Zirai Mücadelede Kullanılan Başlıca Etken Madde Grupları
Zirai mücadelede kullanılan etken maddeler, hedef zararlıya, hastalığa veya yabancı ota göre farklı gruplara ayrılır. Bu kimyasal maddeler, bitkileri korumak ve verimi artırmak amacıyla kullanılırken, insan ve çevre sağlığı üzerindeki etkileri nedeniyle kullanım dozları ve zamanlamaları kritik öneme sahiptir.
İşte zirai mücadelede (bitki koruma) kullanılan başlıca etken madde grupları:
🔬 Zirai Mücadelede Kullanılan Başlıca Etken Madde Grupları
Bu maddeler genellikle etki ettikleri zararlı organizmaya göre sınıflandırılır.
1. İnsektisitler (Zararlı Böceklere Karşı)
Bu gruptaki etken maddeler, tarım ürünlerine zarar veren böcekleri (yaprak biti, beyazsinek, kırmızı örümcek, tırtıllar vb.) kontrol etmek için kullanılır.
| Etken Madde Grubu | Etki Şekli | Örnek Etken Maddeler |
| Organofosfatlar | Sinir sistemini etkiler. | Klorpirifos, Malathion (Kullanımı giderek kısıtlanmaktadır) |
| Karbamatlar | Sinir sistemini etkiler, hızlı etkilidir. | Karbofuran (Kullanımı kısıtlanmaktadır) |
| Neonikotinoidler | Böceklerin merkezi sinir sistemini hedefler. | İmidakloprid, Tiyametoksam (Arılar üzerindeki etkisi nedeniyle AB'de kısıtlıdır) |
| Piretroidler | Sentetik sinir sistemi zehirleri, hızlı'vurucu' etkiye sahiptir. | Deltametrin, Lambda-sihalotrin |
| Böcek Gelişim Düzenleyicileri (IGR) | Böceğin larva döneminden yetişkinliğe geçişini engeller. | Flufenoksuron, Lufenuron |
2. Fungisitler (Mantar Hastalıklarına Karşı)
Bu maddeler, bitkilerde hastalık yapan mantarları (külleme, mildiyö, pas vb.) kontrol altına almak veya yayılmasını engellemek için kullanılır.
| Etken Madde Grubu | Etki Şekli | Örnek Etken Maddeler |
| Bakır Bazlı Bileşikler | Koruyucu ve geniş spektrumlu. | Bakır Oksiklorür, Bordo Bulamacı (Geleneksel ve organik tarımda kullanılır) |
| Triazoller (DMIs) | Mantarın hücre zarı sentezini engeller. Hem koruyucu hem de tedavi edicidir. | Difenokonazol, Tebuconazole |
| Strobilurinler (Qols) | Mantarın solunum zincirini engeller. Koruyucu etkilidir. | Azoksistrobin, Krezoksim-metil |
| Ditiyokarbamatlar | Koruyucu, geniş spektrumlu. | Maneb, Mancozeb |
3. Herbisitler (Yabancı Otlara Karşı)
Bu maddeler, ana mahsulün büyümesini engelleyen yabancı otları kontrol etmek amacıyla kullanılır.
| Etken Madde Grubu | Etki Şekli | Örnek Etken Maddeler |
| Geniş Spektrumlu (Non-selektif) | Bitkiye temas ettiğinde veya sistemik olarak tüm bitkiyi öldürür. | Glifosat (En yaygın kullanılan) |
| Seçici (Selektif) Herbisitler | Sadece belirli bir bitki grubunu (örneğin sadece geniş yapraklı otları) öldürür. | 2,4-D (Auxin benzeri etki), Metribuzin |
| Sistemik Herbisitler | Bitki tarafından emilir ve tüm dokulara taşınarak öldürür. | Glifosat, Imazapyr |
| Temas (Kontakt) Herbisitler | Sadece temas ettiği bölgeyi yakar ve öldürür. | Paraquat (Kullanımı bazı ülkelerde yasaklanmıştır) |
4. Diğer Etken Maddeler
| Kategori | Etki Ettiği Canlı | Örnek Etken Maddeler |
| Akarisitler | Akarlar ve Kırmızı Örümcekler. | Propargit, Abamektin |
| Nematositler | Köklerde zarara yol açan Nematodlar. | Fosetyl-al (Bazıları) |
| Rodentisitler | Kemirgenler (Fare, Sıçan vb.). | Brodifacoum, Bromadiolon (Antikoagülanlar) |
⚠️ Önemli Güvenlik ve Çevresel Hususlar
-
Entegre Zararlı Yönetimi (IPM): Modern tarım, kimyasal ilaçlara bağımlılığı azaltmak için biyolojik mücadele, kültürel önlemler ve dirençli çeşit kullanımını içeren Entegre Zararlı Yönetimi stratejilerini önermektedir.
-
Direnç Gelişimi: Aynı etken maddenin sürekli kullanımı, hedef zararlıların o maddeye karşı direnç geliştirmesine neden olur. Bu nedenle etken madde grupları arasında rotasyon (değişim) yapmak önemlidir.
-
Toksisite: Tüm zirai mücadele ilaçları, farklı derecelerde toksiktir. Kullanım sırasında mutlaka koruyucu ekipman (maske, eldiven, gözlük) kullanılmalı ve hasat öncesi bekleme sürelerine (PHI - Pre Harvest Interval) kesinlikle uyulmalıdır.
Bu etken maddelerin listesi, sadece genel bir bilgi olup, yasal durumları ve kullanımları ülkeye ve bölgeye göre farklılık gösterebilir.
- Ali ozcelik
- ***@sorhocam.com
- Basri
- ***@sorhocam.com
- Sorhocam
- ***@sorhocam.com
Bildiğim kadarıyla ruhsatlı bir ilacı yok. Bu zararlı için feromon tuzaklar kullanılmaktadır.
- Cevos
- ***@sorhocam.com
- Sedat
- ***@sorhocam.com
- Zeki
- ***@sorhocam.com
- Sevil
- ***@sorhocam.com
Evdeki menekselerimde ve sukulentlerimde sadece toprak kisminda beyaz minicik bocekler var. Koklerini yiyip cicegi öldürüyor. Hangi ilaci kullanmaliyim