DAP Gübresi Nedir?

💎 DAP Gübresi Nedir? (Diamonyum Fosfat)

DAP Gübresi (Diammonium Phosphate - Diamonyum Fosfat), tarımda en yaygın kullanılan kompoze (birden fazla besin elementi içeren) gübrelerden biridir. Yüksek oranda Fosfor (P) ve önemli miktarda Azot (N) içeriği sayesinde, özellikle kök gelişimini ve bitkinin erken dönem büyümesini desteklemek için vazgeçilmez bir başlangıç (taban) gübresidir.

1. 🧪 DAP Gübresinin İçeriği ve Kimyasal Yapısı

DAP, kimyasal olarak (NH₄)₂HPO₄ formülüne sahiptir ve genellikle 18-46-0 gibi bir NPK oranıyla temsil edilir.

Azot ve Fosfor Formları

• Azot (Amonyum): Amonyum (NH₄⁺) formu, bitki tarafından yavaş yavaş alınır ve toprakta mikroorganizmalar tarafından daha sonra nitrata (NO₃⁻) dönüştürülerek uzun süreli azot beslemesi sağlar. Toprak tarafından tutulma eğilimi yüksektir.

• Fosfor: Fosfor (P₂O₅), yüksek oranda ve suda çözünebilir formda olduğu için, ekim sırasında doğrudan kök bölgesine uygulandığında kök gelişimini anında teşvik eder.

2. 🎯 DAP Gübresinin Avantajları ve Önemi

DAP gübresini taban gübresi olarak popüler yapan temel faydalar şunlardır:

• Erken Kök Gelişimini Hızlandırma: Fosfor, kök sistemi için hayati önem taşır. DAP, ekim veya dikim sırasında uygulandığında, bitkinin gençlik döneminde güçlü bir kök sistemi oluşturmasına, dolayısıyla kuraklık ve diğer strese dayanıklılığının artmasına yardımcı olur.

• Hızlı Başlangıç Gücü: İçerdiği azot, bitkiye büyümenin kritik ilk aşamalarında gerekli olan ilk enerjiyi sağlar.

• Uygulama Kolaylığı: Yüksek besin konsantrasyonuna sahip olduğu için az miktarda gübre ile büyük bir besin takviyesi sağlanır, bu da depolama ve uygulama maliyetlerini düşürür.

• Dengeli Besin Salınımı: Fosforun yavaş salınımı ile Amonyum azotunun kademeli dönüşümü, bitkiye uzun süreli besin erişimi sağlar.

3. 📅 Uygulama Zamanı ve Yöntemi

DAP gübresi, tarım takviminde net bir pozisyona sahiptir:

• Zamanlama: DAP, genellikle bir taban gübresi olarak kullanılır. Bitkinin kök sistemini oluşturmaya başladığı, ekimden hemen önce veya ekim sırasında toprağa verilmelidir. Fosfor, toprakta hareketliliği en az olan element olduğu için, bitkinin kök bölgesine yakın bir yere yerleştirilmesi gerekir.

• Uygulama Yöntemi:

  • Sıra Altı Uygulama: Tohumun veya fidenin yanına, ancak doğrudan onunla temas etmeyecek şekilde (gübre yanıklığını önlemek için) banda şeklinde uygulanır.

  • Saçma Uygulama: Büyük alanlarda ekimden önce tüm yüzeye serpilip toprağa karıştırılabilir.

⚠️ Önemli Notlar

1. Potasyum Eksikliği: DAP Potasyum (K) içermediği için, özellikle Potasyum ihtiyacı yüksek olan patates, meyve ve sebzelerde, ek gübreleme (örneğin Potasyum Sülfat) ile desteklenmelidir.

2. Toprak pH'ına Etkisi: DAP, toprağa uygulandığında Amonyum (NH₄⁺) içerdiği için başlangıçta geçici bir asitlenme etkisi yaratır. Bu, yüksek pH'lı (alkali) topraklarda kilitlenmiş mikro besinlerin çözünürlüğünü artırmak açısından bir avantaj olabilir.

Anahtar Kelimeler: DAP gübresi, Diamonyum Fosfat, taban gübresi, 18-46-0, fosforlu gübre, kök gelişimi.