Diyabet Belirtileri Nelerdir? Erken Tanı Yöntemleriyle Şeker Hastalığı

Diyabetin Belirtileri ve Erken Tanı Yöntemleri

Diyabet (şeker hastalığı), dünya genelinde hızla artan kronik hastalıkların başında gelir. Erken tanı konulmadığında ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Ancak diyabet, erken dönemde bazı belirtilerle kendini gösterir ve doğru testlerle kolayca teşhis edilebilir. Bu makalede diyabetin yaygın belirtileri ile tanı sürecinde kullanılan yöntemler ele alınacaktır.

 

Diyabetin Yaygın Belirtileri

Diyabetin türüne göre belirtiler farklılık gösterebilir. Ancak çoğu vakada görülen ortak belirtiler şunlardır:

 

🥤 Aşırı susama (polidipsi) ve sık idrara çıkma (poliüri)

Yüksek kan şekeri, böbreklerin fazla su atmasına neden olur. Bu da kişide sürekli susama ve sık idrara çıkma ile sonuçlanır.

 

😩 Kronik yorgunluk ve halsizlik

Hücreler, enerji kaynağı olan şekeri yeterince kullanamazsa vücut yorgun düşer.

 

👀 Bulanık görme

Yüksek kan şekeri, göz merceğinde geçici değişimlere yol açarak görme problemleri yaratabilir.

 

⚖️ Ani kilo kaybı (özellikle Tip 1 diyabette)

İnsülin eksikliği, vücudun enerji sağlamak için yağ ve kasları yakmasına neden olur.

 

🍽️ Açlık hissinin artması (polifaji)

Vücut, glukozu kullanamadığı için daha fazla enerji ihtiyacı hisseder.

 

💊 Yaraların geç iyileşmesi ve enfeksiyonlara yatkınlık

Diyabet, bağışıklık sistemini zayıflatabilir ve iyileşme sürecini yavaşlatabilir.

 

🔥 Ellerde ve ayaklarda karıncalanma veya uyuşma

Uzun süreli yüksek kan şekeri, sinir hasarına (diyabetik nöropati) yol açabilir.

 

Erken Tanı Yöntemleri

Diyabetin erken teşhisi, hastalığın komplikasyonlarını önlemek açısından son derece önemlidir. İşte tanı için kullanılan başlıca yöntemler:

1. Açlık Kan Şekeri (AKŞ) Testi

• 8 saatlik açlık sonrası yapılan testtir.

• 126 mg/dL ve üzeri değerler diyabet göstergesidir.

• 100–125 mg/dL arası ise prediyabet olarak kabul edilir.

 

2. Oral Glukoz Tolerans Testi (OGTT)

• Açlık sonrası kişiye glukoz içirilir, 2 saat sonra kan şekeri ölçülür.

• 200 mg/dL ve üzeri diyabet tanısı koydurur.

 

3. HbA1c (Glikozile Hemoglobin) Testi

• Son 2-3 ayın ortalama kan şekeri düzeyini gösterir.

• %6.5 ve üzeri diyabet olarak kabul edilir.

• %5.7–6.4 arası prediyabet olarak değerlendirilir.

 

4. Rastgele Kan Şekeri Ölçümü

• Günün herhangi bir saatinde yapılan ölçümde kan şekeri 200 mg/dL ve üzerindeyse, belirtiler varsa diyabet tanısı koyulabilir.

 

Kimler Risk Altında?

Erken tanı için aşağıdaki risk grubundaki kişilerin düzenli olarak test yaptırması önerilir:

• Ailede diyabet öyküsü olanlar

• Fazla kilolu veya obez bireyler

• 45 yaş ve üzeri kişiler

• Hamilelikte gestasyonel diyabet geçiren kadınlar

• Hareketsiz yaşam tarzına sahip olanlar

• Yüksek tansiyon veya kolesterolü olan bireyler

 

Sonuç

Diyabet, genellikle sinsi ilerleyen ve fark edilmediğinde ciddi organ hasarına yol açabilen bir hastalıktır. Ancak vücut, hastalığın ilk sinyallerini çeşitli belirtilerle verir. Bu belirtileri ciddiye almak ve zamanında sağlık kontrolleri yaptırmak, diyabetin etkili bir şekilde kontrol altına alınmasını sağlar. Erken tanı, sağlıklı bir yaşamın kapısını aralar.