, 4-6 adet üst üste konmuş kasalardan oluşan blokların, kasaların enleri birbirine birleştirilerek sıralanır ve oda içinde kıssa ranzalar meydana getirilir.

Kasa sıraları arasında ortada 100 cm ve duvar kenarlarında 60-70 cm’lik yol bırakılır. İkinci şekilde, iki kasa bloğu enleri birleştirilerek sıralanır ve oda içinde kısa ranzalar meydana getirilir. Bu sistem daha çok genişliği fazla olan üretim odalarında uygulanır. Odanın genişliğine göre duvarla kasa bloğu arasında 10 cm mesafe bırakılarak; 10 cm + çift kasa + yol + çift kasa + yol + çift kasa + 10 cm Şeklinde birinci sıra oluşturulur. İkinci sıra, birinci sıradan 60-80 cm aralıkla yerleştirilir. Kasa sistemi, küçük, büyük işletmelerde oluşmuş bir ranza sistemidir.

Ranzalarda üretim yapılırken meydana gelen hastalıkların önlenmesi zordur. Hastalık bütün ranzaya hızla yayılabilir. Oysa kasaların yüzeyi, kasa kenarları ile daraltıldığından, hastalığın kasadan kasaya geçmesi daha zordur. Kasa sisteminin diğer bir avantajı, kompostun doldurulması ve boşaltılmasında mekanizasyonun daha kolay ve ucuza gerçekleştirilmesi. Ancak ranza sisteminde başarı ile kullanılan makineli hasadın, kasa sisteminde ve özellikle küçük kasalarda uygulanması olanak dışıdır.