Mısır Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır?

Mısır (Zea mays), dünya çapında en çok yetiştirilen tahıllardan biri olup, yüksek sıcaklık ve bol su isteyen bir yazlık bitkidir. Dane, silaj, yeşil ot ve tatlı mısır (süt mısır) gibi farklı amaçlarla yetiştirilebilir.

İşte Mısır Yetiştiriciliğinin temel aşamaları:

☀️ 1. İklim ve Toprak İstekleri

Mısır, yüksek sıcaklık ve düzenli suya bağımlı bir bitkidir.

• İklim: Mısır bir sıcak iklim bitkisidir. Tohum çimlenmesi için toprak sıcaklığının en az $10-12^{\circ}C$'ye ulaşması gerekir. Donlara karşı son derece hassastır. Büyüme dönemi boyunca ideal sıcaklık $24-30^{\circ}C$ arasındadır.

• Toprak: Derin, organik maddece zengin, iyi havalanan ve yüksek su tutma kapasitesine sahip tınlı, tınlı-kumlu veya killi-tınlı toprakları sever. Toprak pH'sının nötr (6.0-7.0) civarında olması uygundur.

⛏️ 2. Toprak Hazırlığı ve Ekim

• Münavebe: Mısır, kendisinden sonraki buğday ve arpa gibi tahıllar için iyi bir ön bitkidir. Ancak mısırın aynı tarlaya üst üste ekilmesi (monokültür) toprak hastalıklarını artırır, bu yüzden münavebe önemlidir.

• Toprak Hazırlığı:

  • Sonbaharda derin sürüm (25-30 cm) yapılmalıdır.

  • İlkbaharda ekimden önce toprak yüzeysel olarak işlenir ve iyi bir tohum yatağı (keseksiz, ince) hazırlanır.

• Ekim Zamanı: Don tehlikesi tamamen geçtikten ve toprak sıcaklığı uygun seviyeye geldikten sonra Nisan sonu - Mayıs başı en uygun zamandır. Erken ekim, uzun ve verimli bir büyüme dönemi sağlar.

• Ekim Şekli ve Derinliği:

  • Mısır, genellikle sıraya ekim yapılır.

  • Ekim derinliği 4-6 cm'dir.

  • Sıra Arası: 70–80 cm.

  • Sıra Üzeri: Dane mısır için 20–25 cm; silajlık mısır için 15–20 cm.

• Tohum Miktarı: Tohumun çeşidine ve aralığa göre dekara 1.5 – 2.5 kg (yaklaşık 6.500-8.500 bitki) tohum kullanılır.

💧 3. Sulama (Kritik Dönemler)

Mısır, yüksek verim için düzenli ve bol sulama gerektirir. Sulama, yetiştiriciliğin başarısını doğrudan etkiler.

• Kritik Sulama Dönemleri (Su Stresinden Kaçınılmalıdır):

  1. Püskül Çıkarma (Erkek Çiçeklenme): Mısırın en hassas olduğu dönemdir. Bu dönemde su stresi yaşamak döllenmeyi engeller ve verimi keskin şekilde düşürür.

  2. Süt Olum Dönemi (Dişi Çiçeklenme ve Dane Dolumu): Danelerin dolgunlaşması için bu dönemde de suya ihtiyaç vardır.

• Sulama Sıklığı: Genel olarak, özellikle sıcak yaz aylarında, toprak nemini kontrol ederek 7-10 günde bir sulama yapılması gerekebilir.

💪 4. Gübreleme

Mısır, yüksek verim potansiyeli nedeniyle topraktan çok fazla besin kaldırır ve yoğun gübreleme ister.

• Azot (N): En yüksek ihtiyaç duyulan elementtir. Azot gübrelemesi iki aşamada yapılır:

  1. Taban Gübresi: Ekimle birlikte dekara 4-5 kg saf azot verilir.

  2. Üst Gübre: Bitkiler diz boyuna (5-6 yapraklı) ulaştığında, geri kalan azot (çoğunlukla üre veya nitrat formunda) üst gübre olarak uygulanır.

• Fosfor (P): Kök gelişimi için hayati öneme sahiptir. Tüm fosfor ihtiyacı ekimle birlikte taban gübresi olarak verilmelidir.

• Potasyum (K): Özellikle silajlık mısırda ve toprağı potasyumca fakir bölgelerde verilir. Dane dolumunu ve kaliteyi artırır.

5. Bakım ve Hasat

• Yabancı Ot Mücadelesi: Mısırın ilk 30-45 günlük gelişimi yavaştır. Bu dönemde yabancı otlarla rekabet edemez. Başarılı bir tarım için kimyasal mücadele (herbisitler) ve/veya çapalama şarttır.

• Hasat Zamanı (Dane Mısır): Danenin rutubet içeriği %20–25 civarına düştüğünde hasat edilir. Rutubet oranı çok yüksekse kurutma masrafı artar; çok düşükse dökülme kayıpları artar.

• Hasat Zamanı (Silajlık Mısır): Bitkinin tamamı hala yeşilken, daneler hamur veya süt olum dönemini geçip mumlu olum dönemine girdiğinde hasat edilir. Bu, en yüksek besin ve kuru madde oranının elde edildiği zamandır.